امیر عسکری کارگردان مستند «عیدوک» در گفت‌وگو با خبرنگار سینمایی ایران اکونومیست، درباره تجربه ساخت این مستند درباره یک شخصیت خاص در تاریخ معاصر، توضیح داد: من حدود ۴ سال روی موضوع این مستند پژوهش کردم و واقعیت این است که در این مدت نیتی برای ساخت آن در قالب یک مستند نداشتم. به شخصیت اصلی این روایت واقعا علاقه داشتم، هرچند کاراکتری منفی بود، اما برایم جذاب بود. اینکه یک کاراکتر از کلاس پنجم دبستان شرارت را آغاز کند و دست به آدم‌کشی بزند، واقعا سوژه عجیب و جذابی است. این کاراکتر اولین قتل خود را در سن ۱۱ سالگی مرتکب شده بود!
وی ادامه داد: وقتی حاج‌قاسم شهید شد، از حوالی سال ۹۹ شروع به پیگیری‌های جدی‌تر درباره عیدوک کردم. آبان و مهر همان سال بود که تصمیم به تولید این مستند گرفتم و در ابتدا هم اساسا تهیه‌کننده‌ای برای آن نداشتم. بعدتر سراغ مرتضی شعبانی رفتم که به‌شدت به کار علاقه‌مند شد و یاعلی را گفتیم.
بالغ بر ۹۰ ساعت آرشیو جمع‌آوری کردیم
این کارگردان گفت: وقتی ما کار تولید «عیدوک» را آغاز کردیم، تقریبا هیچ آرشیوی درباره او نداشتیم اما در پایان فرآیند تحقیق و ساخت مستند، بالغ بر ۹۰ ساعت آرشیو جمع‌آوری کرده بودیم! مشکل بزرگ ما در ابتدای این مسیر نداشتن همین آرشیو بود و مشکل دیگر هم این بود که خیلی از این آدم‌ها حاضر به گفت‌وگوی تصویری نبودند. برخی هم تنها در صورت نشستن پشت به دوربین، مصاحبه را می‌پذیرفتند.
عسکری ادامه داد: در مواجهه با منابعی که ملاحظات امنیتی و اطلاعاتی دارند، برای مستندسازی ۲ راهکار وجود دارد، یا باید گفت‌وگوها را به گفت‌وگوهای صوتی محدود کنیم یا باید در حالتی آنها را مقابل دوربین قرار دهیم که چهره‌شان معلوم نباشد. این ملاحظات برای تولید مستند ما، شبیه بحران بود. اما از طرف دیگر خیلی از منابعی که سراغ‌شان می‌رفتیم، تصاویر آرشیوی بکری داشتند که در قالب وی‌اچ‌اس به ما می‌دادند و در مستند از این تصاویر دیده‌نشده بسیار استفاده کردیم.
این مستندساز با اشاره به بازخوردهایی که از انتشار نسخه مجازی مستند «عیدوک» گرفته است گفت: بعد از حضور در جشنواره‌ها مانند جشنواره «سینماحقیقت» و کسب چند جایزه و نامزدی معتبر، یک روز یکی از دوستانم به من اطلاع داد که نسخه‌ای از مستند «عیدوک» در یکی از سایت‌های خارجی اشتراک ویدئو، بارگذاری شده و اتفاقا بازدیدهای بسیار زیادی هم داشته است. من خودم اصلا اهل فضای مجازی نیستم اما امروز که می‌بینیم همین مستند در سایت داخلی آپارات هم بارگذاری شده و بازدید خیلی خوبی هم دارد، بابت آن خوشحالم.
عیدوک به‌تنهایی مانند یک تیپ مکانیزه نظامی است
کارگردان «عیدوک» درباره نقش حاج‌قاسم در روایت این مستند توضیح داد: حاج‌قاسم در تعقیب این شرور منطقه بود و تمام تلاشش هم این بود که او را زنده شکار کند. عیدوک شروری برخاسته از یک خانواده شرور بود و از پنج‌سالگی تمامی مناطق کوهستانی اطراف را مانند کف دست می‌شناخت. طبیعتا به دام انداختن چنین شروری، آن هم زنده، کار اصلا ساده‌ای نمی‌توانست باشد. حتی نقل قولی در فیلم هست که به نقل از حاج‌قاسم می‌گویند، عیدوک به‌تنهایی مانند یک تیپ مکانیزه نظامی است. یعنی یک آدم را با ۳۶ تانک برابر می‌دانسته‌اند!
وی ادامه داد: در دو موقعیت امکان حمله نظامی و کشتن عیدوک هم میسر می‌شود اما سردار سلیمانی تاکید داشت که او را باید زنده دستگیر کنند. دلایل مختلفی هم برای این اصرار داشتند.
کارگردان «عیدوک» با اشاره به بازخوردهای انتشار این مستند در سایت آپارات تاکید کرد: بسترهایی مانند آپارات، برای بهتر دیده شدن آثار مستند و دسترسی مخاطبان، بسیار خوب هستند. آپارات یک بستر ایرانی است که با اطمینان می‌توان از آن استفاده کرد. همین امروز اگر دختر من به‌دنبال محتوای ویدئویی باشد، اجازه استفاده از سایت جهانی یوتیوب را به او نمی‌دهم چرا که بدون هیچ محدودیتی همه چیز آن‌جا در دسترس است! کسی هم دوست ندارد، فرزندش در معرض چنین محتواهایی قرار بگیرد. به همین دلیل شخصا در این زمینه بیشتر از سایت آپارات استفاده می‌کند و بسیار بیشتر از بسترهای دیگر آن را می‌پسندم.
عسکری ادامه داد: در فرآیند ساخت همین مستند «عیدوک» چند بریده فیلمی را که نیاز داشتم از بستر آپارات به دست آوردم. همین چند روز پیش هم در فرآیند ساخت یک مستند، نیاز به تصاویری از عملیات کربلای ۴ داشتیم که با یک سرچ ساده در سایت آپارات، به راحتی به آنها دسترسی پیدا کردیم. البته که می‌توان در فرآیند بارگذاری کیفیت‌های بهتری را لحاظ کرد اما مهم دسترسی است.
