ایران اکونومیست-بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته بهرغم انتظارات برای کسب کارنامهای مثبت با افت 931 واحدی شاخص کل به کار خود پایان داد. در هفته گذشته معاملهگران سهام در مجموع زیان 42/ 1 درصدی را در پرتفوی خود شاهد بودند تا زیان رسمی و براساس شاخص اینک در آستانه رسیدن به آخرین ماه سال 93به 9/ 17درصد برسد.
اکثر کارشناسان در حالی که وضعیت مذاکرات سیاسی را برای بازار مهم ارزیابی میکنند، انگشت اتهام رکود در بورس را نظیر رکود در دیگر بخشهای اقتصاد به سوی سیاستهای کلان اقتصادی نشانه رفتهاند. بهرغم تلاش بانک مرکزی برای مجابسازی بانکها و موسسات اعتباری برای رعایت نرخ سود 22درصدی این بنگاهها به دلیل سیاست انقباضی بانک مرکزی و عدم دسترسی به منابع بانکی، مجددا به رقابت برسر منابع اندک در اقتصاد پرداختهاند. به صورت سنتی آخرین ماه سال همواره با کمبود نقدینگی در اقتصاد همراه است و تاکنون بانک مرکزی با هدف مهار پایه پولی از تزریق نقدینگی، تامین اعتبارهای بانکی و همچنین کاهش نرخ سپرده قانونی و حتی ایفای تعهدات دولت در مورد بازخرید اوراق مشارکت خودداری کرده است.
در همین حال بیش از یکسال نرخ سود کوتاهمدت بالا نسبت به سود بلندمدت موجب شده است بانکها و موسسات اعتباری با مشکلاتی روبهرو شوند. کاهش سود سهام بانکهای بورس و اخبار نگرانکننده از موسسات مالی نگرانی شدیدی را در مورد ثبات این لنگرهای اقتصادی کشور ایجاد کرده است. در اين ميان در بازار سرمایه نیز با نزدیکی پایان سال سرمایهگذاران حقوقی بیش از پیش به سوی کاهش سهم خود در بازار در حال حرکت هستند؛ این سهم اندک که روز یکشنبه هفته گذشته به کمتر از 20درصد خرید و فروشهای بازار رسید نشاندهنده اتکای بازار به سهامداران حقیقی است که همین مساله موجب تلاطم دائمی بازار میشود. در این میان با حذف انتشار رسمی آمار و اطلاعات مربوط به فعالیتهای صندوق توسعه بازار و سکوت مسوولان بازار در مورد این صندوق و همچنین برخی شایعات مبنی بر عدم نمایش تغییرات سهام برخی از سهامداران بیش از یک درصد، بازار با ابهام بیشتر در مورد فعالیت حقوقیها مواجه است.
اکثر کارشناسان پنهان ماندن فعالیتهای صندوق توسعه بازار و همچنین احتمال پنهان ماندن خرید و فروش برخی از سهامداران بالای یک درصد و مشکل قدیمی عدم نمایش خرید و فروش مدیران شرکتها– این سایدرها- را عاملی در جهت افزایش ابهام و عدم شفافیت بازار ارزیابی میکنند. در بازار سهام در تحولات مهم هفته گذشته مذاکرات هستهای در حالی مورد توجه بازار بود که سخنان مقام معظم رهبری در جمع پرسنل نیروی هوایی همچنان مهمترین خبر در این بخش است.در همین رابطه وزیر امور خارجه کشورمان در گفتوگو با خبرگزاری مهر با اشاره به نظر رهبر معظم انقلاب در خصوص ضرورت یکمرحلهای بودن توافقات گفت: دیدگاه ما نیز منطبق بر دیدگاه رهبر انقلاب است.
گفتنی است اتحادیه اروپا مجددا شرکت ملی نفتکش جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرد. این تصمیم بعد از آن اخذ شده که چندی پیش دادگاه عالی اتحادیه اروپا، نام این شرکت ایرانی را از لیست سیاه تحریم خارج و اعلام کرده بود دلیلی ندارد این شرکت تحریم شود.
در همین حال در تحولات اقتصادی، در بازار جهانی معاملهگران در انتهای هفته گذشته شاهد بازگشت نفت برنت به محدوده 60 دلاری بودهاند. این امر امیدواریهایی را برای بهبود بازار جهانی نفت ایجاد کرده است؛ در همین حال حرکت بهای جهانی نفت به رشد بهای فلزات نیز منجر شده است. بهاي مس به 5 هزار و 757 دلار رسیده است. بهای سه فلز آلومینیوم، روی و سرب نیز به ترتیب به هزار و 850 دلار، 2 هزار و 151 دلار و هزار و 850 دلار در هر تن رسیده که نشاندهنده بهبود نسبی بازار است.
همچنین در بازار سنگ آهن نیز افت قیمتها باعث شده خریدها کمی افزایش یابد. کاهش مصرف فولاد در چین باعث شده برخی از کارخانههای بزرگ تولید را از اواسط ژانویه کاهش دهند. حتی با افت قیمت سنگ آهن هنوز برخی از کارخانهها در ضرر هستند. آخرین قیمت سنگ آهن یک درصد رشد داشته و ٦٢ دلار و ٢٠ سنت برای هر تن خشک سیافآر چین ثبت شده است.