به گزارش ایران اکونومیست، مالیات از جمله مهم‌ترین منابع درآمدی دولت‌ها محسوب می‌شود. در کشورهای پیشرفته از این درآمدها در راستای اداره کشور، ارائه خدمات به مردم و انجام پروژه‌های زیربنایی استفاده می‌شود. متأسفانه ما در کشورمان به ارزش و جایگاه واقعی مالیات واقف نبودهایم، به همین دلیل، تا الان استفاده صحیحی از این منبع درآمدی نداشته‌ایم.
به‌زعم کارشناسان، مالیات فقط از جنبه اقتصادی اهمیت ندارد، بلکه می‌تواند به لحاظ سیاستگذاری و سوق دادن درآمدها به بخش‌های خاصی نیز مورد استفاده قرار بگیرد. از نظر کارشناسان، روند مالیات ستانی در کشور باید صحیح و عادلانه باشد؛ در غیر این صورت، بروز مشکلاتی را به لحاظ سیاسی و اجتماعی خواهیم داشت که به نفع کشور نیست.
مالیات می‌تواند از جوانب مختلف برای کشور سودمندی داشته باشد. بزرگ‌ترین مزیت مالیات برای کشوری مانند ما که در بودجه‌ریزی به درآمدهای نفتی وابسته است، دور شدن از این وابستگی است.
حسن حیدری، استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس و اقتصاددان در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، در خصوص مصوبه هیات وزیران که به مالیات دهندگان اختیار می‌دهد محل هزینه‌کرد مالیات پرداختی‌شان را در چارچوب تبصره ماده ۱۰۰ مشخص کنند، اظهار داشت: این امر می‌تواند در راستای ایجاد اشتیاق و رضایت در مالیات دهندگان برای مالیات دهی موثر باشد و فضای مالیاتی بهتری را در کشور ایجاد کند.
وی ادامه داد: مالیات کارکردهای مختلف دارد و دولت می‌تواند از آن به عنوان ابزاری در سیاست‌های تشویقی بهره ببرد، به طور مثال، اگر دولت بخواهد تخفیف‌های مالیاتی مستقیم بدهد و سیاست خاصی را پیش ببرد، می‌تواند از این ابزار استفاده کند.
این اقتصاددان توضیح داد: به طور مثال، ممکن است دولت بخواهد در بخش کشاورزی یا صنایع تبدیلی و صنعت تخفیف مالیاتی در جهت صرفه‌جویی در آب و یا تحقیق و توسعه بدهد. در این صورت، مصوب می‌کنیم که تخفیف مالیاتی ارائه می‌شود، به این شرط که اقداماتی در راستای این اهداف انجام شود.
حیدری گفت: در مثالی که در بالا آورده شد، در واقع دولت از ابزار مالیات در راستای سیاست‌های خودش بهره می‌برد. این یک نوع استفاده از مالیات در راستای سیاستگذاری‌های صحیح است.
وی ادامه داد: کارکردهای مالیات متفاوت هستند. یکی از کارکردهای مالیات این است که به عنوان یک منبع درآمدی برای دولت مطرح است و منابع مالی مورد نیاز برای اداره کشور را در اختیار دولت قرار می‌دهد. در این زمینه در دولت‌های مختلف کارهایی صورت گرفته است.
این استاد اقتصاد دانشگاه خاطرنشان کرد: یکی دیگر از کارکردهای مالیات این است که به عنوان ابزاری برای سیاستگذاری عمل می‌کند. در این بخش‌ها به اعمال معافیت مالیاتی می‌پردازیم یا تخفیف مالیاتی در نظر می‌گیریم تا سیاست‌های خاصی را پیش ببریم.
حیدری بیان کرد: اختیار دادن به مودیان ذیل تبصره ماده ۱۰۰ به منظور تعیین محل هزینه‌کرد مالیات پرداختی‌شان نیز به عنوان یک ابزار برای بهبود فضای مالیاتی کشور مورد استفاده قرار گرفته است که مثبت ارزیابی می‌شود و زمینه حکمرانی مالیاتی مردم را فراهم خواهد کرد.
اقدامات خوبی در دولت سیزدهم در بخش مالیات‌ها انجام شد
وی گفت: در دولت سیزدهم اقداماتی در راستای دریافت مالیات حقه از همگان به اجرا گذاشته شد که به افزایش درآمدهای مالیاتی دولت منجر شد. دولت بعدی باید با احتیاط در راستای اصلاح نظام مالیاتی کشور گام بردارد.
این اقتصاددان توضیح داد: در زمینه دریافت مالیات حقه از همگان اقدامات خوبی در دولت سیزدهم انجام شد. در این زمینه به سقف درآمد مالیاتی رسیده‌ایم و نباید از این بیشتر پیش برویم، مگر اینکه تورم مهار شود.
سهم ۴ درصدی شهرداری‌ها از مالیات بر ارزش افزوده
حیدری ادامه داد: در نظر گرفتن سهم ۴ درصدی برای شهرداری‌ها از مالیات بر ارزش افزوده اقدام مثبتی است. این امر به شهرداری‌ها کمک می‌کند به انجام پروژه‌های توسعه‌ای و عمرانی بپردازند و سطح ارائه خدمات به مردم را افزایش دهند. دسترسی شهرداری‌ها به این منابع مالی به بهبود وضعیت مالی‌شان کمک می‌کند و نیاز آنها را به فروش اموالشان از بین می‌برد. به کار انداختن درآمدهای مالیاتی در این زمینه‌ها مثبت ارزیابی می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: دولت باید اقدامات اساسی در راستای تحریک رشد اقتصادی کشور به اجرا بگذارد. در شرایطی که وضعیت اقتصادی بهبود یابد و افراد درآمدهای بالاتری داشته باشند، سهم مالیاتی دولت نیز افزایش می‌یابد. در این شرایط، دست دولت در بازتوزیع ثروت در کشور بازتر می‌شود.
