آنگونه که از معاملات آتی بازار نفت پیش‌بینی می شود، قیمت تحویل نفت در ماه اگوست ۲۰۱۵ میلادی در هر بشکه ۵۶ دلار خواهد بود که این مسئله خوش‌بینی‌ها را نسبت به بهبود قیمت نفت افزایش داده‌است.
کد خبر: ۷۱۷۳۱
ایران اکونومیست - بانک جهانی می‌نویسد: سیاست برای ایران به اندازه
قیمت نفت حائز اهمیت است. اگر توافق هسته ای با گروه ۱+۵ حاصل شود و
تحریمهای نفتی علیه ایران لغو شوند، انتظار می‌رود صادرات نفت ایران تا سال
۲۰۱۷ میلادی به سطح قبل از تحریمها بازگردد.
بولتن سه‌ماهه بانک
جهانی درباره منطقه «منا» (کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا)، در گزارشی
تبعات کاهش قیمت نفت برای کشورهای الین منطقه را مورد بررسی قرار داده است.
در این گزارش به نقل از بانک جهانی، بازندگان و برندگان اصلی افت قیمت نفت
معرفی شده‌اند.
شورای همکاری خلیج فارس (بازنده) عایدی
نفت و گاز در سال ۲۰۱۳ میلادی بیش از نیمی از درآمد ناخالص ملی اقتصادهای
حاشیه خلیج‌فارس و ۷۵ درصد از کل درآمدهای صادراتی این کشورها را تشکیل
می‌داد. درصورت ثابت ماندن قیمت‌ها برای یک مدت معین، پیش‌بینی می‌شود
دولت‌های منطقه با از دست دادن بیش از ۲۱۵ میلیارد دلار درآمد نفتی روبرو
شوند که این رقم بیش از ۱۴ درصد از مجموع درآمد ناخالص ملی آنها را تشکیل
می‌دهد.
کشورهای حاشیه خلیج فارس اغلب و بطور میانگین بیش از
هزینه‌های خود درآمد دارند، اما تلفیقی از افزایش هزینه‌های دولتی و سقوط
قیمت نفت می‌تواند این روند را معکوس کند. اضافه بودجه تلفیقی حدود ۱۰
درصدی از تولید ناخالص ملی در سال ۲۰۱۳ میلادی ممکن است به کسری بودجه ۵
درصدی تولید ناخالص ملی بیانجامد. درحالیکه این کشورها منابع مالی جدی برای
پوشش کسری‌های خود دارند اما شواهد نشان می‌دهد دولت‌های منطقه درحال
بازنگری در نحوه هزینه‌های خود هستند.
عربستان سعودی با ذخیره مالی
۷۰۰ میلیارد دلاری خود را آماده افزایش قیمت‌های نفت و انرژی در داخل
می‌کند. بحرین نیز به‌عنوان یکی از کشورهایی که از کاهش قیمت نفت آسیب جدی
دیده، در اندیشه درخواست کمک بودجه‌ای از هم‌پیمانان خود در حاشیه خلیج
فارس است. عمان نیز بودجه ۲۰۱۵ خود که شامل هیچگونه تغییری در کاهش هزینه و
درآمد این کشور می‌شود را منتشر کرده اما احتمال دارد در ادامه سال در این
دو شاخص تغییراتی را اعمال کند.
از سوی دیگر، امارات متحده عربی
به‌دنبال یافتن منابع جدید درآمدی نظیر مالیات بر حواله‌های پولی است که
درصورت پذیرش این سیاست ازسوی کشورهای منطقه، استخدام مهاجران و گردش
حواله‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرد. مجموع حواله‌های کشورهای شورای همکاری
خلیج‌فارس نسبت به سایر کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا در سال ۲۰۱۳
میلادی ۲۱ میلیارد دلار برآورد شده که نیمی از این رقم به‌تنهایی به
عربستان سعودی تعلق داشته‌است.
مصر (برنده) مصرف
نفت در مصر سالانه و بطور میانگین سه درصد افزایش یافته و از تولید نفتی
این کشور پیشی می‌گیرد. بنابراین، ارزان شدن نفت به این کشور کمک می‌کند تا
بتواند نفت مورد نیاز خود را از منابع متنوع‌تری خریداری کند تا بتواند بر
تقاضای رو به رشد مصرف داخلی خود فایق آید. از سوی دیگر، حرکت دولت مصر
برای کاهش خاموشی‌های تابستان امسال می‌تواند منجر به ثبات سیاسی و اجتماعی
در این کشور شود.
درصورتی‌که نفت در همین قیمت یعنی ۵۰ دلار در هر
بشکه تثبیت شود، مصر می‌تواند مبلغ ۱۰۰ میلیارد و ۴۰۰ میلیون پوند مصر در
بودجه یارانه انرژی خود صرفه‌جویی کند. همچنین انتظار می‌رود نفت ارزان نرخ
تورم و فقر را در این کشور پایین آورد.
ایران (هم برنده و هم بازنده) بانک
جهانی می‌نویسد: سیاست برای ایران به اندازه قیمت نفت حائز اهمیت است. اگر
توافق هسته ای با گروه ۱+۵ حاصل شود و تحریمهای نفتی علیه ایران لغو شوند،
انتظار می‌رود صادرات نفت ایران تا سال ۲۰۱۷ میلادی به سطح قبل از تحریمها
بازگردد.
صادرات نفت ایران در سال ۲۰۱۱ میلادی حدود دو میلیون و
۲۰۰ هزار بشکه در روز بود این درحالی است که اخیرا صندوق بین‌المللی پول طی
برآوردی اعلام کرد متوسط صادرات نفت ایران در سال ۲۰۱۴ روزانه یک میلیون و
۲۴۰ هزار بشکه در روز بوده است. این در حالی است که صادرات نفت ایران در
سال گذشته نسبت به ۲۰۱۳ روزانه ۹۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته است.
ایران
و گروه ۱+۵ در نوامبر ۲۰۱۳ میلادی توافق موقتی را حاصل کردند که راه را
برای حل و فصل نهایی بن بست یک دهه‌ای درباره برنامه هسته ای ایران همواره
کنند. بانک جهانی می‌گوید از آنجا که نفت حدود ۸۰ درصد درآمد صادرات
ایران و ۵۰ الی ۶۰ درصد درآمدهای دولت ایران را تشکیل می‌دهد، تحت این
سناریو اقتصاد ایران رشد خواهد کرد.
اما در صورت عدم توافق، کاهش
بهای نفت به معنی کاهش ۶۰ درصدی درآمد سالانه ایران و رسیدن آن از ۱۲۰
میلیارد در سال ۲۰۱۱ به ۲۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار در سال ۲۰۱۵ است. تحت
این شرایط انتظار می‌رود تولید ناخالص داخلی ایران ۲۰ درصد کاهش یافته و
رشد تولید ناخالص داخلی از ۱.۵ درصد در سال گذشته به صفر برسد و اقتصاد
ایران به انقباض خود ادامه خواهد داد. این امر باعث فشار روی تورم، بیکاری،
کسری بودجه سالانه و قیمت ارز خواهد شد. به رغم این گزارش بانک جهانی،
صندوق بین‌المللی پیش بینی خوشبینانه تری درباره اقتصاد ایران در سال جاری
دارد.
سایر برندگان و بازندگان بانک جهانی در
این گزارش همچنین از کشورهای عراق، لیبی و یمن به‌عنوان بازندگان بزرگ کاهش
قیمت نفت نام برده اما در مقابل از اردن، لبنان و تونس بعنوان کشورهایی
یاد کرده که از کاهش جهانی قیمت نفت سود خواهند برد.
