در حالی صحبت درباره خروج مسکن از رکود میشود که هنوز راهکار مشخصی برای برون رفت از رکود در بخش مسکن ارایه نشده است و جزئیاتی از برنامههای وزارت راه و شهرسازی ارایه نمیشود. در واقع تمام برنامههای اعلام شده تاکنون فقط کلیاتی از اهداف این وزارتخانه برای بخش مسکن بوده است که در دو سال گذشته هم به اجرا نرسیدند.
یکی از طرحهایی که بخش خصوصی هم بر آن تاکید دارد، ارایه تسهیلات ۸۰ میلیون تومانی به مسکن است. در این طرح آمده است که متقاضیان میتوانند تا ۸۰ درصد قیمت مسکن را تسهیلات بگیرند.
بر اساس این گزارش، این تسهیلات دهکهای متوسط جامعه را هدف قرار گرفته تا عمده این قشر بتوانند با تسهیلات ۸۰ درصدی مسکن مورد نیاز را خریداری کنند، زیرا برای دهکهای ۱، ۲ و ۳، مسکن مهر و پروژههای دیگر تعریف شده و دهکهای بالا هم نیازی به حمایتهای دولتی ندارند بنابراین قشر متوسط می تواند با استفاده از این وام، مسکن مورد نیاز را خریداری کند.
اما با گذشت چندماه طرح این موضوع، هنوز خبری از تصویب وام نیست. در این باره حامد مظاهریان معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه وام ۸۰ میلیون تومانی مسکن در شورای پول و اعتبار بانک مرکزی در حال بررسی است، گفته است: منتظر تصویب آن در شورای پول و اعتبار هستیم.
به گفته وی هنوز درباره شیوهنامه پرداخت این وام تصمیمگیری نشده زیرا باید این موضوع ابتدا در بانک مرکزی تعیین تکلیف شود. همچنین پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی به بانک مرکزی پرداخت تسهیلات ۸۰ میلیون تومانی برای ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار واحد مسکونی در سال است که جزئیات آن در شورای پول و اعتبار بررسی میشود.
بنابراین هنوز جزئیات پرداخت وام مسکن و چگونگی اختصاص این وام مشخص نشده است به همین دلیل نمیتوان گفت که آیا این راهکار میتواند به خروج از رکود بخش مسکن کمک کند و یا اینکه دوباره منجر به افزایش قیمتها خواهد شد.
یکی دیگر از راهکارهایی که وزارت راه و شهرسازی از ابتدا بر آن تاکید داشت، موضوع صندوقهای زمین و ساختمان است. اولین صندوق با نام نسیم در شهریور ماه امسال در بورس پذیره نویسی شده و قیمت اسمی هر واحد سرمایهگذاری صندوق زمین و ساختمان نسیم ۱۰ هزار ریال تعیین شد.
صندوق زمین و ساختمان نسیم به منظور تامین مالی پروژهای در شهرک گلستان (راهآهن) با زیربنای ۱۳ هزار و ۱۹۹ مترمربع تشکیل شد و گروه سرمایهگذاری بانک مسکن، لیزینگ گسترآریا و توسعه تجارت اندیشه آریا از مؤسسان آن هستند که به میزان ۱۴۱ میلیارد ریال آورده غیرنقدی و ۵ میلیارد ریال آورده نقدی، این صندوق را تامین کردهاند.
وزارت راه وشهرسازی اعلام کرده که دلیل شکلگیری این صندوقها تامین منابع مالی جهت ساختوساز توسط افرادی است که زمین را به عنوان سرمایه در اختیار دارند و برای ساخت به دنبال سرمایههای خرد هستند تا از محل این سرمایههای خرد پروژه را به انجام برسانند.
از آنجایی که این صندوق ها نیاز متقاضیان واقعی بازار مسکن را پاسخگو نیست و عمده خریداران سهام هم بورس بازان و سرمایه گذاران هستند بنابراین این طرح هم نمیتواند به خانه دار شدن متقاضیان واقعی بازار مسکن کمک کند و تاکنون هم تاثیر خاصی را بر بخش مسکن نگذاشته است.
البته بارها اعلام شده که وزرارت راه وشهرسازی در حال تدوین برنامه هایی برای خروج از رکود بخش مسکن است که تاکنون جزئیاتی از این طرح بیرون نیامده و از آنجاییکه اجرای برنامههای دولتی چندسال زمان میبرد، مشخص نیست که اثرات اجرای این طرحها چه زمانی به خانهدار شدن متقاضیان کمک میکند.
این در حالی است که در حال حاضر ۱.۵ میلیون خانوار ایرانی در یک اتاق زندگی می کنند و بررسی های به عمل آمده نشان میدهد که در سال ۹۲، تعداد خانوارهای شهری ۱۶.۲ میلیون خانوار با ۱۵.۵ میلیون خانه بوده است. براین اساس با کمبود ۶۴۵ هزار مسکن شهری و ۵۱۷ هزار کمبود مسکن روستایی مواجه هستیم که در مجموع به رقم یک میلیون و ۱۶۲ هزار کمبود مسکن میرسیم.
همچنین باید سه میلیون واحد مسکونی هم نوسازی شود که در نهایت به ساخت ۱۲ میلیون واحد مسکونی تا سال ۱۴۰۵ نیاز است که تامین این نیازها و خروج از رکود بخش مسکن بدون جهش قیمت، موضوعی است که به نظر می سد نیاز به برنامههای مشخصتری در این بخش دارد.