یکی از مهمترین منابع اجرای پروژه عمرانی و زیرساختی در کشور، پول حاصل از فروش نفت است به طوری‌که بسیاری از پروژه‌های ساخت راه‌ها، راه آهن، بنادر و فرودگاه‌ها از محل درآمدهای نفتی تامین می‌شود؛ به همین دلیل هرگونه تغییر در قیمت نفت بر آینده این پروژه‌ها تاثیر گذار است.
با کاهش قیمت نفت به کانال ۴۰ دلاری، این نگرانی در میان سازندگان پروژه‌های عمرانی بوجود آمده است که آینده زیرساخت‌های حمل و نقل چه وضعیتی پیدا می کند و مطالبات پیمانکاران در سال آینده چطور پرداخت می‌شود.
از آنجایی که فقط در بخش ساخت راه، ۸۱۰۰ کیلومتر بزرگراه و راه اصلی برای سال۹۳ در حال ساخت است که به طور حتم ادامه ساخت بخش زیادی از این راه‌ها به سال آینده موکول می‌شود، سرنوشت این پروژه ها و چگونگی پرداخت مطالبات؛ اینها موضوعی است که از زمان کاهش قیمت نفت مورد توجه قرار گرفته است.
از سوی دیگر، دولت در بودجه سال ۹۴ سهم وزارت راه و شهرسازی و سازمان‌های تابعه را از کل بودجه رقم ۶۳ هزار و ۲۷۸ میلیارد و ۴۶۵ میلیون ریال پیشنهاد داده که از این رقم ۱۰ هزار و ۷۸۴ میلیارد و ۷۴۴ میلیون ریال برای وزارت راه و شهرسازی است.
این در حالی است که کاهش درآمدهای نفتی در هفته‌های اخیر ۱۱ درصد از کل حجم بودجه کاسته است که همین امر می‌تواند در سال آینده بودجه شرکت‌های دولتی زیرمجموعه وزارت راه و شهرسازی را تحت تاثیر قرار دهد، ضمن آنکه مطالبات پیمانکاران هم که از سال‌های قبل باقی مانده بود، با چالش مواجه کند.
البته کاهش پروژه‌های عمرانی در سال‌های اخیر موجب شده که مطالبات پیمانکاران افزایش چندبرابری نداشته باشد، ضمن آنکه دولت در چندماهه ابتدای امسال بخش زیادی از این مطالبات را پرداخت کرده است اما از آنجاییکه پروژه ها متوقف نمی‌شوند همیشه دولت به عنوان یک بدهکار به بخش خصوصی باقی می‌ماند.
بنابراین پرداختی‌های پروژه‌ها هم از عواملی است که در سال آینده می‌تواند روند کار پیمانکاران را با مشکل مواجه کند؛ به همین دلیل یافتن راهکارهای متفاوت برای تامین بودجه پروژه های زیرساختی کشور از ضروریاتی است که در سال آینده باید اجرایی شود.
همچنین کاهش درآمدهای نفتی می‌تواند علاوه بر ساخت پروژه‌ها بر نگهداری زیرساخت‌های کشور هم تاثیر گذار باشد. از آنجایی که آخوندی وزیر راه و شهرسازی ارزش کل راه‌های کشور را ۲۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرده است، بنابراین نگهداری از این راه‌ها یکی از ضروریات کشور به شمار می رود که باید برای حفظ چنین سرمایه عظیمی بودجه کافی در نظرگرفته شود.
به گفته آخوندی، ۳۴ هزار کیلومتر راه شریانی در کشور وجود دارد که عمد ه عملیات نگهداری در این راه‌ها صورت می گیرد درحالیکه ۴۵ هزار کیلومتر راه اصلی و ۱۰۰ هزار کیلومتر راه روستایی داریم که عملا عملیات نگهداری در آنها انجام نمی شود.
براین اساس، آمارها حاکی از آن است که برای نگهداری از راه‌ها به قیمت روز ۸ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز است در حالی که کمتر از ۲ هزار میلیارد تومان برای این موضوع در اختیار وزارت راه و شهرسازی است؛ بنابراین می‌توان انتظار داشت که در سال آینده بازهم موضوع نگهداری از راه‌ها با چالش جدی مواجه باشد و توان دولت برای تخصیص بودجه به این بخش کافی نباشد.
اختصاص بخشی از فروش بنزین به راهسازی
در این رابطه علی آزاد دبیر انجمن شرکت‌های راهسازی با بیان اینکه پروژه های عمرانی متناسب با پولی که در کشور موجود است اجرا می شود به خبرنگار مهر گفت: به طور طبیعی با کاهش درآمدهای نفتی، تعداد پروژه‌های عمرانی هم کاهش پیدا می‌کند.
وی با اشاره به اینکه وقتی درآمد یک کشور کاسته شود برروی تمامی روند آن تاثیر می گذارد، بیان کرد: در چنین شرایطی باید راهکار دیگری برای حفاظت از زیرساخت‌های توسعه در کشور و احداث پروژه های ضروری پیدا کرد.
آزاد، یکی از راهکارهایی که در گذشته هم به دولت پیشنهاد شده بود را دریافت هزینه از استفاده کنندگان از راه‌ها دانست و افزود: همانطور که هرچه آب و یا برق استفاده شود، باید پول آن را بپردازند، برای استفاده از راه‌ها هم باید هزینه پرداخت شود.
دبیر انجمن شرکت‌های راهسازی افزود: نمی‌توان برای هر بخش از راه‌ها یک عوارضی تعیین کرد تا از رانندگان پول بگیرد، بنابراین باید یک درصدی از قیمت بنزین برای راهسازی اختصاص داده شود.
وی تصریح کرد: به عنوان مثال، اگر قیمت بنزین لیتر ۱۴۰۰ تومان باشد، می‌تواند ۴۰۰ تومان را برای راهسازی و راهداری اختصاص داد، همچنین متناسب با هر باری که در جاده‌ها توسط کامیون‌ها و تریلی‌ها حمل می‌شود می‌توان سهمی را در بارنامه درنظرگرفت.
آزاد با اشاره به راهکار دیگر برای تامین هزینه های راهسازی، گفت: همچنین می‌توان از مسافرانی که از اتوبوس‌های بین شهری استفاده می کنند، عوارض دریافت شود، اگر با این شیوه عمل شود، جبران درآمدهای نفتی می شود. در غیراین صورت، با مشکل در پرداخت هزینه پروژه های عمرانی مواجه می‌شویم.
