کشف قطعه چرم نقاشی شده در شهر سوخته

ایران اکونومیست - به گزارش پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، منصور سید سجادی افزود: این قطعه چرم به علت فرسودگی بسیار زیاد در حال از هم پاشیدگی است و مرمت گران گروه باستان شناسی در تلاش برای نجات بخشی از آن هستند.
وی اظهار داشت: در فصل اخیر ازکاوش های باستان شناسی در بخش مسکونی شهرسوخته که در کارگاه 26 ادامه دارد باستان شناسان موفق شدند بنایی متعلق به دوره چهارم استقراری شهر سوخته را مورد کاوش قرار دهند.
به گفته وی، این ساختمان که در بخش مسکونی مرکزی شهر سوخته واقع شده بنایی بسیار ویژه دارد که تاکنون در شهرسوخته مورد کاوش قرار نگرفته است.
سجادی خاطر نشان کرد: در این ساختمان 2 دیوار قطور هر کدام به قطر 1 متر و طول 40 متر به همراه 9 عدد پشتیبان دراندازه 1متر در 1متر در هر سمت ، یک فضای دالان مانند قرینه را تشکیل داده که این فضا در شرق تا بستر تالاب مرکزی شهرسوخته امتداد داشته است.
وی با اشاره به استفاده از خشت های 54 سانتی متری در معماری شهر سوخته، گفت: در دو سوی این دیوارها ساختارهای معماری ویژه ای شامل اتاقهای انباری در سمت شمال شرق دالان به همراه معماری که با خشت های بسیار بزرگ به طول 54 سانتیمتر ساخته شده قرار گرفته که جزو موارد نادر و بسیار استثنایی در معماری شهرسوخته است.
به گفته وی، تا قبل از این کاوشها ، تصور بر این بود که استاندارد خشت های استفاده شده در معماری بناهای شهرسوخته خشت هایی به طول45 سانتیمتر است.
سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته با اشاره به کشف 2 اتاق در بخش جنوب غربی دالان تصریح کرد: در این اتاق ها آثار سوختگی بسیار شدید به وضوح دیده شده است.
به گفته او آثار سوختگی به حدی است که دیوارها به شدت قرمز و سیاه شده و هر گونه مواد باستان شناختی درون آنها مانند سفال و استخوان های جانوری به شدت سوخته و از بین رفته اند.
 
* آثار مشهود قربانی کردن گاو
سجادی اظهار داشت: یکی از قسمت های قابل توجه این سازه بزرگ، معماری اتاقک کوچکی است که در قسمت انتهایی بخش شرقی دیوار اصلی قرار گرفته و به نظر می رسد بخشی از ورودی احتمالی ساختمان بوده است که روی کف آن آثار مشهود قربانی کردن یک گاو دیده می شود که در کنار کانال بسیار کوچکی که خون قربانی را به خارج از ساختمان هدایت می کرده دیده می شود.
وی گفت: در اتاق های بسیار فرسوده ای که انتظار نداشتیم مقادیر بسیار زیادی پارچه ساده ، دو رنگ و چند رنگ پیدا شد.
به گفته وی، این پارچه ها بشدت فرسوده شده اند که در روزهای آینده با حضور کارشناس مربوط عملیات نجات و ساماندهی آنها آغاز خواهد شد.
این باستان شناس با اشاره به اینکه در شهر سوخته پیش از این نیز مقدار زیادی پارچه بدست آمده بود افزود: یکی از قطعات پارچه اپی پیدا شده دراین فصل از کاوش سه رنگ بوده و اندازه تقریبی آن 60 در 40 سانتی متر تخمین زده شده که بر آن اساس، این پارچه بزرگترین پارچه ای خواهد بود که تا کنون در شهر سوخته پیدا شده است.
رپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته خاطر نشان ساخت: اگر کاوش های آینده درستی فرضیه های باستان شناسان را تایید کنند در باره کوچک شدن و از بین رفتن نهایی شهر سوخته در دوره چهارم باید تجدید نظر کاملی صورت گیرد.
 
* کشف 503شی نفیس در گورستان
سجادی افزود: کاوش ها در دو گمانه جدید و سه گمانه قدیم گورستان نیز ادامه پیدا کرد.
در این کاوش ها 74 قبر جدید حاوی 80 اسکلت انسانی دراندازه 320 متر مربع و سه گونه ساختاری قبور ساده دوقسمتی و سردابه ای پیدا شده است.
وی با اشاره به کشف 503 قطعه شیی نفیس در کاوش های امسال گورستان اظهار داشت: از میان این اشیا می توان به عود سوزهای مرکب ازیک پایه گلی و آینه ای که روی آن قرار گرفته اشاره کرد .در این عود سوزها ، بخش اصلی عود سوز روی آینه استوار است و در برخی از آنها هنوز بقایای عود سوخته دیده می شود.
وی خاطر نشان ساخت: از اشیاء جالب دیگر می توان به ظروف و خمره های رنگارنگ ، اشیا نفیس مفرغی و گردنبندهای زیبائی اشاره کرد که با ظرافت تمام ساخته شده اند و از داخل قبرهای زنان پیدا شده اند.
به گفته سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته اندازه مهره های این گردنبندها بسیار کوچک و قطر هر مهره یک میلی متر و قطر سوراخ آنها حدود سه دهم میلی متر بوده به صورتی که عبور سوزن و نخ معمولی از آن غیر ممکن است.
وی گفت: در میان ظروف پیدا شده نیز باید به دو نوع ظرف دردار سیاه و سفید و رنگی اشاره کرد که تداوم ساخت آن هنوز در استان دیده می شود .

* انتقال اشیا به موزه
سجادی اظهار داشت: در این کاوش ها بخش باستان سنجی و مرمت گروه موفق به مرمت و باز سازی بیش از 250 قطعه شی باستانی شد که این اشیا برای نمایش به موزه منطقه ای شرق واقع در شهر زاهدان انتقال یافت.
او افزود: در بخش پِژوهش های میان رشته ای نیز فعالیت های گروه در زمینه انسان شناسی و مطالعات ژنتیکی در جریان بوده و در بخش مطالعات مرتبط با بیماری های باستانی و انگل شناسی نیز ادامه دارد.
به گفته وی، این تحقیقات با همکاری محققان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری؛ کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی استان؛ دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه زابل و باپشتیبانی های مالی و معنوی پژوهشگاه و پژوهشکده باستان شناسی و همکاری های صمیمانه اداره کل میراث استان در حال انجام است.