ايران اكونوميست- برنامههای پنج سالهی توسعه که از سال 1368 آغاز شدند ایرادهایی دارند که عدم اجرا، آرمانگرایانه بودن و نداشتن انعطاف از مهمترین آنهاست.
بهمن محمدی - کارشناس ، اظهار کرد: ما برنامههای نسبتا خوبی مینویسیم اما این برنامهها کمتر اجرا میشوند و روی کاغذ باقی میمانند.
وی افزود: اشکال دیگر برنامههای پنج ساله آرمانی بودن آنهاست. در این برنامهها به واقعیتهای موجود دقت چندانی نمیشود. به طور مثال در شرایطی که قیمت نفت طی روزهای اخیر به 65 دلار کاهش یافت و پیشبینی میشد که روند سقوط ادامه یابد، مجلس بودجه را بر اساس نفت 72 دلار تنظیم کرد که یک نگاه غیرواقعی بود. نباید با موضوعات اقتصادی، آرمانی برخورد کنیم.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: ایراد دیگر برنامههای توسعه نداشتن انعطاف با توجه به مقتضیات زمان است. برنامه باید با توجه به شرایط روز قابلیت تغییر داشته باشد اما برنامههای توسعه با توجه به نگاه پنج ساله، آمادگی رویارویی با تغییرات مقطعی را ندارند. به هر حال در دنیای اقتصاد هر لحظه یک جریان و اتفاق جدید به وقوع میپیوندد که باید رویکرد برنامهها از خطی به دینامیکی تغییر کند.
محمدی با بیان اینکه از ظرفیتهای کارشناسی، علمی و پژوهشی افراد و گروههای مختلف در تنظیم برنامههای پنج ساله استفاده شود، گفت: کارشناسان مختلف باید ساعتها دور هم جمع شوند تا با توفان فکری، یک برنامه پنج ساله قابل اجرا پویا و مفید تنظیم شود.
وی به ذکر یک نمونه در میان کشورهای منطقه اشاره کرد و گفت: ترکیه برنامههای نسبتا خوبی بر مبنای مدیریت روز جهان تنظیم میکند که به بخش زیادی از اهداف خود نیز دست یافته است. این کشور سالیان پیش درگیر فساد اداری گسترده بود اما با برنامهریزی صحیح در حال حاضر این معضل را کنترل کرده و با توجه به اهداف سیاسی و اقتصادی خود پیشرفت خوبی داشته است.