از طرفی نرخ بهره همچنان بالاست و موضوع تداوم عرضه اوراق گواهی‌سپرده خاص در هاله‌ای از ابهام به‌سر می‌برد و از طرفی سایه تصمیمات دولتی همچنان بر سر بازار سنگین است. از طرف دیگر اگرچه رشد نرخ دلار به مذاق بازار سرمایه خوش‌آمده، اما تعمیق شکاف فاصله دلار نیما با بازار آزاد همچنان بورس را آزار می‌دهد. تحلیلگران معتقدند احتمالا در ۸ روز پایانی پیش‌روی بازار سرمایه به دلایل سنتی شاهد فشار عرضه خواهیم بود اما در این زمان احتمالا خریداران نیز در صحنه حاضر خواهند شد و این افراد به اعتقاد تحلیلگران برندگان معاملات بورسی خواهند بود و می‌توانند بازدهی خوبی از خریدهای این هفته کسب کنند. با وجود شرایط فعلی بازار رشد نرخ دلار همچنان به‌عنوان مهم‌ترین محرک برای بازار سرمایه معرفی می‌شود.
بازگشت تعادل به بورس
برزو حق‌شناس، تحلیلگر بازار سرمایه گفت: هفته گذشته تحت‌تاثیر خبرهای خودرویی درخصوص مجوز سران قوا برای تجدیدارزیابی دارایی‌ها و همچنین واگذاری سهام تودلی و در کنار آن افزایش نرخ دلار و اصلاح دستورالعمل پالایشی‌ها بازار تقریبا مثبت بود و نکته مثبت این بود که علاوه‌بر رشد شاخص‌کل، شاهد افزایش ارزش معاملات خرد نیز بودیم، با این وجود روز چهارشنبه عرضه‌ها بالا رفت و نگرانی را بین اهالی بازار به‌وجود آورد. اگرچه هفته آینده هفته آخر سال نیست اما عملا کسانی که تقاضای وجه خواهند داشت، در این هفته فروش خواهند داشت، بنابراین طبیعتا و سنتا هفته‌جاری باید عرضه‌ها بالا باشد؛ چه از طرف حقوقی‌ها که با هدف تامین مالی برای پرداخت حقوق و عیدی انجام می‌شود و چه از طرف سهامداران حقیقی، بنابراین انتظار هفته پرعرضه‌ای را دارم اما در این میان مهم طرف تقاضا است. حق‌شناس ادامه‌داد: آنچه اهمیت دارد حجم معاملات است؛ اگر حجم معاملات خرد در هفته پیش‌رو بالای 6هزار میلیارد‌تومان باشد و طرف تقاضا تقویت شود، می‌توانیم هفته خوبی داشته باشیم و به‌شخصه فکر می‌کنم این اتفاق بیفتد. تحت‌تاثیر نرخ دلار و صعودی‌بودن روند قیمت دلار به‌نظر هفته متعادلی را خواهیم‌داشت. به‌نظر می‌رسد خریداران در هفته‌جاری برندگان سال‌جدید خواهند بود و می‌توانند بازدهی خوبی از خریدهای این هفته کسب کنند.
تشدید فاصله رانت‌زا
کامل ابراهیمیان، تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه بازار سرمایه در حال‌حاضر با دو موضوع مهم مواجه است، گفت: یکی بحث افزایش نرخ بهره در اقتصاد و فضای مبهم ادامه انتشار اوراق گواهی 30درصدی و به‌تبع آن رشد نرخ بهره اوراق اسناد خزانه به محدوده 32درصد است. این موضوع فشار مضاعفی را بر بازار سرمایه وارد کرده‌است. از سوی دیگر بحث مربوط به فاصله بین دلار نیمایی و نرخ ارز آزاد به محدوده بیش از 50درصدی رسیده و به‌عبارتی صادرکنندگان بزرگ که مجموعه پتروپالایشی‌ها هستند و معدنی-فلزی‌ها عمدتا نرخ‌های خود را در بازار نیمایی و در محدوده 40هزار‌تومان عرضه می‌کنند؛ این در حالی است که نرخ دلار در بازار آزاد حداقل 50درصد بیشتر از این مقدار است و یک توزیع رانت بسیار بزرگ و گسترده‌ای در حال وقوع است که عمدتا از جیب میلیون‌ها سهامدار این شرکت‌های بزرگ به سمت واردکننده‌ها منتقل می‌شود و این به ناامیدی مفرط درمیان سهامداران تبدیل شده‌است. وی ادامه داد: بازار کماکان امیدوار است این فاصله رانت بیش از 50درصدی در نرخ ارز و به‌عبارتی فاصله ارز نیمایی و بازار آزاد کم شود و بانک‌مرکزی اجازه دهد صادرکنندگان عرضه‌های خود را در نرخ‌های بالاتر از مبالغ کنونی به واردکننده‌ها بفروشند و بالطبع به یک مشوق صادراتی برای میلیون‌ها سهامدار نیز تبدیل شود. این دو موضوع بسیار جدی هستند و بازار سرمایه را تحت‌تاثیر قرار داده‌اند. چنانچه در این دو فاکتور تغییری رخ دهد می‌توان به ورود نقدینگی جامعه به بازار سهام امیدوار بود.
این تحلیلگر افزود: درکنار این موارد ما شاهد افزایش نسبی قیمت محصولات شرکت‌ها در بورس‌کالا و همچنین شاهد عرضه اولین محصولات ایران‌خودرو دیزل -کامیون‌های این شرکت- در بورس‌کالا بودیم، بدون اینکه رانتی اتفاق بیفتد و در فضایی کاملا آزاد خریداران توانستند خودروها و کامیون‌های موردنظر خود را خریداری کنند. امیدواریم سواری‌سازان نیز بتوانند محصولات خود را در بورس‌کالا عرضه کنند. از سوی دیگر محصولات فلزی و پتروشیمی از قبیل مس ورق و... همگام با رشد نسبی نرخ ارز وضعیت صعودی داشتند که امیدواریم در صورت‌های مالی آتی شرکت‌ها این موضوع انعکاس پیدا کند. ابراهیمیان با بیان اینکه در کل امیدواریم وضعیت بازار سرمایه با سیاستگذاری درست دولت و بانک‌مرکزی به سمتی برود که منجر به جذب نقدینگی‌های سرگردان شود، گفت: در این‌صورت شاهد رشد سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، رشد ارزش معاملات و همچنین بازدهی شاخص‌کل خواهیم بود و از سوی دیگر سایر بازارها که بازارهای سفته‌بازی هستند، نمی‌توانند منابع را جذب کنند.
نفس‌گیری بورس در روزهای انتهای سال
پیام الیاس‌کردی، تحلیلگر بازار سرمایه نیز عنوان کرد: به‌نظر می‌رسد با توجه اینکه بازار سرمایه برای مدت زیادی ناخوش احوال بود مانند شناگری که برای نفس‌گیری از زیر آب سر بیرون می‌آورد، در هفته گذشته از زیر آب سر بیرون آورده باشد، با این‌وجود باید توجه داشت که دو لبه قیچی از دو طرف بازار سرمایه را تحت‌فشار قرار داده‌اند؛ از طرفی نرخ سود بهره و از سوی دیگر تصمیمات دولتی بورس. وی ادامه داد: برای هفته‌های آینده اگر روند صعود نرخ دلار ادامه‌دار باشد بازار سرمایه هفته خوبی در پیش خواهد داشت اما اگر روند صعود قیمت دلار متوقف شود، احتمالا بازار سرمایه در همین سطوح باقی خواهد ماند. علاوه‌بر این نباید از خاطر برد که به‌صورت سنتی ما در ماه‌های پایانی سال با توجه به اینکه شرکت‌های حقوقی و برخی از ناشران به‌دنبال نقد‌کردن برای تامین مالی پایان سال و مصارفی مانند عیدی، کارانه و... هستند، فشار فروش خواهیم‌داشت اما نکته مهم‌تر این است که امسال احتمالا خیلی از این عرضه‌ها انجام شده‌است و تا فروردین از شر این فشار فروش خلاص می‌شویم و اصولا در فروردین حقیقی‌ها بازار را به‌دست می‌گیرند و طبق سابقه‌ای که وجود دارد همین وضعیت را امسال نیز شاهد خواهیم بود. به‌طور کلی در سال1403 بعید می‌دانم دو لبه نرخ بهره و تصمیمات دولتی تغییری داشته‌باشد و فقط دلار می‌تواند محرک اصلی باشد و مقداری شرایط را تغییر دهد.
