ایران اکونومیست - مرکز پژوهشهای مجلس با انتشار گزارشی مفصل تحت عنوان «بررسی تحولات بازار جهانی نفت و اثرگذاری آن بر بودجه کشورهای تولیدکننده طی سال های 2014 و 2015» به بررسی پیشبینیهای منتشر شده درباره قیمت نفت در سال آینده میلادی پرداخت و بر این اساس قیمت منطقی نفت در بودجه 94 را 60 دلار در هر بشکه پیشنهاد کرد.
متن خلاصه این گزارش که برای صحن علنی مجلس شورای اسلامی:
مقدمه
بانک جهانی رشد اقتصادی جهانی در سالهای 2015 و 2016 را به ترتیب 3.4 و 3.5 درصد پیشبینی کرده است که این به معنای حرکت آرام روند رشد اقتصادی جهان در سالهای مذکور است.
کاهش تقاضای نفت از نیمه سال جاری میلادی در کنار افزایش ارزش دلار و عرضه نفت نامتعارف باعث شد تا قیمتهای نفت خام کاهش یابد. قیمت نفت مصوب در بودجه کشورهای صادرکننده نفت در سال 2014 بین 60 الی 100 دلار به ازای هر بشکه تعیین شد، لکن اکثر کشورها در سال 2015 با توجه به ادامه روند کند رشد اقتصادی و کاهش مستمر قیمت نفت میبایست با احتیاط بیشتری قیمت نفت خام را در بودجه سالیانه منظور نمایند.
قیمت نفت برای تراز مالی در بودجه سال 2015 کشورهای عضو اوپک
میزان قیمت نفت برای تراز مالی بودجه سال 2015 هریک از کشورهای عضو اوپک در جدول 1 نشان داده شده است.
کشور | عربستان | ایران | عراق | کویت | قطر | امارات متحده عربی | لیبی | آنگولا | ونزوئلا | الجزایر | اکوادور | نیجریه |
میزان ذخایر نفتی (میلیون بشکه) | 265 | 107 | 144 | 101 | 25 | 97 | 48 | 9 | 298 | 12.2 | 8.8 | 37 |
تولید (میلیون بشکه در روز) | 9.6 | 2.7 | 2.9 | 2.9 | 0.7 | 2.8 | 0.9 | 1.7 | 2.8 | 1.2 | 0.5 | 1.8 |
قیمت نفت (دلار به ازای هر بشکه) | 106 | 130.7 | 100.6 | 54 | 60 | 77.3 | 184.10 | 98 | 117.5 | 130.5 | 79.7 | 122.7 |
جدول 1. میزان قیمت نفت خام برای تراز مالی بودجه سال 2015
در جدول 2 قیمت نفت مصوب در بودجه برخی کشورهای تولیدکننده نفت طی سالهای 2012ـ2015 نشان داده شده است که بیانگر فاصل قابل توجهی با قیمت نفت خام برای تراز مالی آنها میباشد.
کشور | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 |
الجزایر | 37 | 37 | 90 | NA |
ایران | 85 | 90 | 100- | 72 |
عراق | 85 | 90 | NA | >70 |
لیبی | 100 | NA | NA | NA |
کویت | 65 | 65 | 70 | NA |
مکزیک | 84.9 | 86 | 81 | 79 |
نیجریه | 70 | 79 | 77.5 | 65 |
نروژ | 95.39 | 111.8 | 98.4 | 95 |
عمان | 75 | 85 | 85 | 80 |
قطر | 65 | 65 | 65 | NA |
روسیه | 93 | 97 | 95 | 60 |
عربستان | 69-64 | 68-66 | 81 | NA |
ونزوئلا | 50 | 55 | 60 | 60 |
جدول 2. قیمت نفت مصوب در بودجه برخی کشورهای تولیدکننده نفت طی سالهای 2015ـ2012(دلار به ازای هر بشکه)
قیمت نفت مصوب در بودجه کشورهای صادرکننده نفت در سال 2014 بین 60 الی 100 دلار در هر بشکه تعیین شد، لکن اکثر کشورها قیمت بین 70 الی 90 دلار در هر بشکه را برای بودجه خود پیشبینی کردند. کمترین قیمت نفت مصوب متعلق به ونزوئلات با 60 دلار برای هر بشکه و بالاترین قیمت یعنی 100 دلار در هر بشکه به ایران تعلق داشت. قیمت نفت در لایحه بودجه سال 1394 ایران 72 دلار به ازای هر بشکه درنظر گرفته شده است که به نظر میرسد با توجه به روند نزولی قیمت نفت در بازارهای جهانی و تخمین استمرار این روند کاهشی در سال آتی، پیشنهاد میشود دولت برخلاف سالهای گذشته با درنظر گرفتن شرایط کشور و روند بازار نفت با نگاه بسیار محتاطانهتری قیمت نفت را در بودجه سال 1394 منظور کند.
جمعبندی و پیشنهادها
قیمت نفت خام ایران در لایحه بودجه سال 1394، 721 دلار درنظر گرفته شده است. این رقم، حد بالایی برای قیمت نفت در بودجه سال آینده میباشد، زیرا با توجه به پیشی گرفتن عرضه نفت نسبت به تقاضا و پیشبینیهای دستاندرکاران بازارهای جهانی نفت، کاهش قیمت نفت در سال 2015 ادامه خواهد داشت، لذا پیشنهاد میشود قیمت نفت در بودجه سال آینده ایران نیز با توجه به تمام نوسانات بیان شده و شرایط کشور محتاطانهتر در لایحه قانون بودجه سال 1394 درنظر گرفته شود، تا از بروز مشکلاتی نظیر کسری بودجه و ایجاد شرایط نامناسب برای کشور پیشگیری شود، لذا با توجه به جمیع نکات مزبور معاونت پژوهشهای زیربنایی و امور تولیدی مرکز پژوهشها پیشبینی قیمت حدود 60 دلار به ازای هر بشکه نفت در سال 1394 را مناسب میداند.
منبع: فارس