به گزارش ایران اکونومیست از وزارت راه و شهرسازی، نوسازی ناوگان حمل و نقل برون شهری به‌ویژه در بخش مسافربری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و در این زمینه ناوگان حمل و نقل عمومی با عقب ماندگی هایی روبه‌رو بود. اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم، تدابیر لازم به منظور تامین ناوگان مورد نیاز به ویژه برای ایام خاص مانند سفرهای اربعین حسینی (رع) و سفرهای نوروزی که ایام پیک تلقی می شوند، اندیشیده شد.
با مروری بر روند تصمیمات اتخاذ شده در سال ۱۴۰۲ در می یابیم که برای نخستین بار هیات وزیران در جلسه بیستم اردیبهشت ماه و به پیشنهاد مشترک وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی و کشور و به استناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و در اجرای بند (ص) تبصره (۷) قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور و بند (ت) ماده (۳۰) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵، سه اقدام را تصویب کرد:
مصوبه هیات وزیران برای واردات ۲ هزار اتوبوس زیر پنج سال
در بند نخست آمده است: به منظور توسعه حمل و نقل عمومی مسافر، تنظیم بازار و ارائه خدمات بهینه به زائرین و مسافرین اربعین حسینی به وزارت صنعت، معدن و تجارت اجازه داده می شود با تایید و تشخیص سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای نسبت به ثبت سفارش واردات ۲ هزار دستگاه اتوبوس برون شهری با عمر کمتر از پنج سال و تایید تامین قطعات وجود شبکه خدمات پس از فروش و معاینه فنی توسط وزارت صنعت معدن و تجارت بر اساس استاندارد کارخانه سازنده در زمان ساخت خودرو اقدام کند.
در بند دوم این مصوبه، وزارت راه و شهرسازی (سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای) مجاز است به منظور ایجاد انگیزه و تسریع در فرآیند واردات از محل منابع داخلی خود در قالب وجوه اداره شده موضوع بند (ت) ماده (۳۰) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور ۱۳۹۵ یارانه سود و تسهیلات بانکی را پرداخت کند.
سرانجام در بند سوم مشخص شد که سود بازرگانی هر گونه واردات اتوبوس که با تایید وزارت کشور جهت جابجایی مسافرین اربعین حسینی استفاده می شود مشمول ۵۰ درصد تخفیف است و دستور العمل نحوه اجرای این بند توسط وزارت کشور و با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه و ابلاغ می شود.
این مصوبه پیگیری شد تا اینکه در تیرماه، معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در بیان اقدامات و برنامه‌های این معاونت از اضافه شدن ۲ هزار دستگاه اتوبوس به ناوگان حمل و نقل عمومی کشور خبر داد و گفت: با تلاش‌های وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، مجوز واردات ۲ هزار دستگاه اتوبوس از سوی هیات دولت ابلاغ شده است.
در ادامه روند پیگیری این مصوبه هیات دولت، معاون حمل و نقل وقت وزارت راه و شهرسازی دو رویکرد برای تامین ناوگان موردن نیاز برای سفرهای ویژه اربعین را مطرح کرد که در رویکرد دوم، اجرای مصوبه هیات دولت در خصوص واردات ۲ هزار دستگاه اتوبوس با عمر کمتر از پنج سال و ثبت سفارش آن از طریق وزارت صمت در دست پیگیری است. همچنین اتوبوس‌های وارداتی باید از لحاظ خدمات پس از فروش، محیط زیستی و ایمنی استانداردهای لازم را داشته باشند. در ضمن شرکت‌هایی که دارای کارت بازرگانی هستند می توانند از طریق سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای برای ثبت سفارش اقدام کنند و با توجه به تسهیلاتی که در نظر گرفته شده این موضوع فرصت بسیار مناسبی برای تقویت و توسعه حمل و نقل جاده ای کشور است.
راه اندازی سامانه آر.پی.اف برای تسریع، تسهیل، شفاف سازی و مستندسازی ثبت سفارش اتوبوس ها
در آخرین روز تیرماه نشست هم‌اندیشی با هدف اتخاذ تدابیر و تمهیدات لازم برای تسریع در تامین ۲۰۰۰ دستگاه ناوگان مسافربری وارداتی به‌منظور جابجایی زائران همایش جهانی اربعین حسینی برگزار شد و در این نشست پیشنهاد شد؛ سامانه" آر. پی. اف" که در خصوص واردات کامیون‌های حداکثر سه سال ساخت که پیش از این در سازمان راهداری حمل و نقل مورد استفاده قرار گرفته است، در مورد فرآیند واردات ۲۰۰۰ دستگاه اتوبوس با عمر کمتر از پنج سال با هدف تسریع، تسهیل، شفاف سازی و مستندسازی تمام فعالیت ها مورد استفاده قرار گیرد.
مجموع پیگیری ها و تلاش ها در وزارت راه و شهرسازی و ذبل آن سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای منتج به مصوبه هیات وزیران در جلسه ۲۵ مرداد ۱۴۰۲ شد که طبق آن به پیشنهاد وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی، کشور، امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی و بند (ص) تبصره (۷) قانون بودجه سال ۱۴۰۲ آیین نامه ثبت سفارش واردات انواع کشنده، کامیون، اتوبوس، مینی بوس و ون را تصویب کرد.
بر اساس آیین نامه اجرایی بند(ص) تبصره (۷) ماده قانون بودجه سال ۱۴۰۲ به منظور توسعه حمل و نقل عمومی، تنظیم بازار، کاهش مصرف سوخت، آلودگی هوا و سوانح جاده ای به وزارت صنعت، معدن و تجارت اجازه داده می شود که با تایید و تشخیص سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای (کاربری بین شهری) و وزارت کشور (از طریق سازمان ذیربط) (کاربری شهری)، نسبت به ثبت سفارش واردات انواع کشنده، کامیون، اتوبوس، مینی بوس و ون مورد نیاز وفق قوانین و مقررات موجود با عمر کمتر از پنج سال اقدام کند.
آیین نامه اجرایی این بند توسط وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی، کشور، امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه کشور و با تاکید بر لزوم تامین قطعات، خدمات پس از فروش و معاینه فنی تهیه می گردد و نیز گزارش عملکرد این بند شامل تعداد و نوع خودروهای وارداتی و دستگاه‌های بهره بردار توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت هر سه ماه یک‌بار به کمیسیون های برنامه و بودجه و محاسبات و صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی ارائه می شود.
بر اساس این آیین نامه خودروهای وارداتی باید دارای استانداردهای لازم بر اساس قوانین مربوطه را داشته باشد. طبق این آیین نامه سن خودرو بر مبنای سال ساخت، در زمان ورود به کشور باید کمتر از پنج سال باشد. همچنین دارا بودن حدود آلایندگی مجاز بر اساس قوانین و مقررات از دیگر شرایط برای خودروهای وارداتی است. همچنین ورود و ترخیص خودروهای موضوع این آیین نامه در بنادر و گمرکات اجرایی کشور بدون ثبت سفارش و تخصیص ارز ممنوع است.
تعیین و ابلاغ منابع ارزی مورد نیاز آیین‌نامه واردات اتوبوس از سوی بانک مرکزی
منابع ارزی مورد نیاز این آیین نامه، از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایرانی تعیین و ابلاغ می شود.
سپس در مهرماه و در نهمین جلسه شورای اقتصاد که با حضور مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی برگزار شد، درخواست مشترک وزارتخانه‌های صمت و راه و شهرسازی تحت عنوان طرح جایگزینی ۸۵ هزار دستگاه کامیون و کشنده بالای ۱۰ تن، اتوبوس و مینی بوس فرسوده مورد بررسی قرار گرفت و با این درخواست موافقت شد. صرفه‌جویی در مصرف سوخت از جمله مزایای اجرای این طرح است.
گفتنی است، وزارت راه و شهرسازی بهمن‌ماه سال گذشته درخواست جایگزینی ۸۵ هزار دستگاه کامیون و کشنده بالای ۱۰ تن، اتوبوس و مینی‌بوس فرسوده را به شورای اقتصاد ارائه کرد.
در بهمن ماه امسال هادیان فر معاون حمل‌ونقل وزیر راه و شهرسازی در نشست هم اندیشی با رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای گفت: با توجه به نیاز کشور به افزایش ناوگان اتوبوسرانی، برنامه‌ریزی برای تأمین ۲ هزار دستگاه اتوبوس و افزودن به ناوگان فعال در این بخش انجام شده‌است.
ورود ۵۰۰ دستگاه اتوبوس به ناوگان مسافربری در آینده نزدیک
در همین راستا، داریوش امانی معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای در گردهمایی رؤسای ادارات حمل‌ونقل مسافر ادارات کل راهداری و حمل‌ونقل جاده ای استان ها با اشاره به پیگیری های انجام شده در قبال مصوبه و تفاهم‌نامه انجام شده مبنی بر تامین ۲ هزار دستگاه اتوبوس گفت: با تخصیص اعتبار از سوی بانک مرکزی، در آینده نزدیک ۵۰۰ دستگاه اتوبوس خریداری می شود و امید است تحقق این مهم گشایشی در حوزه ناوگان مسافربری ایجاد کند.در پایان باید توجه داشت که اهتمام مجموعه وزارت راه و شهرسازی به همراه معاونت‌ها و سازمان‌های تابعه مرتبط با بحث تامین و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی برون شهری با راهبری شخص وزیر راه و شهرسازی و نیز حمایت و همراهی‌های دولت، منتج به چنین اتفاق مهمی در حوزه حمل و نقل کشور شد و پیش‌بینی می شود که عاشقان امام حسین (ع) اربعین حسینی (ع) سال آینده را با آرامش، امنیت و آسودگی خاطر بیشتری نسبت به
