«محمدطاهر رحیمی» در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، درباره تلاطم بازار ارز طی روزهای اخیر، اظهار داشت: در شرایطی که تراز ارزی کشور مثبت است و تراز تجاری منفی را هم با فروش نفت و ارزهای حاصل از آن پوشش داده می‌شود، نباید نرخ ارز و بازار نوسان داشته باشد.
وی ادامه داد: اینکه در تراز ارزی مثبت، نرخ ارز دچار نوسان می‌شود، چند علت دارد؛ یکی تحمیل تقاضای قاچاق به بازار ارز است؛ علت دیگر تحمیل تقاضای خروج سرمایه از اقتصاد به بازار ارز و تحمیل تقاضای خروج سرمایه از مرزهای کشور به بازار ارز است.
این کارشناس اقتصادی گفت: البته در شرایط موجود یک عدم تطابق نقشه ارزی و تجاری در کشور شاهد هستیم که در اواخر سال بیشتر نمایان می‌شود و به واسطه برخی سیاست‌ها، تقاضا در یک ارز خاص در سبد ارزی بالا می‌رود و بازار دچار تلاطم می‌شود.
رحیمی ادامه داد: یکی دیگر از مسائل موثر در نوسان بازار ارز، مسائل سیاسی برونزا جنگ است، برای مثال برخی سفته بازان و دلالان با حمله محدود آمریکا و انگلیس به یمن، سیگنال افزایش نرخ ارز را به بازار می‌دهند، البته این موقتی است و موجب تلاطم بازار ارز می‌شود.
وی گفت: در شرایط موجود مرکز مبادله ارز باید سیاست‌هایی را اعمال کند تا جلوی بیش اظهاری در واردات و کم اظهاری در صادرات را بگیرد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: یکی از عواملی که بازار غیررسمی از آن تغذیه می‌کند، عرضه‌های حاصل از بیش اظهاری در واردات و کم اظهاری در صادرات است که مازاد ارز را می‌آورند و سیالیت و نقدشوندگی بازار غیررسمی را تامین می‌کند، در حالی که باید سیستم‌های متعارف نظارتی که در دنیا هم کاملا مرسوم است و با اقتدار اجرایی می‌شود در کشور ما هم اجرا شود.
رحیمی گفت: در بحث برخورد با بیش اظهاری در واردات و کم اظهاری صادرات می‌توان از طریق سامانه های گمرکی و رصد تراکنش های ریالی و اجرای قواعد حکمرانی ریال و نیز کنترل مقداری سفارشات ارزی متناسب با رفتار مصرفی بلندمدت واردکنندگان و صادرکنندگان کلان کشور می‌توان ورود کرد. راهکار دیگر اینکه تهاتر صادرات و واردات کلان با محوریت بانک مرکزی است و با نقش آفرینی بانک مرکزی صادرکننده ارز حاصل از صادرات را به صورت مستقیم توسط واردکننده خارجی به صادرکننده خارجی منتقل کند.
وی بیان کرد: دیگر راهکارهای مهم که می‌توان جلوی تلاطم ارزی را گرفت تنوع مبادی واردات کالاهای اساسی و حذف واسطه ها از واردات کالاهای اساسی است جهت تطبیق هرچه بیشتر منابع و مصارف ارزی کشور است.
این کارشناس بازار ارز گفت: در تلاطم بازار ارز دلال و سفته باز معلول است و علت نیست؛ که باید با حکمرانی پولی، مالی و ارزی از بازار حذف شود. بانک مرکزی باید نقدشوندگی در بازار غیررسمی ارز که مدام دچار تلاطم است، را محدود کند و در این صورت دلال از بازار خارج می‌شود؛ در غیر این صورت از محل ارزهای مازاد حاصل از کم اظهاری صادرات و بیش اظهاری واردات، دلال و سفته باز مداما تغذیه می‌شود.
