حسن حسن‌خانی در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، درباره موضوع ارزپاشی از سوی بانک مرکزی که برخی مطرح می‌کنند عامل کنترل این روزهای نرخ ارز بوده است، گفت: بعضی عنوان می‌کنند که چون حجم خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی کاهش پیدا کرده، پس بانک مرکزی ارزپاشی می‌کند، اما ای حرف از اساس غلط است، زیرا خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی معادل با ذخایر خارجی بانک مرکزی نیست. بنابراین اینکه دولت ارزپاشی می‌کند و به جمع‌آوری ریال می‌پردازد، به دلیل فقر داده از سوی افراد و رسانه‌هایی است که اغراض سیاسی دارد.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی امروز از دو منظر نسبت به گذشته وضعیت بسیار خوبی در سیاست‌گذاری دارد، افزود: منظر اول کاهش آرام‌آرام اثرات تحریم است. باز شدن دست صرافی‌های تراستی بانک مرکزی کشور در جابه‌جایی ارز. مساله دوم قیمت نفت و حجم فروش نفت ایران و چشم‌انداز قیمت نفت است. امروز به دلیل مناقشات یمن و مسائلی که در تنگه باب‌المندب رخ می‌دهد، چشم‌انداز قیمت جهانی نفت رو به بالاست و دیگر رو به کاهش نیست.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه در حال حاضر فروش نفت ایران روزانه بیش از۱.۳ میلیون بشکه در روز است، گفت: اگر قیمت نفت به مرز ۱۰۰ دلار در هر بشکه برسد، با احتساب فروش میعانات، فقط درآمد نفتی و فرآورده‌های نفتی کشور بالای ۶۰ میلیارد دلار خواهد بود. این شرایط با زمانی که در سال ۱۳۹۹ کل درآمدهای حاصل از فروش نفت و میعانات ما حدود هشت میلیارد دلار بود، بسیار متفاوت است.
ذخایر و چشم‌انداز قیمت نفت، برگ برنده بانک مرکزی
حسن‌خانی خاطرنشان کرد: مهم‌ترین مساله‌ای که امروز دست بانک مرکزی را برای احیای اقتدار خودش باز کرده، ذخایر و چشم‌انداز قیمت نفت است. اینکه در مرکز مبادله طلا و ارز تکنیک‌هایی رخ می‌دهد که ما ابزارهای مشتقه ارزی ایجاد کرده که انتظارات را مدیریت کنیم هم می‌تواند مزید بر علت باشد، اما اصل ماجرا چیز دیگری است.
وی ادامه داد: زمانی‌که بانک مرکزی ذخایر و تکیه‌گاه بلندمدت نداشته باشد، به‌خصوص در شرایط تحریم، به‌صرف ابزارهای مشتقه ارزی نمی‌توان انتظارات را مدیریت کرد. پشت بانک مرکزی باید به یک میزان از ذخایر گرم باشد و تکیه‌گاه داشته باشد که امروز وجود دارد؛ امروز هم حجم ذخایر بانک مرکزی به‌نسبت قابل قبولی است در مقایسه با سال‌های تحریم و هم چشم‌انداز بازار جهانی نفت و میزان فروش ایران مثبت است و امید می‌رود که آینده روشنی داشته باشیم.
این کارشناس اقتصادی در ماه‌های گذشته و به‌خصوص از یک سال قبل تا امروز، عده‌ای قیمت‌های نجومی و دلار بالای ۷۰ هزار تومان و قیمت‌های تخیلی خودشان را رسانه‌ای می‌کردند و امنیت روانی مردم را به هم می‌ریختند، اما امروز شاهد تحقق هیچ کدام از آن پیش‌بینی‌ها نیستیم. بانک مرکزی از منظر تقویت ذخایر خارجی خود می‌تواند اقتدار از دست رفته‌اش را احیا کند، کمااینکه احیا هم کرده است و می‌تواند مداخلات موثری داشته باشد. مداخلات بانک مرکزی در بازار ارز با منابع خود بازار اثر مثبت دارد، نه اینکه بخواهد ارزپاشی کند.
حسن‌خانی در پاسخ به اینکه اگر قیمت نفت و فروش نفت ایران افزایش نداشته باشد، شرایط به‌چه نحو خواهد بود، بیان کرد: الان هم اگر با همین منوال پیش برویم، شرایطمان نسبت به سال ۱۳۹۹ عالی محسوب می‌شود. چون در آن سال ما نفتی نمی‌فروختیم، فروش نفتمان حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز بود یعنی حدود یک‌ششم امروز و قیمت نفت هم در برهه‌ای به کمتر از ۳۰ دلار رسیده بود.
چشم‌انداز روشن در مقایسه با ۱۳۹۹
وی خاطرنشان کرد: بنابراین امسال و چشم‌انداز سال‌های آینده ما با سال ۱۳۹۹ که هم تقاضای جهانی نفت به دلیل کرونا کاهش یافته و هم شدت تحریم‌ها علیه ایران به اوج خود رسیده بود، به هیچ عنوان قابل مقایسه نیست و چشم‌انداز روشنی خواهد بود. ضمن اینکه اتفاقات خوبی هم در داخل کشور افتاده، به‌خوبی توانستند با هماهنگی قوا، وزارت صمت، جهاد کشاورزی، بانک مرکزی تعامل کرده و ترازنامه را کنترل کنند.
این کارشناس اقتصادی درباره پیش‌بینی خود از روند قیمت دلار در آینده بیان کرد: من فکر می‌کنم همان روندی را که از ابتدای سال مشاهده کردیم و یک آرامش نسبی داشتیم، تا پایان سال هم ادامه خواهد داشت.
حسن‌خانی در پاسخ به اینکه آیا همانند سال‌های گذشته، در روزهای پایانی سال شاهد افزایش قیمت نخواهیم بود، گفت: تلاطمات ارزی معمولا در ماه‌های مهر و آبان رخ می‌داد. در برخی سال‌ها هم اسفند دچار تلاطم ارزی می‌شدیم اما نه در همه سال‌ها. می‌توان گفت امسال از نظر ارزی طی شش سال گذشته باثبات‌ترین سال خواهد بود و آرامشی که در بازار ارز امسال شاهد بودیم را در این سال‌ها نداشتیم و این نشان می‌دهد که حکمرانی ارزی کشور در حال تقویت است و این اطمینان را به مردم می‌دهم که امسال، سال آرامی در حوزه ارز و تلاطمات اقتصادی خواهد بود و اثرات تحریم هم کم‌کم از بین می‌رود و کشور به شکوفایی اقتصادی می‌رسد و شاهد رونق تولید خواهیم بود.
