به گزارش ایران اکونومیست، یوزپلنگ آسیایی گونهای درمعرض خطر انقراض است که در حال حاضر قلمرو آن محدود به بخشهایی از ایران شده است و جمعیت آن نیز در وضعیت مناسبی قرار ندارد. در دولت سیزدهم تاکید بر حفاظت از این گونه در زیستگاه است و اقداماتی نیز به این منظور انجام شده است؛ به گونهای که در نتیجه این اقدامات، بر تعداد یوزها افزوده شده و تعدادی از آنها در مناطقی خارج از محدوده توران مشاهده شدهاند. بهگفته معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست برای حفاظت از آنها نیاز به گسترش و توسعه زیستگاه آنها و افزایش طعمه است.
بیشتر بخوانید:
حسن اکبری در گفت و گو با ایران اکونومیست درباره آخرین وضعیت جایگاه یوز اظهار کرد: از جمله گونههایی که در خطر انقراض است میتوان به یوزپلنگ ایرانی اشاره کرد. برای حفاظت از آن اقدامات بسیار زیادی انجام شده است اما مسئله افزایش تنوع و وتقویت طعمهها در زیستگاههای حاشیهای توران طی سال جاری در اولویت قرار گرفته است. اقدامات مناسبی انجام و موجب شد که یک هسته مرکزی در زیستگاه توران بدون هرگونه تعارضی ایجاد شود. با خروج دام از یک منطقه، حضور انسان نیز محدود میشود و این کار بسیار ارزشمند است همچنین در زمینه حفاظت از یوز اقدامات آموزشی مناسبی در روستاهای اطراف و مرتبط با آن منطقه انجام شده است.
وی افزود: آنچه درسال جاری آغاز شده است و به آن تاکید میشود، گسترش قلمروز زندگی یوزپلنگ است و برای اینکه بتوانیم به جز «توران» یوز را در اطراف آن نیز حفاظت کنیم به دو مولفه اصلی نیاز داریم که یکی از آنها تقویت طعمه و تامین غذای آن است. از جمله طعمههای اصلی یوزها میتوان به آهو، قوچ و میش و خرگوش اشاره کرد علاوه بر آن نیروهای حفاظتی در زیستگاههای اطراف توران برای تامین امنیت حضور یوز باید افزایش یابند.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: ما نباید تنها به حفاظت از منطقه توران و میاندشت اکتفا کنیم بلکه باید شرق توران، منطقه بینابینی این دو محدوده همچنین زیستگاههای غرب توران نیز مورد توجه و حفاظت واقع شوند. زیستگاههایی باید در این مناطق به وجود آیند تا یوزهایی که در توران زادآوری میکنند و به همراه تولههایش جا به جا میشوند بتوانند یک قلمرو جدید برای تولههایش به دست آورند که هم طعمه و هم امنیت داشته باشد.
وی افزود: برای این کار، دولت محدودیتهای جدی دارد بنابراین بر اساس پیگیریهایی که از طریق سازمان برنامه داشتیم، تلاش کردیم تا اعتبارات دولتی دریافت و نیروی حفاظتی مورد نیاز این مناطق را از طریق دولت تامین کنیم اما تلاشهای ما چندان نتیجهای نداشته و جذب نیرو از طریق منابع دولتی با محدودیتهای جدی مواجه بوده است علاوه بر آن به سراغ بخش خصوصی و جوامع محلی رفتیم.
به گفته اکبری محدوده پل ابریشم واقع در شمال توران، زیستگاه بسیار ارزشمندی است که عرصهای بالغ بر ۴۰۰ هزار هکتار است. طی دو سال گذشته در این منطقه یوزپلنگهای بسیاری مشاهده شدند و حتی یوزپلنگی که با چهار توله خود مشاهده شده نیز مربوط به این منطقه است. وجود چندین یوز نیز نیز توسط مردم، همیاران و محیطبانان در این محدوده گزارش شده است. با وجود مشاهده چندین مورد یوزپلنگ در این محدوده، هیچ نیروی حفاظتی مستقری وجود ندارد و وضعیت طعمه نیز در این منطقه ضعیف است.
وی درباره چگونگی مدیریت زیستگاهها اظهار کرد: این محدوده با مشارکت و حمایت بخش خصوصی و در قالب تفاهمنامهای میان استانداری خراسان شمالی و سمنان و اداره کل محیط زیست دو استان، به صورت یک مجموعه مدیریت و حفاظت میشود. از این طریق نیروی حفاظتی برای این محدوده تامین شد و از هفته گذشته نیز محدوده پل ابریشم با همکاری کامل مسئول توران و میاندشت که جزوی از محدوده حفاظت شده است، تحت حفاظت قرار گرفت.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: امیدواریم که در این مناطق طعمه تقویت شود و یوزهایی که از توران به این مناطق وارد میشوند، بتوانند در قلمروهای جدید بدون هیچگونه مشکلی زندگی کنند. این مسئله در شرق و جنوب شرق توران نیز دنبال میشود. زیستگاههای حاشیه توران و و زیستگاههای آزاد جنوب شرق توران از نظر طعمه بسیار ضعیف هستند و حتی به صفر نیز رسیدهاند. باید به این مناطق طعمه تزریق شود تا بتوانیم از گونههای این محدوده حفاظت کنیم.
اکبری در پایان تصریح کرد: با مشارکت بخش خصوصی در قالب تفاهمنامهای کار کلید خورده و هم انتقال طعمه و تقویت نیروهای حفاظتی انجام شده است و امیدواریم که اقدامات مناسبی طی دو ماه آینده انجام شود و بتوانیم قلمروهای جدیدتری، در اطراف توران برای یوزپلنگهایی که از توران خارج میشوند، ایجاد کنیم.