به گزارش ایران اکونومیست، وطن امروز نوشت: بعد از قتل جمال خاشقچی سعودی در خاک ترکیه و تیره شدن روابط ۲ کشور، کمتر کسی تصور میکرد فوتبال بهانهای شود برای خراب شدن مجدد روابط دیپلماتیک ۲ کشور. سعودیها که در چند سال اخیر میزبانی بازیهای بزرگ فوتبال جهان را قبول میکنند، طبق توافقات اخیر، میزبان بازی سوپرکاپ ترکیه شدند اما پروتکلهای خاص و عجیب سعودی باعث شد ۲ تیم فنرباغچه و گالاتاسرای در زمین حاضر نشوند.
ترکها به مناسبت صدمین سالگرد تاسیس جمهوری در کشورشان (اکتبر ۱۹۲۳) قصد داشتند با بنرهایی که جمله معروف آتاتورک (صلح در خانه، صلح در جهان) روی آن نقش بسته بود و همچنین بر تن کردن پیراهنهایی با چهره او وارد زمین شوند اما مسؤولان سعودی مانع این کار شدند تا ۲ تیم در زمین حاضر نشوند. این اتفاق در حالی رخ داد که آتاتورک در ترکیه مورد احترام ملیگراها است و مشخص نیست چرا سعودیها تا این حد به چهرههای دیگر کشورها حساس هستند؟ اگرچه آنها به مناسبت کمکهای مالی به کنفدراسیون فوتبال آسیا همیشه دست بالا را در مناقشات فوتبال این قاره دارند و در اکثر مواقع، برنده این دست اتفاقات هستند اما به واسطه حضور ترکیه در فوتبال اروپا بعید است این بار بشود آنها را برنده جنجال دانست. از زمان حضور محمد بنسلمان به عنوان ولیعهد – در حقیقت زمامدار اصلی امور این کشور - سعودیها به شدت روی بعضی مسائل حساسیت نشان دادهاند اما انتظار میرفت بعد از داستان خاشقچی، فاجعه رخ داده و بیآبرویی بزرگی که برای محمد بنسلمان به عنوان مجری طرح پدید آمد، آنها دست کم در رابطه با ترکها، نرمش نشان دهند اما جمعه شب بار دیگر شاهد بودیم سعودیها باز هم منشأ یک چالش دیگر شوند و این دست از پروتکلهای عجیبشان در بلندمدت، آنها را از اهداف اصلی دور میکند.
* ۲ باشگاه زیر بار حرف سعودیها نرفتند
سیاست توسعه گردشگری در پادشاهی سعودی با ایده میزبانی از مسابقات نهایی و فینال جامهای مهم کشورهای اروپایی، کار دست دربار و محمد بنسلمان ولیعهد بلندپرواز عربستان داد و برگزاری سوپرکاپ ترکیه به دلایل سیاسی و بعد از چند ساعت درگیری لفظی بین مقامات ورزشی و دولتی ۲ طرف، در ریاض لغو شد. تیمهای پرطرفدار گالاتاسرای و فنرباغچه هر دو از شهر استانبول قرار بود جمعه شب دیدار سوپرکاپ ترکیه را - که بین قهرمان لیگ و جام حذفی این کشور برگزار میشود - به میزبانی استادیوم «اول پارک» شهر ریاض عربستان انجام دهند اما این بازی قبل از سوت شروع لغو شد. اعضای گالاتاسرای و فنرباغچه و همچنین هواداران آنها قصد داشتند با پرچمها و بنرهای مربوط به آتاتورک وارد استادیوم شوند که مسئولان عربستانی اجازه چنین کاری را ندادند تا ۲ تیم هم حاضر به انجام بازی نشوند و به حالت قهر، در هتلهای خود بمانند. همچنین گفته میشود مسؤولان برگزاری این مسابقات اجازه پخش شدن سرود ملی ترکیه معروف به «مارش استقلال» در ورزشگاه را ندادند و آوردن پرچمهای ترکیه توسط هواداران را نیزممنوع اعلام کرده بودند. ۲ باشگاه گالاتاسرای و فنرباغچه بابت حضور در عربستان برای انجام بازی سوپرجام ترکیه قرار بود هر کدام ۸۰۰ هزار یورو بگیرند. همچنین قرار بود تیم برنده پاداش ۲ میلیون یورویی و تیم بازنده پاداش ۱.۴ میلیون یورویی دریافت کند.
* شعار ترکها در خیابانهای ریاض
پس از اعلام رسمی خبر لغو دیدار سوپرکاپ ترکیه بین ۲ تیم گالاتاسرای و فنرباغچه، هواداران ترکزبان حاضر در استادیوم «اول پارک» شهر ریاض که هزینه هنگفتی را برای تهیه بلیت هواپیما، رزرو هتل و خرید بلیت مسابقه متحمل شده بودند، هنگام ترک ورزشگاه شعار «ما سربازان آتاتورک هستیم» سر دادند که سعودیها بلافاصله واکنش نشان داده و صدای موسیقی را بالا بردند که با سوت و اعتراض هواداران حاضر روبهرو شد. این اتفاقات میتواند میزبانی عربستان در جامجهانی فوتبال را نیز با چالش روبهرو کند.
* بیانیه عجیب ترکها
در پی این اتفاقات، فدراسیون فوتبال ترکیه و ۲ باشگاه مذکور بیانیهای صادر کردند. نکته مهم بیانیه مشترک فدراسیون فوتبال ترکیه و ۲ باشگاه گالاتاسرای و فنرباغچه این است که هیچ اثری از کلمه «عربستان» در متن بیانیه دیده نمیشود! در متن این بیانیه کوتاه هیچ اشارهای به دلیل لغو بازی هم نشده است: «هدف این بود که صدمین سالگرد جمهوریتمان را در خارج از کشور هم جشن بگیریم و ارزش برند فوتبال ترکیه را بالا ببریم و به باشگاههای بزرگ کشور کمک کنیم. در همین راستا مقرر بود بازی سوپرجام ترکیه برگزار شود ولی به دلیل برخی مشکلات و ایرادها در برگزاری بازی، تصمیم مشترکی با ۲ باشگاه اتخاذ شد و بازی به تاریخ دیگری موکول شد. از فدراسیون فوتبال کشور میزبان و تمام نهادها و اشخاصی که برای برگزاری بازی سوپرجام ترکیه تلاش کردند، تشکر میکنیم».
همچنین براساس خبری تایید نشده، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه در پی این اتفاق با تصمیمی بحثبرانگیز که میتواند دخالت دولت تلقی و منجر به تعلیق شود، از «مهمت بویوککشی» رئیس فدراسیون فوتبال ترکیه خواسته فورا از سمت خود استعفا کند. سرمربی گالاتاسرای هم پیش از این اعلام کرده بود: در صورتی که در عربستان اجازه ندهند پرچم آتاتورک را بالا ببریم، مسابقه نخواهیم داد. در این ارتباط نشریه الشرق الاوسط عربستان گزارش داد بعد از اقدام باشگاههای ترکیه در ریاض و لغو این دیدار، یک شبکه ورزشی مشهور ترکیه تصمیم به حمایت از باشگاههای کشورش گرفته و تا اطلاع ثانوی پخش زنده مسابقات لیگ برتر عربستان را قطع کرده است.
* بازتاب لغو دیدار در رسانههای جهان
لغو دیدار سوپرجام ترکیه در کشور عربستان بازتاب گستردهای در رسانههای جهان داشت. این اتفاق به سرعت به تیتر یک اخبار جهان تبدیل شد. روزنامه اسپانیایی مارکا درباره این اتفاق نوشت: فنرباغچه و گالاتاسرای که با محدودیتهایی مواجه شدهاند، میخواستند پیراهنهایی منقش به عکس آتاتورک را بر تن کنند اما مقامات عربستانی اجازه چنین کاری را ندادند و این مسابقه به دلیل محدودیتهای اعمال شده برای هر ۲ باشگاه لغو شد. فنرباغچه و گالاتاسرای به دنبال این اتفاق مانع آمدن بازیکنان خود به زمین شدند و بلافاصله به ترکیه بازگشتند و تایید کردند این بازی برگزار نمیشود. اختلافات زمانی شروع شد که مقامات عربستان سعودی مانع پخش سرود ملی ترکیه قبل از بازی در ورزشگاه «اول پارک» شدند و همین مساله باعث ناراحتی ترکیهایها شد. ضمن اینکه هواداران هر ۲ تیم قصد داشتند بنرهایی از مصطفی کمال آتاتورک را در ورزشگاه به نمایش بگذارند اما به آنها چنین اجازهای داده نشد. آخرین مساله هم این بود که باشگاهها میخواستند با عکس آتاتورک روی پیراهن خود به میدان بروند اما این مساله از سوی مقامات عربستان سعودی رد شد و در نتیجه هر ۲ تیم گالاتاسرای و فنرباغچه از برگزاری بازی امتناع کردند تا این مسابقه لغو شود. روزنامه گاردین در این باره نوشت: «جنجال تیشرت» باعث به تعویق افتادن فینال سوپرجام ترکیه در عربستان شد. این حادثه زمانی رخ داد که روابط ترکیه و عربستان سعودی اخیرا رو به بهبودی رفته بود. رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه ماه ژوئیه به عنوان بخشی از تلاشها برای ترمیم روابط تیره دیپلماتیک پس از قتل جمال خاشقچی، روزنامهنگار سعودی در استانبول در سال ۲۰۱۸ از عربستان سعودی بازدید کرد.
«بلومبرگ» هم نوشت: تیمهای فوتبال ترکیه به دلیل جنجال بر سر تیشرت از حضور در زمین بازی در کشور عربستان سعودی خودداری کردند. خبرگزاری بلومبرگ مستقر در ایالات متحده خاطرنشان کرد این اتفاق میتواند به تنشهای موجود بین ۲ کشور دامن بزند. روزنامه فیگارو چاپ فرانسه هم به تلاش عربستان برای افزایش سلطه خود بر ورزش جهان اشاره کرد و نوشت: عربستان سعودی به لطف سرمایهگذاریهای خود در فرمول یک، گلف، سوارکاری، بوکس و فوتبال و برگزاری مسابقاتی چون جام باشگاههای جهان و سوپرجام ایتالیا و اسپانیا تلاش میکند خود را به عنوان «ابرقدرت» ورزش جهان معرفی کند.