گرچه یکی از اهداف آزادسازی واردات خودرو، ورود خودروهای اقتصادی به بازار ایران بود، اما تعرفه وارداتی که دولت برای این محصولات تصویب کرده، بهقدری بالاست که ارزانترین و اقتصادیترین خودروی بازارهای منطقه هم در ایران به خودرویی لوکس تبدیل میشود. حال برخی نمایندگان از احتمال کاهش تعرفه واردات خودرو خبر دادهاند.
واردات خودروهای نو به صورت قانونی از اوایل سال گذشته آزاد شد؛ اما بنا به بهانههایی نظیر محدودیت منابع ارزی و آماده نبودن زیرساختهای لازم و البته دلیلی چون نداشتن عزم جدی از سوی دولن، تا به امروز به تعویق افتاده است. حال که خبر ورود برخی از محصولات وارداتی، یکی پس از دیگری شنیده میشود، قیمتهای اعلامشده برای آنها با وعده مسئولان مغایرت دارد.
واردات خودرو به نام مردم و به کام قشر مرفه
در ابتدای آزادسازی واردات، قرار بر این بود که اقتصادیترین خودروهای روز جهانی وارد کشور شوند و با وضع تعرفه پایین، رقابتپذیری خودروسازان داخلی با این محصولات بالا رود. اما اتفاقی که افتاد این بود که دولت، تعرفه و مالیات بسیار سنگینی روی خودروها وضع کرد و قیمت تمامشده آن برای مصرفکننده را در مواردی حتی بیش از دو برابر افزایش داد.
برای مثال، خورویی همانند هونگچی H5 یکی از خودروهایی است که بخشنامه فروش آن اخیراً توسط BMCARS یا گروه بهمن منتشر شد. قیمت این خودرو در بازار چین از محدوده 21 هزار دلار آغاز میشود و در فولترین حالت به 30 هزار دلار میرسد. بنابراین ارزش ریالی خودرو بین یک میلیارد الی 1.5 میلیارد تومان برآورد میشود که اگر تعرفه مناسبی روی خودرو وضع میشد، با احتساب هزینههای جانبی و سود شرکتها نباید قیمت خودرو از محدوده دو میلیارد تومان بالاتر میرفت.
در مثالی دیگر، تویوتا کرولای «معین خودرو» که یکی از معدود خودروهای غیرچینی واردشده به کشور محسوب میشود (که البته تولید نسخه وارداتی این خودرو نیز در چین صورت گرفته است) در نسخه پایه حدود 23 هزار و 500 یورو در اتحادیه اروپا به فروش میرسد که نسخه وارداتی شرکت معین خودرو نیز با توجه به امکانات رفاهی، نسخه پایه و اقتصادی خودروست. این سدان چینی با نرخ تبدیل فعلی حدود یک میلیارد و 300 میلیون تومان ارزش دارد که با توجه به تعرفههای عجیب و غریب، قیمت آن تا دو میلیارد تومان بالا رفته است.
نکته قابل توجه اینکه قیمتهای فوق نرخ فروش درب کارخانه این خودروهاست و با توجه به عرضه قطرهچکانی آنها، احتمالاً با قیمتهایی بسیار بالاتر در بازار به فروش گذاشته شوند.
در چنین وضعیتی که ارزانترین خودروی وارداتی، زوتی DL5 و چانگان CS35 پلاس سایپا محسوب میشوند و قیمتی بالاتر از یک میلیارد تومان دارند، هیچ یک از اقشار کمدرآمد جامعه توان خرید این محصولات را نخواهند داشت.
تعرفه واردات خودروها تغییر میکند؟
با اعمال چنین نرخهایی روی خودروهای وارداتی، عملاً افزایش رقابت خودروسازان داخلی محقق نمیشود. چراکه محصولات داخلی، قیمت بسیار پایینتری نسبت به خودروهای وارداتی دارند و از سوی دیگر، تنها قشر مرفه جامعه توان خرید و استفاده از خودروهای وارداتی را خواهد داشت.
بنابراین این احتمال میرود که با فشار مجلس و کارشناسان، ا مسئولان دولتی به فکر بازنگری در تعرفه خودروهای وارداتی بیفتند.
جلال رشیدی کوچی، نماینده مجلس، شب گذشته در جریان معرفی محصولات نیسان شرکت نامی خودرو اظهار کرد: تلاش مجلس این است که بتواند دولت را راضی به کاهش مالیات و تعرفه گمرکی خودروها کند. زیرا با قیمتهای اعلامی، آحاد جامعه توان خرید این محصولات را نخواهند داشت.
وی در ادامه با اشاره به احتمال استیضاح وزیر صمت توضیح داد: وظیفهای که نمایندگان در حوزه نظارت دارند باید انجام شود که عبارت است از تذکر، سوال، استیضاح و شکایت به قوه قضائیه. واردات خودرو تاکنون پیگیری شده و باز هم پیگیری خواهد شد.