به گزارش ایران اکونومیست، پانزدهمین اجلاس سران بریکس (BRICS)، از 31 مرداد تا پنجشنبه 2 شهریور 1402 در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی برگزار شد، از مهمترین اتفاقات این نشست برای ایران، دعوت رسمی از ایران و پنج کشور آرژانتین، عربستان، مصر، امارات و اتیوپی برای عضویت دائم در این گروه بود.
با وجود اینکه اعضای جدید بریکس از کشورهای در حال توسعه هستند اما توانسته‌اند در چند سال اخیر اهمیت خود را به رخ قدرت‌های اقتصادی جهان بکشانند، بررسی اظهارات رهبران کشورهای عضو نشان می‌دهد که اعضای بریکس تنها به همکاری‌های اقتصادی اکتفا نکرده‌اند، هر چند رشد پرشتاب اقتصادی این کشورها ابتدا آنها را به هم پیوند داد، اما اعضای این گروه اکنون در تلاش هستند تا در معادلات سیاسی جهان هم فعالانه‌تر عمل کنند.
باتوجه‌به اهمیت موضوع در گفتوگوی پیش‌رو، به بررسی و ارزیابی تأثیر عضویت اعضای جدید به گروه بریکس در متغیرهای کلان اقتصاد چون جمعیت، تولید، مصرف، صادرات و واردات پرداخته میشود.
هفته گذشته، ایران اکونومیست در گزارشی تحت عنوان «بریکس رقیب سرسخت گروه هفت با افزایش قدرت اقتصادی و سیاست‌گذاری» به این موضوع پرداخته بود. باتوجه‌به اهمیت این موضوع، در گفتوگوی جدید با یحیی لطفی‌نیا، کارشناس اقتصادی به تأثیر عضویت اعضای جدید در ظرفیتهای اقتصادی گروه بریکس می‌پردازیم.
* تغییرات اقتصادی گروه بریکس با اضافه‌شدن اعضای جدید
لطفی‌نیا با اشاره به نقش و اهمیت عضویت اعضای جدید شش‌گانه به گروه بریکس، اظهار داشت: تأمین منبع انرژی بنیان‌گذاران بریکس با دعوت هم‌زمان از ایران، عربستان سعودی و امارات متحده عربی و تسلط بر آبراههای حساس جهان از طریق دعوت از آرژانتین و اتیوپی، برخی ظرفیتهای اقتصادی نیز برای این گروه قابل‌تصور است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه در پایان سال 2022، جمعیت اعضای گروه بریکس در حدود 3.2 میلیارد نفر بوده است گفت: باتوجه‌به جمعیت 415 میلیون‌نفری اعضای جدید دعوت شده ، جمعیت گروه بریکس رشد 12.8 درصدی خواهد داشت و به حدود 3.7 میلیارد نفر می‌رسد.
نمودار 1. وضعیت جمعیت گروه بریکس با اضافه‌شدن اعضای جدید (سال 2022)
منبع: داده‌های بانک جهانی
وی افزود: ایران با جمعیت 88.5 میلیون‌نفری در سال 2022 سهم 21.3 درصدی از جمعیت 415 میلیون‌نفری اعضای جدید دعوت شده برای عضویت دائم در گروه بریکس دارد؛ در میان اعضای جدید دعوت شده به گروه بریکس اتیوپی با 123.4 میلیون نفر بیشترین جمعیت را در بین کشورهای دعوت شده به خود اختصاص داده است.
* تولید گروه بریکس پس از پیوستن کشورهای جدید به 26 تریلیون دلار می‌رسد
لطفی‌نیا با بیان اینکه در پایان سال 2022، تولید اعضای گروه بریکس در حدود 24 تریلیون دلار بوده است؛ گفت: باتوجه‌به تولید 2.2 تریلیون دلاری اعضای جدید دعوت شده، تولید گروه بریکس رشد 9.1 درصدی داشته و به حدود 26.2 تریلیون دلار خواهد رسید.
این کارشناس اقتصادی افزود: ایران با تولید 388.5 میلیارددلاری در سال 2022 سهم 12 درصدی از تولید 3.2 تریلیون دلاری اعضای جدید دعوت شده دارد، البته در میان اعضای جدید دعوت شده به گروه بریکس، عربستان سعودی با 1108 میلیارد دلار بیشترین تولید را به خود اختصاص داده است.
وی در ادامه با بیان اینکه در پایان سال 2020 میزان مصرف گروه بریکس حدود 11.4 تریلیون دلار بوده است، اظهار داشت: باتوجه‌به مصرف 1.6 تریلیون دلاری اعضای جدید دعوت شده، انتظار میرود مصرف گروه بریکس رشد 14.1درصدی داشته و به حدود 13.1 تریلیون دلار برسد.
لطفی‌نیا با بیان اینکه ایران با مصرف 145 میلیارد دلاری در سال 2020، سهم 9 درصدی از 1.6 تریلیون دلار مصرف اعضای جدید دعوت شده برای عضویت دائم در گروه بریکس دارد؛ گفت: در این میان، عربستان سعودی با 530 میلیارد دلار بیشترین مصرف را در بین کشورهای دعوت شده دارد.
* رشد 17 درصدی میزان صادرات کالا در گروه بریکس
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه در پایان سال 2020، صادرات اعضای گروه بریکس در حدود 39.5 تریلیون دلار بوده است، تشریح کرد: باتوجه‌به صادرات 684 میلیارددلاری اعضای جدید دعوت شده برای عضویت در بریکس، انتظار میرود صادرات گروه بریکس رشد 17.3درصدی داشته باشد و به حدود 46.3 تریلیون دلار برسد.
وی با اشاره به اینکه ایران با صادرات 46.5 میلیارددلاری در سال 2020، سهم 6.8 درصدی از صادرات 684 میلیارددلاری اعضای جدید دعوت شده برای عضویت دائم در گروه بریکس دارد؛ گفت: در میان اعضای جدید دعوت شده، امارات متحده عربی با 335 میلیارد دلار بیشترین صادرات را دارد.
لطفی‌نیا با اشاره به آمار واردات توسط اعضای بریکس گفت: در پایان سال 2020، واردات اعضای گروه بریکس در حدود 35 تریلیون دلار بوده است، باتوجه‌به واردات 756 میلیارددلاری اعضای جدید دعوت شده، انتظار میرود واردات گروه بریکس رشد 21.6 درصدی داشته و به حدود 42.6 تریلیون دلار برسد.
وی با اشاره به اینکه ایران با واردات 58.5 میلیارددلاری در سال 2020 سهم 9.2 درصدی از 634 میلیارددلاری اعضای جدید دعوت شده برای عضویت دائم در گروه بریکس دارد؛ بیان کرد: امارات متحده عربی با 240 میلیارد دلار بیشترین واردات را در بین کشورهای دعوت شده دارد.
* افزایش قدرت بریکس در مقابل نظام تک‌قطبی جهان با رهبری آمریکا
به گزارش فارس، با مرور آمار مرتبط با کشورهای جدید عضو شده در بریکس می‌توان گفت، گروه بریکس با دعوت از اعضای جدید به دنبال ایجاد ظرفیتهای جدید اقتصادی و سیاسی برای خود در مقابل با نظام تک‌قطبی جهانی با محوریت و رهبری آمریکا است.
علاوه بر این، کشورهای دعوت شده به گروه بریکس از تنوع جغرافیایی بالایی برخوردار هستند؛ به‌گونه‌ای که در این فهرست، کشورهایی از قارههای آمریکای جنوبی (آرژانتین) و آفریقا (اتیوپی و مصر) و آسیا (ایران، عربستان سعودی و امارات متحده عربی) حضور دارند.
علاوه بر این، نقش کشورهای جدید عضو شده در بریکس هم در بخش انرژی و هم در حوزه تسلط بر آبراههای بین‌المللی ویژه و قابل توجه است. به‌گونه‌ای که کشورهای ایران، عربستان و امارات متحده عربی به‌عنوان قطبهای تولید انرژی جهان شناخته میشوند و کشورهای آرژانتین و اتیوپی نیز نقش مهمی در آبراهه‌های جهان دارند.
* همکاری تجاری و اقتصادی کشورهای بریکس با جهان افزایش می‌یابد
بررسی آمار اقتصادی اعضای جدید دعوت شده به بریکس نشان می‌دهد که در میان این کشورها، امارات متحده عربی تاثیر مهمی در تجارت خارجی (صادرات و واردات) کشورهای دعوت شده دارد که انتظار میرود باتوجه‌به اینکه در حال حاضر یکی از مهمترین شرکای تجاری ایران نیز محسوب میشود، با افزایش پیوند اقتصادی بین ایران و امارات متحده عربی فشارهای تحریمهای اقتصادی بیش‌ازپیش کاهش یابد.
علاوه بر این باتوجه‌به نقش و سهمی که کشورهای جدید دعوت شده در پیوندهای منطقهای پیرامونی خود دارند، با اضافه‌شدن آنها به گروه بریکس در آینده، اعضای گروه افزایش‌یافته و پیوند سیاسی و اقتصادی آنها تقویت شود. به‌گونه‌ای که با تکمیل عضویت ۶ کشور جدید به گروه بریکس، علاوه بر تقویت نفوذ این گروه در غرب آسیا، شمال آفریقا و آمریکای جنوبی، به طور مؤثر ۶۹ کشور جهان در مدار همکاری تجاری و اقتصادی با این گروه قرار می‌گیرد.
پایان پیام/
