به گزارش ایران اکونومیست، خبرگزاری رویترز نوشت، اوکراین تا پیش از شروع حمله سال ۲۰۲۲ روسیه، یکی از صادرکنندگان برتر غلات جهان به شمار میرفت تا اینکه در پی این حمله، ظرفیتش برای ارسال محصولات کشاورزی به بازارهای جهانی کاهش یافت. کشاورزان اوکراینی از زمان شروع جنگ در این کشور برای صادرات غلات خود به کشورهای همسایه متکی بودهاند چون دیگر قادر به استفاده از مسیرهای ترجیحی ارسال غلات از طریق بنادر دریای سیاه نبودند.
از سوی دیگر ورود سیلی از غلات و دانههای روغنی اوکراین موجب شد قیمت این اقلام در کشورهای همسایه با این کشور کاهش یابند و این امر بر درآمد کشاورزان محلی این کشورها تاثیر گذاشت. با بروز این وضعیت، دولتهای این کشورها اقدام به ممنوع کردن واردات محصولات کشاورزی از اوکراین کردند. در ماه مه گذشته اتحادیه اروپا به این وضعیت ورود کرده تا نگذارد کشورهای همسایه اوکراین به صورت انفرادی و یکجانبه واردات غلات اوکراین را ممنوع کنند و ممنوعیتی را از جانب اتحادیه اروپا بر این واردات به کشورهای همسایه با اوکراین اعمال کرد. طبق ممنوعیتی که اتحادیه اروپا اعمال کرد، اوکراین اجازه صادرات غلاتش از طریق این کشورها را پیدا کرده اما به این شرط که محصولاتش به کشورهای دیگر فروخته شوند.
اتحادیه اروپا روز جمعه در پی منقضی شدن این ممنوعیت آن را تمدید نکرد چون اوکراین متعهد به اتخاذ تدابیری برای تقویت کنترل صادرات به کشورهای همسایه شد. مساله صادرات غلات اوکراین به کشورهای همسایه هم اکنون با توجه به برداشت محصول توسط کشاورزان و آماده شدن برای فروش آنها حساسیت ویژهای پیدا کرده است.
والدیس دامبروفسکی، کمیسیونر تجارت اتحادیه اروپا گفت، کشورهای اتحادیه باید از اعمال محدودیتهای یکجانبه خود علیه واردات غلات اوکراین خودداری کنند اما لهستان، اسلواکی و مجارستان فورا در پاسخ به این موضع اقدام به اعمال مجدد ممنوعیتهای انفراد خود بر واردات غلات از اوکراین کردند. با این وجود، آنها همچنان اجازه به ترانزیت محصولات کشاورزی اوکراین خواهند داد.
هنوز مشخص نیست اوکراین تا چه حد تعهد به محدود ساختن صادرات داده یا ممنوعیتهای جدید چطور بر جریان صادرات محصولات اوکراین تاثیر خواهند گذاشت. این مساله وجود شکاف در اتحادیه اروپا بر سر موضوع تاثیر جنگ در اوکراین بر اقتصادهای کشورهای عضو اتحادیه که به نوبه خود دارای قدرت و لابی در حوزه کشاورزی هستند را برجسته کرده است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین از تصمیم اتحادیه اروپا برای تمدید نکردن ممنوعیت صادرات غلات کییف استقبال کرد اما مدعی شد، دولتش در صورتی که کشورهای عضو اتحادیه اروپا قوانین اتحادیه را نقض کنند با آن "به شیوهای متمدنانه برخورد خواهد کرد."
سه کشور لهستان، اسلواکی و مجارستان استدلال کردند، اقداماتشان را در راستای منافع اقتصادهایشان اتخاذ کردهاند.