حبیب الله حقیقی با تاکید بر اینکه با بهره گیری از ظرفیت دستگاه های متولی امر، مبارزه با قاچاق اهداف ترسیم شده در این حوزه دست یافتنی است، گفت: در صورتی که دستگاه های متولی امر مبارزه با قاچاق کالا و ارز به وظایف قانونی خود عمل کنند، 70 درصد اهداف ترسیم شده در این حوزه دست یافتنی است.
رئیس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز که در جمع دبیران کمیسیونهای استانی ستاد مبارزه با قاچاق کالا وارز سخن می گفت، افزود: ستاد مرکزی و کمیسیون های استانی می توانند با بهره بردن از ظرفیت و توانمندی دستگاه هایی که به هر نحوی در ارتباط با مبارزه با قاچاق کالا و ارز وظایفی دارند در امر کاهش این معضل موثرتر اقدام کنند.
حقیقی، قاچاق را زائیده شرایط و سیاست های اقتصادی ناسالم دانست و افزود: با روان سازی روند تجارت قانونی و سالم سازی فرآیند صادرات و واردات دیگر قاچاق برای قاچاقچیان کالا و ارز به صرفه نبوده و در نتیجه این معضل از بین خواهد رفت.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر برای واردات رسمی باید ضمن پرداخت هزینه بیشتر و صرف زمان زیادتر مراحل متعددی را طی کرد تا هدف تحقق یابد در حالی که قاچاقچی کالا با هزینه کمتر و در زمان کوتاهتر و بدون گذراندن مراحل صدور مجوز به راحتی به هدف خود دست پیدا می کند که این امر لزوم اصلاح فرآیند ها را بیش از پیش ضرورت می بخشد که خوشبختانه این رویکرد در گمرک ایران در پیش گرفته شده و با سیستمی کردن فرآیندهای گمرکی روند رو به جلو در اصلاح رویه گمرکی داشته ایم و آمارهای شش ماهه نخست سال جاری در مقایسه با سال گذشته موید بهبود وضعیت و در نتیجه کاهش حجم قاچاق است.
رئیس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز با تاکید بر اینکه کار مبارزه با قاچاق تک بعدی و تک محوری نیست گفت: لازم است دستگاه های مختلف به صورت هماهنگ عمل کرده تا شاهد اصلاح رویه ها و دستورالعمل ها و در عین حال سهل شدن تجارت قانونی باشیم.
حقیقی برنامه ریزی چند جانبه، اتخاذ تصمیم در حوزه های متعدد، هم پوشانی و هماهنگی بین دستگاهی و نظارت مؤثر در برخی موارد، تعدیل قیمت های داخلی و یا اصلاح تعرفه های صادرات و واردات را لازمه مهار قاچاق در کشور دانست و گفت: کشور ما از نظر قاچاق جزء کشورهایی است که بیشتر در معرض این معضل اقتصادی قرار دارد.
وی به توجیه های ارائه شده در ادوار گذشته در مورد نیاز کشور به ورود کالا با توجه به شرایط اعمال تحریم ها اشاره کرد و بیان داشت: شاید در گذشته عده ای با این توجیه میل به ورود اجناس به صورت قاچاق را از روی ناچاری اعلام می کردند اما اصل بر این است که بتوانیم با برنامه ریزی و ارائه طرحی جامع مسیری را تعریف کنیم که به سمت توقف رشد این پدیده مذموم و کاهش آن گام برداریم.
رئیس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز از بین رفتن مسئله قاچاق را با توجه به گستردگی این حوزه امری محال دانست و گفت: با توجه به این مسئله ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز به دنبال اتخاذ تدابیری در راستای کنترل، مهار و کاهش حجم قاچاق کالا است.
حقیقی ضرورت گام نهادن در مسیر تحقق مهار قاچاق را موجب تدوین طرح جامع مبارزه با قاچاق کالا و ارز از سوی ستاد اعلام کرد و گفت: در همین ارتباط با جمع آوری نقطه نظرات همه دستگاه های عضو ستاد و دبیران استانی طرح جامع مبارزه با قاچاق کالا وارز در کشور تدوین شده تا مبتنی بر چشم اندازی مشخص، برنامه ریزی دقیق حرکت کنیم و عمل کردن بر اساس برنامه را سرلوحه اقدامات خود قرار دهیم.
وی از جمله موارد تدوین شده در طرح جامع مبارزه با قاچاق کالا و ارز را شفاف سازی گردش پول و ارز، سامان بخشی و قانونمدسازی نظام توزیع کالا، حمایت هدفمند از تولید داخلی و ساماندهی مبادلات مرزی اعلام کرد و گفت: در این طرح به تبیین وضعیت مطلوب در یک افق مشخص و تدوین استراتژی ها و برنامه های مورد نیاز برای حرکت به سمت وضع مطلوب اقدام کرده ایم و انتظار داریم کمیسیون های استانی نیز با توجه به ضرورت ها و نیاز های منطقه ای و استانی خود؛ برنامه ای روشن تدوین و اقدامات کمیسیون را بر اساس برنامه ای هدفمند طرح ریزی کنند.
واردات 20 میلیارد دلار کالا از مبادی غیررسمی
همچنین مسعود کرباسیان با تاکید بر اینکه اجرای سامانه گمرکی کاهش 20 روزه روند تجارت را در پی داشته است، گفت: با اجرایی شدن سامانه گمرکی روند اجرایی گمرک در مورد واردات 26 روز به 3 روز تقلیل یافته که این امر تسهیل تجارت را در پی داشته است.
رئیس کل گمرک ایران اظهار از راه دور را یکی دیگر از امکان هایی که در پی اجرایی شدن سامانه گمرکی ایجاد شده اعلام کرد و افزود: با اجرایی شدن این سامانه دیگر نیازی به مراجعه حضوری نیست و وارد کنندگان هر زمان از هر مکانی می توانند وارد سامانه شده و به اظهار گمرکی بپردازند.
کرباسیان کاهش زمان روند گمرکی را موجب صرفه جویی 280 میلیارد ریالی (28 هزار میلیارد تومان) در واردات برای بخش تجاری ایرانی اعلام کرد. وی همچنین از افزایش 130 درصدی درآمد گمرک به واسطه اجرایی شدن این سامانه خبر داد و افزود: زمان لازم برای صدور پروانه در مورد صادرات نیز از 7 روز به یک روز کاهش پیدا کرده است.
معاون وزیر اقتصاد از برنامه ریزی گمرک برای رایانه ای شدن صدور پروانه خبر داد و گفت: با اجرایی شدن این امکان دیگر نیازی به مراجعه حضوری نخواهد بود. وی روان سازی تجارت را از جمله وظایف گمرک برشمرد و افزود: کاهش زمان ترخیص کالا و تسهیل تجارت موجب شده تا در واردات موبایل شاهد افزایش ورود این کالا از طریق مرزهای قانونی باشیم .
وی اجرای سامانه الکترونیکی را موجب فراهم آمدن امکانی برای ارتباط با سیستم جهانی گمرک اعلام کرد و بیان داشت: در نتیجه اجرایی شدن این سامانه می توانیم اصالت کالا را تعیین و اعلام کنیم.
کرباسیان با بیان اینکه به دنبال پنجره واحد تجارت فرامرزی هستیم گفت: با اقدامات انجام شده در یک سال گذشته توانسته ایم رتبه گمرک ایران را از 126 به 63 ارتقا بخشیم که این امر حاصل بهره گیری از فناوریهای نوین الکترونیکی است.
رئیس کل گمرک ایران، نقش گمرک را راستی آزمایی عنوان کرد و ادامه داد: وقتی می گوییم حدود 20 میلیارد دلار از مبادی غیررسمی کالا وارد کشور شده باید بپذیریم که حقوق دولت در این بخش تضییع شده و باید چاره ای برای حل این معضل اندیشید.
وی گفت: با توجه به مقررات و بخشنامه های صادره برای واردات کالا مدت زمان ورود کالای به صورت رسمی به کشور 7 روز بود در حالی که همین کالا را قاچاقچیان به صورت غیر رسمی بدون فوت وقت وارد کشور کرده و به فروش می رسانند.
رئیس کل گمرک ایران با اشاره به مشکلات واردکنندگان کالای قانونی تاکید کرد: در مرزهای کشور 45 قانون و 15 کنوانسیون را رعایت می کنیم که بعضا این قوانین در تعارض با یکدیگر بودند.
کرباسیان به هزینه های مترتب بر واردات قانونی اشاره کرد و خاطر نشان کرد: بسیاری از وارد کنندگان کالا با مشاهده این مشکلات به ناچار به سمت واردات غیر قانونی ترغیب می شدند.
همچنین در ادامه، مدیرکل دفتر مبارزه با قاچاق فرآورده های نفتی و نظارت بر حمل و نقل با بیان اینکه در سال گذشته روزانه 247 میلیون لیتر پنج فرآورده سوخت یارانه ای در کشور توزیع می شد، گفت: در شش ماهه نخست سال جاری به استثنای بنزین در سایر فرآورده ها با کاهش توزیع مواجه بودیم.
قاسم خورشیدی، بیشترین کاهش توزیع را مربوط به نفت کوره اعلام کرد و افزود: بیشترین تمرکز صورت گرفته از سوی ستاد بر روی نفت گاز است که در بخش هایی همچون حمل و نقل، نیروگاه ها، کشاورزی، صنایع و سایر بخش ها توزیع می شود.
وی با اشاره به فعال بودن 745 هزار کارت سوخت ناوگان حمل و نقل دیزلی در کشور گفت: 780 هزار کارت سوخت برای ناوگان حمل و نقل دیزلی صادر شده که از این تعداد 745 هزار فعال بوده و روزانه 120 میلیون لیتر حق برداشت سوخت به حسابشان واریز می شود.
مدیرکل دفتر مبارزه با قاچاق فرآورده های نفتی و نظارت بر حمل و نقل با اشاره به برخی از راهکارهای اجراشده به منظور جلوگیری از قاچاق سوخت اظهارداشت: اجرای طرح منطقه ای عرضه سوخت، اصلاح دوره ذخیره سازی حق برداشت از 72 ساعت به 48 ساعت، اصلاح بانک اطلاعاتی فی مابین شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای و پلیس راه کشور از جمله اقدام ها و راهکارهای اجرا شده در این زمینه بوده است.
خورشیدی بخش عمده تخلفات در حوزه فرآورده های نفتی را در نیروگاه های کشور اعلام کرد و گفت: 82 نیروگاه فعال در کشور داریم که در سال 92 به میزان 27 میلیارد لیتر سوخت دریافت کرده اند.
وی نظارت و کنترل را در جلوگیری از بروز تخلف در نیروگاه ها موثر دانست و گفت: به طور مثال در پایشی که در یکی از نیروگاه های کشور صورت گرفت 10 درصد از سوختی که به این نیروگاه اختصاص یافته بود وارد نیروگاه نشده است.
خورشیدی، گاز سوز کردن نیروگاه ها، سوخت رسانی از طریق خط لوله و تجهیز نیروگاه ها به وسایل کنترل کمی و کیفی سوخت تحویلی را 4 راهکار در نظر گرفته شده برای کاهش بروز تخلفات در این بخش اعلام کرد.
*مهر
ف/ف