چنانچه برخی از تولیدکنندگان و صاحبان پلتفرم‌ها می‌گویند درست است که در شرایط فعلی و با مدیریت حال حاضر، مشکل چندانی با نظارت ساترا ندارند و در مواردی حتی این سازمان را تسهیل‌گر می‌دانند، اما از آنجا که همه‌چیز قائم به فرد و مدیریت زمان خود است، اگر ساترا از شرایط کنونی خارج شود و شرایط تسهیل‌گری را ایجاد نکند، امنیت سرمایه‌گذار، تضمین تولید و پخش به خطر می‌افتد و در نتیجه شدیدترین انتقادها را روانه این سازمان خواهند کرد. ضمن اینکه هر دو طرف ـ چه نمایندگان ساترا و چه تولیدکنندگان ـ هشدار می‌دهند، دست‌هایی در کار است که آب را گل‌آلود می‌کند تا فضای شبکه نمایش خانگی رنگ آرامش را به خود نبیند.
در نشستی که در محل خبرگزاری دانشجویان ایران (ایران اکونومیست) برگزار شد، برخی نمایندگان رسانه‌های دیداری، رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر و همچنین سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (ساترا) حضور داشتند.
محمدصادق افراسیابی (معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا)، امیرحسین خرمشاهی (رئیس کانون تهیه‌کنندگان رسانه‌های دیداری)، لیلا آمره (مشاور تصویر دنیای هنر و نماینده سکوهای صوت و تصویر فراگیر در کمیته تدوین مقررات ساترا)، حامد جوادزاده (تهیه‌کننده برنامه «صداتو») و امیرحسین حیدری (مدیر پلتفرم تماشاخانه و نماینده رصتا در شورای نظارتی ساترا)، حسین سِپتی (عضو شورای سیاست‌گذاری کانون تهیه‌کنندگان رسانه‌های دیداری) حاضران در این نشست بودند.
نشست ایران اکونومیست با موضوع شبکه نمایش خانگی
ساترا دنبال شفاف‌سازی است
در ابتدای این نشست محمدصادق افراسیابی با بیان اینکه ساترا به دنبال شفاف‌سازی است، درباره‌ی مصوبه اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: این مصوبه تاثیراتش را در زیست بوم رسانه گذاشته و این همگرایی بین وزارت ارشاد، صداوسیما و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ایجاد شده، به این زیست بوم کمک می‌کنند تا توسعه پیدا کند.
وی با اشاره به عملکرد ساترا از سه سال گذشته تاکنون یادآور شد: سه سال است که ساترا مجوز نمایش خانگی را صادر می‌کرده و اینگونه نبوده که بعد از این مصوبه این کار را بخواهد انجام دهد. ساترا تنظیم‌گری خودش را انجام داده و تاکنون ۴۰۵ سکو از ساترا مجوز گرفته‌اند. این تعداد فقط شامل نمایش خانگی نبوده، بلکه در حوزه آوا و نما بوده که البته بخشی از آنها به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مربوط می‌شود، در حوزه خبر و اطلاع‌رسانی بوده که باز هم طبق مصوبه، به وزارت ارشاد منتقل می‌شود. در حوزه شبکه‌های کاربرمحور و ناشرمحور این حوزه همچنان در اختیار ساتراست که بخشی از آن هم نمایش خانگی است. خیلی از این سکوها در شبکه نمایش خانگی اینطور نیست که تولید سریال انجام بدهند و خیلی از آنها به عنوان مثال کار دوبله انجام می‌دهند. بنابراین این ۴۰۵ مجوز عدد واقعی است و همه اطلاعات در سایت ساترا موجود است.
محمد صادق افراسیابی
از سمت راست حامد جوادزاده، امیرحسین خرمشاهی و محمدصادق افراسیابیآب را چه کسی گل‌آلود می‌کند؟/چرا ساترا را گوشه دیوار می‌بریم؟
چرا ساترا را گوشه دیوار می‌بریم؟ در این سه سال ساترا مزاحم سریالی بوده؟ این تقسیم کار نهادی، خارج از قوانین جمهوری اسلامی است؟ نبش قبر می‌کنیم، قوانین را می‌آوریم و می‌گوییم نباید صداوسیما یا ساترا نظارت کند چون رقیب است. فرض بگیریم مصوبه جدیدی به ارشاد بیاید، ارشاد خارج از قوانین فرهنگ و هنر می‌تواند مجوز صادر کند؟در ادامه نشست ایران اکونومیست امیرحسین خرمشاهی به عنوان نماینده کانون تهیه‌کنندگان دیداری در پاسخ به اینکه تا چه میزان در فضای فعلی احساس خوشایند و مطمئنی برای تولید برنامه و همچنین جذب مخاطب دارند؟ آیا آن چیزی که در حال حاضر به آن رسیده‌اند، با خواسته‌های سازندگان هم‌خوانی دارد و این نگرانی وجود ندارد که فضایی که بر صداوسیما به لحاظ ممیزی و محتوا حاکم است، در شبکه نمایش خانگی هم اتفاق بیفتد؟ اظهار کرد: اعضای کانون تهیه‌کنندگان دیداری بیشترین فعالیت را در پلتفرم‌ها دارند و همین حالا پرفروش‌ترین برنامه‌ها برای افرادی است که عضو این کانون هستند. بنابراین اگر قرار باشد هجمه‌ای وارد شود و محیطشان برای تولید ناامن شود، ما گله‌مند ساترا خواهیم شد. به همین دلیل با همه برنامه‌سازانی که اثرشان این روزها در شبکه نمایش خانگی منتشر می‌شود، این سوال را مطرح کردیم که آیا در حال حاضر با ساترا مشکلی دارند، مزاحم بوده یا کمک کرده تا مخاطب داخلی را حفظ کند و به طور کلی تا چه میزان تسهیل‌گری ایجاد کرده که پاسخ آنها نسبت به حمایت و تعامل فعلی ساترا مثبت بوده است.
این تهیه‌کننده باسابقه صداوسیما ادامه داد: ذاتا سریال‌سازی و برنامه‌سازی تخصص افرادی است که در تلویزیون خاک صحنه را خوردند و بازی تولید صحنه را می‌دانند و حالا در پلتفرم‌ها می‌درخشند. اخیرا اتفاقاتی می‌افتد و این برای من سوال است که چرا ساترا را به سمت گوشه دیوار می‌بریم و در حالت دفاعی مرتب از او می‌خواهیم که بیاید و توضیح بدهد. آیا در طول این سه سال ساترا مزاحم سریالی بوده است و باعث شده سرمایه سریالی یا برنامه تولیدی زمین بخورد؟ آیا این تبصره و تقسیم کار نهادی، خارج از قوانین جمهوری اسلامی است؟ گیر کار کجاست؟ ما نبش قبر می‌کنیم، قوانین را می‌آوریم آن موقع می‌گوییم نباید صداوسیما یا ساترا نظارت کند چون رقیب است. فرض بگیریم مصوبه جدیدی به ارشاد بیاید، آیا ارشاد خارج از دایره قوانین فرهنگ و هنر می‌تواند مجوز صادر کند؟ کدام یک از مدیران کلیدی ارشاد، مدیران قبلی تلویزیون نبوده‌اند؟ وزیر، معاونان و بقیه ...؛ این آب را چه کسی گل آلود می‌کند؟
بگذارید کار کنیم!
خرمشاهی ادامه داد: هیچ سوژه‌ای نیست که در تئاتر و سینما بشود تعریف کرد و در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی نشود. فقط نوع پرداخت‌ها متفاوت است. من به عنوان یک شهروند انتخاب می‌کنم آثار فلان پلتفرم را ببینم که نهایت کاربرش کمتر از دو میلیون است یا سریالی که چند ۱۰ میلیون مخاطب آن را می‌بینند. آن کسی که در شهرستان، روستا و یا غرب کشور نشسته است، بنا به هر دلیلی، سلیقه، هزینه و ... شاید می‌خواهد تلویزیون را ببیند و نمی‌خواهد از پلتفرم استفاده کند. در اینجا محصولی که تولید می‌شود برای پلتفرم یا برای تلویزیون آیا به لحاظ قانون نظارتی باید متفاوت باشد؟ اگر از منِ تهیه‌کننده می‌پرسید، می‌گویم که کاملا باید متفاوت باشد.
وی سپس با طرح یک پرسش، صحبت‌هایش را اینگونه ادامه داد: سوال من از وزیر محترم اقتصاد و آقای رئیس‌جمهور و از نمایندگان محترم مجلس است؛ اینکه کدام قانون حمایتی شما از حوزه کارآفرینی اقتصاد هنر در حوزه تئاتر سینما و تلویزیون حمایت کرده است؟
خرمشاهی با تاکید بر این جمله که «بگذارید کار کنیم!»، ادامه داد: به عنوان مدیرعامل کانون تهیه‌کنندگان رسانه‌های دیداری، تاکید می‌کنم که بچه‌های ما گرفتار شدند، نسل جدید تهیه‌کنندگان که ظهور کردند و آثارشان همیشه مخاطب داشته، اینها به سختی چرخه‌ی اقتصادی برنامه‌شان را می‌چرخانند. بگذارید انرژی صنوف بیشتر شود. پیشنهاد کردم ساترا برود همایش حمایت از هنرمندان پیشکسوت و جوانان را برگزار کند و در نهایت از همه می‌خواهیم، بگذارید کار کنیم!
حامد جوادزاده ـ تهیه‌کننده باسابقه ارشاد یا صداوسیما؛ مساله این نیست/ ما نظارت نمی‌خواهیم!
دعوای اصلی این است که ما نظارت نمی‌خواهیم؛ یعنی تولیدکننده می‌گوید، من به اندازه‌ای صلاحیت دارم که مسئولیت تولیدم را قبول کنم اما قانون می‌گوید نخیر ما این صلاحیت را بر تو قائل نیستیم و اعضایی باید باشند که بر محتوای تو نظارت می‌کنند و البته از این طرف هم اگر فضا را کاملا رها کنیم، اتفاقات بدی هم می‌افتد. بنابراین دیگر فقی ندارد که وزارت ارشاد نظارت کند یا صداوسیما.حامد جوادزاده نیز در پاسخ به این پرسش ایران اکونومیست که آیا تا به اینجا از تعامل با ساترا راضی است و آنچه به عنوان برنامه «صداتو» انتشار پیدا می‌کند، همان چیزی است که انتظارش را داشته است؟ توضیح داد: دعوا الان بر سر ساترا این نیست که نمایش خانگی زیر نظر ارشاد باشد یا زیر نظر سازمان صداوسیما یا اصلا باشد یا نباشد. بحث این است که فضای فرهنگ و هنر باید اجازه بدهد که مخاطبش محصول خوب و محصول بد را انتخاب کند. اما تصمیم بر این است که مردم این توان را ندارند که تشخیص دهند، هنرمندها هم این اجازه را ندارند که هر چه دلشان خواست تولید کنند. بنابراین الان که قانون بر این است که باید نظارت صورت بگیرد، دیگر فرقی ندارد که وزارت ارشاد نظارت کند یا سازمان صداوسیما. دعوای اصلی این است که ما نظارت نمی‌خواهیم؛ یعنی تولیدکننده می‌گوید، من به اندازه‌ای صلاحیت دارم که مسئولیت تولیدم را قبول کنم اما قانون می‌گوید نخیر ما این صلاحیت را بر تو قائل نیستیم و اعضایی باید باشند که آنها صالح‌اند و بر محتوای تو نظارت می‌کنند و البته از این طرف هم اگر فضا را کاملا رها کنیم، اتفاقات بدی هم می‌افتد.
ساترا پابه‌پای «صداتو» آمد/ پس دعوا بر سر چیست؟
تهیه‌کننده «صداتو» درباره‌ی عملکرد ساترا در قبال مجوز تولید و پخش به این برنامه، یادآور شد: حالا که ما مستقیم با ساترا طرف هستیم شخصا در مورد برنامه «صداتو» باید بگویم در جامعه‌ای که موسیقی تا این حد خط قرمز است، برنامه موسیقی محور ساختن تقریبا کار محال به نظر می‌رسید؛ اما این کار انجام شد و اگر ساترا کمک نمی‌کرد واقعا این برنامه پخش نمی شد. ساترا همدلانه پا به پای ما آمد. من یک بار هم ساترا نرفتم و نیازی نبود که بروم؛ به این دلیل که همه چیز سازماندهی شده پیش می‌رفت.
وی در ادامه بیان کرد: واقعیت این است که ساترا تاکنون ایرادی نگرفته که آن ایرادات را به خودم وارد ندانم؛ یعنی در ساترا عقلایی نشسته‌اند که اگر آنها ایرادی می‌بینند خود تهیه کننده هم آن ایراد را دیده است. دعوا از آنجایی به وجود می‌آید که تهیه‌کننده می‌گوید این ایراد هست اما قابل اغماض است، ساترا می‌گوید این ایراد هست و قابل اغماض نیست. اینجاست که تنش به وجود می‌آید.
به گفته جوادزاده، «تولیدکنندگان انقدر آدم‌های کم خردی نیستند که نفهمند کجای کارشان ایراد دارد. بحث این است که دیکته ناننوشته غلط ندارد. اینکه در مورد ترکیب ساترا، شورای نمایش و پروانه صحبت کنیم، بله می‌شود انتقاداتی هم وارد کرد. می‌شود درخواست کرد که شورای نمایش، کمی تخصصی‌تر باشند. به جای اینکه مدیریتی ترکیب را ببندید، شما باید عملیاتی ترکیب را ببندید.»
شفاف‌سازی درباره هزینه ساخت «صداتو»
جوادزاده سپس با هشدار بابت به خطر افتادن زیست بوم رسانه، در این زمینه به تفاوت رویکرد تهیه‌کنندگان از گذشته تا به امروز پرداخت و گفت: در گذشته تهیه‌کننده خودش سرمایه می آورد اما حالا به قدری هزینه‌ها عجیب و غریب شده که تهیه‌کننده نمی‌تواند این کار را کند و صرفا عوامل و برنامه‌ای که انتخاب کرده را باید مدیریت کند.
او درباره قیمت‌هایی که درخصوص ساخت برنامه «صداتو» در فضای مجازی و برخی رسانه‌ها مطرح می‌شود، تصریح کرد: از لحاظ درآمدی بخواهیم درآمد برنامه «صداتو» را حساب کنیم، اینگونه است که ۱۲ روز ضبط داشتیم، اگر بگوییم که چه میزان پول در این ۱۲ روز صرف شده، بله ... پول خیلی سرشاری است و از هر قسمت آن می‌توان یک آپارتمان درآورد، اما برای اینکه آن ۱۲ روز ضبط شود، ۹ ماه یک تیم ۵۰ الی ۶۰ نفره کار می‌کردند و اینجاست که نه تنها درآمدی نبوده، شاید سر به سر شده و بلکه جاهایی هم ضرر داشته است. اینکه عنوان می‌شود پلتفرم‌ها چه درآمد بالایی دارند، جای سوال است؛ در حالی که متوجه نیستند، ۸۰ درصد درآمدشان را باید ابتدا هزینه کنند تا اشتراک داشته باشند. کار رسانه پرهزینه است و واقعیت این است که رسانه برای پول درآوردن جای خوبی نیست. این زحمت را جای دیگر بگذاریم چند برابر درآمد خواهیم داشت اما کارمان این است و خودمان انتخاب کرده‌ایم. اینکه آمده‌ایم اینجا، برای این است که کاری که دوستش داریم و بلدیم و فکر می‌کنیم اگر جاری شود حال مردم را خوب می‌کند، انجام دهیم؛ به همین دلیل به دنبال این هستیم تا مشکلاتش را مرتفع کنیم.
با ساترا مشکلی نداشتم اما از روزی بترسیم که ساترا نخواهد همکاری کند
هم به عنوان تهیه‌کننده «صداتو» و هم از دوستانم پرسیدم گفتند درگیری با ساترا ندارند. شاید پُز و ژست در این باشد که اعتراض کنم اما واقعا اینطور نبوده است. ایرادها با تعامل حل شده اما گاهی هم مواردی وجود دارد که ساترا می‌گوید شما جای ما بودید چه می‌کردید و می‌گویم دوبرابر سخت می‌گرفتم! بخشی از این محتواها چیست که برخی تولید می‌کنند و توقع دارند، مجوز بدهند؟ این تهیه‌کننده با مقایسه‌ای آماری از درآمد حوزه سریال‌سازی و برنامه‌سازی در سایر کشورها از جمله کشور کره‌جنوبی با ایران، یادآور شد: درآمد این کشور از حوزه سریال‌سازی و رسانه‌اش چند برابر درآمد ما از نفت است. با یک سریال «بازی مرکب»، هم زبانش را در دنیا ترویج داد و هم چندین میلیارد دلار پول درآورد و هم سفارش‌های دیگر گرفت و صنعتش را به جهان معرفی کرد. ببینید کره جنوبی چقدر سرمایه‌گذاری کرد و بعد از بازی مرکب، زبانش به رتبه دهم ترقی پیدا کرد. اگر در بدنه اداره کشور، به این شکل استراتژیک به ماجرا نگاه شود و به رسانه به عنوان کالای استراتژیک نگاه شود، شک نکنید هم کسب درآمد می شود، هم حال مردم بهتر می‌شود و هم افتخارآفرینی دارد.
جوادزاده با تاکید بر اینکه دعوای فعلی ساترا و تهیه‌کنندگان یک دعوای فرعی است، در این زمینه گفت: واقعیت این است دعوایی وجود ندارد. من به عنوان تهیه‌کننده مشکلی با ساترا ندارم. از دوستانم هم پرسیدم گفتند مشکل و درگیری با ساترا ندارند. شاید پُز و ژست در این باشد که اعتراض کنم و بگویم سانسور می‌کنند و موارد دیگر، اما واقعا اینطور نبوده و من شهادت می‌دهم. البته ایرادهایی از سوی ساترا مطرح شده اما با تعامل و توضیحات سوءتفاهم‌ها حل و حتی برنامه کامل منتشر شده است. اما بعضی اوقات هم مواردی وجود دارد که ساترا می‌گوید شما جای ما بودید چه می‌کردید و من می‌گویم اگر جای آنها بودم دوبرابر سخت می‌گرفتم! خب بخشی از این محتواها چیست که برخی تولید می‌کنند و بعد توقع دارند، مجوز بدهند.
این تهیه‌کننده در عین حال اظهار کرد: در حال حاضر ساترا با سازندگان همکاری می‌کند اما از روزی بترسیم که نخواهد همکاری کند. آن چیزی که نگران‌کننده است، این است که در حال حاضر در شورای ساترا، همه، افراد کاردرستی هستند و اگر اعتراضی هم هست به ساختار است، اما اگر در مقطعی افراد دیگری جایگزین شدند، برخوردها را شخصی کردند آن موقع چه باید کنیم؟ قانون این قدرت را به ساترا داده است که برنامه را لت و پار کند.
افراسیابی نیز در ادامه اظهارات جوادزاده درباره نگرانی از برخوردهای سلیقه‌ای در ساترا توضیح داد: این پیشنهاد مطرح شده که دو نفر نماینده‌ای که به انتخاب دبیر شورای عالی در آن کمیته مشخص می‌شوند، به عنوان مثال نمایندگان مجمع رصتا و کانون تخصصی تهیه‌کنندگان رسانه‌های دیداری باشند تا این دغدغه حل شود.
فینچر یک فیلم کوتاه هم نمی‌تواند در ایران بسازد!
حامد جوادزاده در بخش دیگری از این نشست درباره ی تعامل با ساترا بیان کرد: اگر بناست ما در حوزه رسانه دعوا راه بیندازیم، ساترا، تولیدکنندگان، وزارت ارشاد و صداوسیما همه در یک تیم‌اند؛ دعوا جای دیگری است. بگذارید مردم خودشان فضای فرهنگ و هنر را تولید کنند. می‌توانم استدلال بیاورم که آقای دیوید فینچر یک فیلم کوتاه هم نمی‌تواند در ایران بسازد. هنرمندان ما در این وضعیت کار می‌کنند، می‌روند و با دنیا رقابت می‌کنند. نشانه از این واضح‌تر؟ که این عرصه یک زمین آماده برای کشت هست و تا می‌توانید در آن سرمایه گذاری کنید تا از آن برداشت کنید.
با جریان تحریف مواجهیم
در ادامه نشست ایران اکونومیست، افراسیابی هم با تاکید بر اینکه نگاه ساترا به هنرمندان نگاه تعاملی بوده است، گفت: مشکل ما جریان تحریف است. ما با جریان تحریفی مواجه هستیم. در فضای رسانه‌ای ویدئوی تقطیع‌شده منتشر می‌شود که از این قرار بود که علیه ساترا تولید محتوا می‌شود. این جریان تحریف واقعا هست. مطالب بر علیه ساترا سانسور می‌شود. این جریان، همان گل‌آلود کردن آب هست.
موضوع نگران‌کننده این است که در حال حاضر در شورای ساترا، همه، افراد کاردرستی هستند و اگر اعتراضی هم هست به ساختار است، اما اگر در مقطعی افراد دیگری جایگزین شدند، برخوردها را شخصی کردند آن موقع چه باید کنیم؟ قانون این قدرت را به ساترا داده است که برنامه را لت و پار کند.
حمایت‌هایی که ارشاد و صداوسیما نمی‌کنند/ دولت محترم شما یارانه بده
در ادامه لیلا عامره ـ مشاور تصویر دنیای هنر و نماینده سکوهای صوت و تصویر فراگیر در کمیته تدوین مقررات ساترا ـ با بیان این نکته که اتفاقا باید نظارت در حوزه رسانه صورت بگیرد، در توضیحاتی درباره ی دلایل این عقیده چنین گفت: در ارتباط با مصوبه اخیر، با یکسری تعدیل شاید بهترین انتخاب همین است که صداوسیما ناظر باشد. اگر این شائبه که صداوسیما دشمن ما پلتفرم‌هاست و می‌خواهد رشد نکنیم، کمی تغییر کند، چه کسی است که استقبال نکند. به نظرم به نفع همه است و یک رقابت سالم است.
وی ادامه داد: یکی از گله‌هایی که داشتم این بود که می‌گویند سال حمایت از تولیدات داخلی؛ آیا کسانی که در حوزه تولید فیلم و سریال کار می‌کنند این کار را انجام نمی‌دهند؟ آیا ساخت فیلم و سریال تولید داخلی محسوب نمی‌شود که من وقتی برنامه‌ای منتشر می‌کنم، چند ساعت بعد در ماهواره خیلی راحت پخش می‌شود، آن موقع ارشاد و صداوسیما از من حمایت نمی‌کند، ولی اگر بخواهم برای پخش یک فیلم خارجی و یا انیمیشن صامت «پت و مت» مجوز بگیرم، چه پروسه‌ای را طی می‌کنم. سوالم این است وزارت ارشاد محترم آیا شما از منِ ایرانی مسلمان هم صیانت می‌کنید؟
عامره با این همه معتقد است: اولا باید نسبت به این ماجرا دیدمان را مثبت کنیم؛ با توجه به آن چیزی که در مشاهدات و مراوداتمان با ساترا می‌بینیم. وقتی این همکاری و تعامل را از ساترا می‌بینیم، بیاییم و آن را بسط و رشد بدهیم.
او با طرح این پرسش که آیا دولت در قبال سرگرمی وظیفه‌ای ندارد؟ بیان کرد: بخش خصوصی در این وانفسای اقتصادی به حوزه هنر و فرهنگ ورود کرده است؛ سرمایه‌هایی که می‌توانند هزار کار دیگر با آن انجام دهند را با عشق به این حوزه آورده‌اند، پس چرا باید به او ظلم کنیم؟ دولت محترم شما یارانه بده. حوزه سرگرمی مگر کم است. جامعه‌ای که نشاط ندارد، تفریح ندارد، هزاران مسئله در آن ایجاد می‌شود. آنچه که ما در حال حاضر در ساترا دیدیم را به فال نیک گرفتیم.
وی درباره‌ی دریافت دستمزدهای میلیاردی توسط برنامه‌سازان و هنرمندان شبکه نمایش خانگی نیز بیان کرد: چه اشکالی دارد؟ شما اگر بخواهید بین برنامه‌هایی که تاکنون دیده‌اید، امتیازبندی و ارزش‌گذاری کنید کاملا این تفاوت را بین آنها می‌گذارید. کسی که به میزان بسیار بالایی می‌تواند دامنه مخاطبش بالا باشد و مخاطب را میخکوب کند، یعنی کارش را درست انجام داده است، پس دریافت این میزان دستمزد اشکالی ندارد.
استراتژی نشاط را انشاء کنید
حسن سِپتی ـ عضو کانون تهیه‌کنندگان ـ نیز بااشاره به نکاتی در نشست ایران اکونومیست یادآور شد: ما در بحث تحلیل گفتمان نکته‌ای داریم تحت این عنوان که هر متنی در موقعیت های خودش باید بگنجد. ما نباید زمینه‌ای که در آن صحبت می‌کنیم را فراموش کنیم. ما در مورد شرایط سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جامعه خودمان صحبت می‌کنیم. اگر ما یک نگاه گزینشگر داشته باشیم از یک کشور دیگر نمی‌توانیم همه آنچه که دارند را الگو قرار دهیم؛ بنابراین به یک الگوی بومی می‌رسیم که حتما باید حد میانگینی از قوانین دست بالای ما باشد.
وی در ادامه با بیان اینکه امروزه در دنیا اهمیت سرمایه‌های ناملموس از سرمایه‌های ملموس بیشتر است، گفت: امروز کشورها را برای ارزیابی دارایی و سرمایه، بر مبنای نشاط می‌سنجند که این نشاط با شادی فرق دارد. اگر ساترا و مدیریت کلان فرهنگی اجتماعی در نهادهایی همچون شورای عالی انقلاب فرهنگی بنشینند و استراتژی را انشاء کنند که در آن نشاط را ارتقاء دهند، مجموعه ای از جنس برنامه «صداتو» را که شادی را می‌خواهند ترویج دهند، طی برنامه‌ای پنج‌ساله کشورمان را تبدیل به جامعه‌ای بانشاط می‌کنند که امروز شاخص ارزیابی سرمایه‌داری یک کشور است.
شاخص‌ترین تهیه‌کنندگان امروز افسرده‌اند
احتمالا اگر ساترا از شرایط همراهی خوب کنونی خارج شود و شرایط تسهیل‌گری را ایجاد نکند، امنیت سرمایه‌گذاری و تضمین تولید و پخش را ایجاد نکند، ما شدیدترین انتقادها را خواهیم داشت. من روی آنتن با تلویزیون در شبکه پنج خداحافظی کردم. خرمشاهی در بخش دیگر نشست، بار دیگر به مبحث قوانین لحاظ‌شده در حوزه اختیارات ساترا بازگشت و تصریح کرد: احتمالا اگر ساترا از شرایط کنونی خارج شود و شرایط تسهیل‌گری را ایجاد نکند، امنیت سرمایه‌گذاری و تضمین تولید و پخش را ایجاد نکند، ما شدیدترین انتقادها را خواهیم داشت. من روی آنتن با تلویزیون در شبکه پنج خداحافظی کردم. یک دلیل داشتم و می‌گفتم صبح‌ها، رسانه‌ی ملی وظیفه انتقال حال خوب به مردم و ایجاد امید و انگیزه را بر عهده دارد.
وی افزود: دریای حوزه فرهنگ و هنر آنقدر متلاطم است که با هر سرمایه‌گذار و برنامه‌سازی صحبت کنی دیگر حس و جان و انگیزه ندارد. هنر و رسانه جایی نیست که من روی آنتن آزمون و خطا کنم. شیب نیست، آسانسور نیست، باید پله پله این مسیر را طی کنیم. اغلب برنامه‌سازان مطرح عضو کانون تهیه‌کنندگان رسانه‌های دیداری هستند و باید بگوییم شاخص‌ترین تهیه‌کنندگان، آزمون پس داده‌ترین تهیه‌کنندگان امروز افسرده هستند. چرا؟ احساس می‌کنم دست‌هایی در کار هست که همین‌طور آب را گل آلود می‌کند. به‌زودی اگر همین‌طوری پیش برویم، انتهای تولیداتمان باید می زنیم made in china! به چینی‌ها بگوییم بازیگرش را ما می‌دهیم کار با شما.
در جنگ فعلی ساترا همراه ماست آن را گوشه دیوار نگذاریم
رئیس کانون تهیه‌کنندگان رسانه‌های دیداری تصریح کرد: دولت و مجلس بداند اگر نگاهشان به حوزه صنعت رسانه، خارج از آن بودجه‌ای که به تلویزیون می‌دهند و هزینه ۴۵ هزار کارمند می‌شود که نقشی هم در تولید ندارند، نباشد، بیش از این زمین می‌خوریم؛ چراکه تولید در دفاتر خصوصی انجام می‌شود، اگر از کارآفرینی حمایت نشود، اگر حمایت معنوی نشود، اگر دلگرمی نباشد، زمین می‌خوریم. این نزاع از کجا صورت می‌گیرد؟ چه کسی است که این بازار را به سیاهی می‌کشاند؟ ساترا امروز حامی دارد و خوب عمل می‌کند اما به محض اینکه مسیرش را عوض کند بر علیه‌اش صحبت می‌کنم. اما در جنگ حاضر، ساترا همراه ماست پس آن را گوشه دیوار نگذاریم.
نمی‌شود هم تنظیم‌گر باشی هم شریک و هم رقیب
جوادزاده نیز با بیان اینکه فرایندی که مصوبات اخیر در شبکه نمایش خانگی طی می‌کند، مشکل دارد، در عین حال گفت: فرایند به شدت مشکل دارد، اما این رویه‌ای که فعلا پیش گرفته است خوب است و بعد از مدتی این رویه به خودی خود تبدیل به قانون می شود. اما نمی‌شود شما هم تنظیم‌گر باشی هم شریک باشی و هم رقیب. این اتفاق برای ساترا و صدا و سیما افتاده. این فرایند غلط است.
فرایندی که مصوبات اخیر در شبکه نمایش خانگی طی می‌کند، مشکل دارد. اما رویه‌ای که فعلا ساترا پیش گرفته است خوب است. اما به هرحال نمی‌شود شما هم تنظیم‌گر باشی هم شریک باشی و هم رقیب. این اتفاق برای ساترا و صداوسیما افتاده و فرایند غلطی است.او در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره میزان تعامل پلتفرم پخش‌کننده برنامه «صداتو» با ساترا و مناقشاتی که بعضا بین فیلیمو و ساترا وجود داشته است، بیان کرد: روال فیلیمو این است که با ساترا همکاری کند. من را هم ملزم کردند که با ساترا همکاری کنم. ما بیلبورد برنامه صداتو را بدون مجوز ساترا، نمی‌تواستیم اکران کنیم.
جوادزاده ادامه داد: شاید توقع ما این بود که خِرَد کلانی وجود داشته باشد که راه را بتواند پیش‌بینی کند. الان احساس می‌کنیم با آزمون و خطا پیش می‌روند. با این همه نقطه فوکوس فضای فرهنگ و رسانه، دعوای تولیدکننده و ساترا نیست؛ این است که مسوولان به این درک برسند که درآمد ناخالص ملی از فروش محتوای نرم و رسانه‌ای در حوزه اقتصاد بسیار تعیین‌کننده و از آن طرف بسیار استراتژیک است. هر کسی که می‌خواهد سرمایه‌گذاری پایدار کند حوزه رسانه برای اینکه بزرگ شود، فراگیر شود و خارج از مرزها نفوذ داشته باشد، پتانسیل دارد.
ساترا هیچ چیز پنهانی ندارد/ مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی طلایی است
افراسیابی نیز با تاکید بر اینکه امروز ساترا به دنبال شفافیت و شفاف‌سازی است و هیچ چیزی برای پنهان‌کاری ندارد، مطرح کرد: هر سریال و هر موضوعی که مجوز می‌گیرد اعلام می‌کنیم. هر کاری هم مجوز نمی‌گیرد، اگر اصلاحاتی لازم است اعلام می‌کنیم. آنجایی که بحث مجمع رصتاست روی سایت اعلام می‌کنیم.
افراسیابی در پاسخ به اینکه این روند کنونی ساترا تا چه میزان ضمانت اجرایی خواهد داشت؟ اظهار کرد: همین حالا که این مصوبه تصویب شده و با وجود اینکه ابلاغ نشده تاثیرات خود را در زیست بوم رسانه گذاشته و حتما هر چه به سمت قانونمداری هم افزایی و هم گرایی برویم روند بهتر خواهد شد. باز هم کمیته‌ای که طبق بند ۶ تشکیل شده می‌تواند بر عملکرد ساترا نظارت کند. این مصوبه یک مصوبه طلایی است علی رغم اینکه برخی اختیارات ساترا توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می‌شود. چون فضا را قانونمندتر می‌کند.
در بخش دیگری از این نشست حیدری مدیر پلتفرم تماشاخانه و همچنین نماینده پلتفرم ها در ساترا در توضیحاتی درباره ی تعامل ساترا با پلتفرم ها توضیح داد: از نظر من چه در مقام تولید کننده و چه در مقام مدیریت تماشاخانه، وزارت ارشاد و ساترا فرقی ندارد مهم فرایند است که با جابه جا شدن افراد، این رویه دستخوش تغییر نشود و سلیقه‌ای به آن نگاه نشود. باید صبر داشته باشیم و زمان است که مشخص می‌کند. باید کمی جلوتر برویم و ببینیم که آیا صدا و سیما می‌تواند به عنوان رقیب عمل کند یا نه. آیا ساترا می‌تواند تسهیل‌گری را بیشتر از تنظیم‌گری ایفا کند یا نه. به نظرم یک جریانی می‌خواهد تمرکز منِ مدیر پلتفرم را برهم بزند که نتوانیم کار کنیم. این جریان همان جریانی است که می‌گوید فلان بازیگر چه قدر دستمزد گرفته. برای مخاطب عام فرقی ندارد او از دیدن برنامه لذت می‌برد. بلکه آن جریان است که این فضای بی‌اعتمادی را به وجود می‌آورد که نگذارد کار کنیم و این صنعت شکل بگیرد.
یکی از وظایف پلتفرم‌ها کم کردن دغدغه هنرمندان است/ گل به خودی نزنیم!
حیدری در ادامه تاکید کرد: یکی از وظایف پلتفرم‌ها این است که دغدغه هنرمندان را کم کند، وقتی دغدغه کم شود خلاقیت به وجود می‌آید. آن‌وقت ۱۰ برنامه مثل «صداتو» ساخته می‌شود. وقتی پروژه‌ای موفق باشد و دیده شود اصلا مهم نیست که چه هزینه‌ای بابت آن صرف شده است. وقتی مهم می‌شود که با پروژه شکست خورده‌ای مواجه می‌شویم. این جریانات تحریف از کجا شکل می‌گیرد؟
اخیرا محتواهای یک برنامه نمایش خانگی در تلویزیون نقد شد، در حالیکه این محتوا از همان ساترای صدا و سیما مجوز گرفته است! حداقل گل به خودی نزنیم. احساس می‌کنم جریانی دوست ندارد مردم هنرمندان را دوست داشته باشند. صداوسیما برای اینکه اعتمادسازی کند می‌تواند از نفوذش استفاده کند و پلتفرم‌ها را درست تبلیغ کند.وی در عین حال خاطرنشان کرد: اخیرا محتواهای برخی قسمت‌های یک برنامه در شبکه نمایش خانگی در تلویزیون نقد می‌شد، در حالیکه این محتواهایی که پخش شده از همان ساترای صدا و سیما مجوز گرفته است! حداقل گل به خودی نزنیم. احساس می‌کنم جریانی هست که دوست ندارد مردم هنرمندان را دوست داشته باشند. صداوسیما برای اینکه اعتمادسازی کند، می تواند از ضریب نفوذش استفاده کند و حداقل پلتفرم‌ها را درست تبلیغ کند. من اعتقاد دارم تلویزیون اگر تولید محتوای درست داشته باشد، به عنوان مثال برنامه راجع به پلتفرم‌ها داشته باشند، همچنان ظریب نفوظ بالایی دارد و دیده خواهد شد.
در ادامه این اظهارات جوادزاده نیز بیان کرد: متاسفانه این رویه در صداوسیما تبدیل به یک پُز شده و از این دست برنامه‌ها در شبکه‌های مختلف دیده می‌شود، می‌نشینند و نقد می‌کنند.
اینجا یک مراقبت نیاز است
افراسیابی نیز در زمینه نقدهای صداوسیما علیه آثار نمایش خانگی توضیح داد: به تازگی جلساتی را با معاونت سیاسی آغاز کرده ایم. با میزهای رادیو تلویزیون و فضای مجازی گفت‌وگو هایی داشته‌ایم مبنی بر اینکه شبکه نمایش خانگی برای کشور یک فرصت است و مجوزی که داده می‌شود طبق قانون است. قوانین و آئین‌نامه محتوایی ما حکم می‌کند و آن شورای انتشاری که توسط اشخاص حقیقی نظر می‌دهند، افرادی هستند که حوزه سیما را کاملا می‌شناسند و به افراد طبق ضوابط مجوز می‌دهند.
وی با بیان اینکه «اینجا به یک مراقبت نیاز است»، تصریح کرد: باید در بخش‌های خبری یا در بخش‌های دیگر بدانیم محتوایی که مجوز گرفته، طبق قانون و طبق بررسی افرادی بوده که محتوا را به خوبی می‌شناسند. البته گاهی اوقات با مسئله‌ای مواجه هستیم که شرایط فرق می‌کند. به عنوان نمونه تیزری از سریالی که هنوز تولید آن تمام نشده در فضای مجازی پخش می‌شود و برخی به استناد آن، شروع به نقد می‌کنند. ما نمی‌توانیم بر اساس شنیده‌ها و گفته‌ها نقد کنیم اما برخی، آثار را قبل از انتشار نقد می‌کنند. از طرفی باید سواد رسانه‌ای را بالا ببریم. مثلا مطالبه‌هایی شکل می‌گیرد که باید بدانیم در کدام رسانه چه نوع محتوایی تولید می‌شود و متناسب با آن مدیریت کنیم. اینکه پدر و مادری می‌گوید فرزند من به فلان پلتفرم رفت و فلان محتوا را دید و ساترا را مورد نقد قرار می‌دهد، بخشی از آن ناشی از کمبود سواد رسانه‌ای است که چرا از آن پلتفرم برای فرزندش استفاده کرده است. باید سواد رسانه‌ای مخاطبان و کاربران را هم افزایش دهیم که اگر دنبال محتوای خاص هستند به پلتفرم آن مراجعه کنند.
به گفته او بخشی از نظارت پسینی است و بخشی پسینی است و نمی‌توان همه آثار نظارت کرد؛ برخی دوبله هستند و همه آثار نمایش خانگی سریال نیستند.
همکاری صداوسیما برای پخش تیزرهای شبکه نمایش خانگی
افراسیابی درباره‌ی ساخت برنامه در قبال پلتفرم‌ها در صدا و سیما عنوان کرد: در حال حاضر این اتفاق افتاده و در بخش‌های خبری اطلاع رسانی در حال انجام است. در بخش‌های خبری ساعت ۲۲ و ۲۳ آثاری که مجوز می‌گیرند اطلاع رسانی می‌شود. در مورد پخش تیزر هم آقای مقیسه (رئیس ساترا) راجع‌به آن مکاتباتی داشتند و در حال هماهنگی با سازمان آگهی بازرگانی صدا و سیما هستیم که بالاخره این اتفاق را شاهد باشیم.
وی درباره خرید کپی رایت محصولات شبکه نمایش خانگی توسط صدا و سیما هم مطرح کرد: این مطالبه از سمت ریاست سازمان صدا و سیما به ساترا مطرح شده و این کار جزو برنامه‌های جدی ما در سال جاری است که رایت آثاری خریداری و از تلویزیون پخش شوند.
* ویدئوی این نشست متعاقبا در دقایق آتی ارسال می‌شود.
