به گزارش ایران اکونومیست، روزنامه واشنگتن پست در تحلیلی به قلم "ایسهان سرور"، ستوننویس این نشریه به غیراخلاقی بودن اقدام آمریکا در ارسال مهمات خوشهای برای اوکراین نوشته است.
سرور مینویسد: به کارگیری این مهمات اکنون در زمان ملتهبی از جریان جنگ در اوکراین انجام میشود. ضد حمله اوکراین با هدف بازپسگیری اراضی که از دست داده، کندتر از انتظاری که برخی مقامهای غربی درباره آن داشتند پیش میرود. کرملین نیز چند روز قبل اعلام کرد، دیگر در توافق غلاتی که با حمایت سازمان ملل حاصل شد تا صادرات محصولات کشاورزی اوکراین را میسر کند – توافقی که شاید تنها ابتکار دیپلماتیک مهم موفقیت آمیز در جنگ اوکراین محسوب میشود - مشارکت نخواهد داشت. حملات روسیه به شهرهای اوکراین – از جمله شهر اودسا، مجرای اصلی برای نقل و انتقال غلات اوکراین در دریای سیاه – تشدید شده است. متقابلا یگانهای اوکراینی تقویت شده با خودروهای زرهی غربی همچنان در تلاش برای شکستن صفوف مستحکم قوای روس هستند.
خبرنگاران گزارش کردند، سنگرهای روسیه در نواحی شرق و جنوب به شکل متراکم با مینهای ضد نفر، ضد تانک و تلههای انفجاری تا عرض سه تا ۱۰ مایل محافظت شدهاند. این تدابیر دفاعی روسیه در بازداشتن اوکراین از ضدحمله که یک ماه قبل شروع شد موفق عمل کردهاند. یک مقام اوکراینی به روزنامه واشنگتن پست گفت، اوکراین مهمات خوشهای به سمت مواضع روسیه شلیک کرده تا سنگرهای آنها را در هم بشکند.
بمبهای خوشهای ابتدا در هوا منفجر شده تا مساحتی را که گاها به اندازه یک زمین فوتبال میرسد با دهها تا صدها بمب کوچکتر بپوشانند. زرادخانههای متعلق به زمان جنگ سرد مملو از این بمبهایی که به عنوان سلاحی علیه لشگرهای تانک و پیادهنظام در نظر گرفته میشدند، بودند. بر اساس گزارش رسانهها، مهمات خوشهای که آمریکا برای اوکراین فرستاده، از رده گلولههای توپخانه قابل شلیک با توپهای هوویتزر که کشورهای غربی سال گذشته به اوکراین دادند، هستند.
دولت بایدن قبل از آنکه اوایل ماه جاری میلادی با ارسال مهمات خوشهای برای اوکراین موافقت کند چندین ماه درباره آن رایزنی کرده بود. جو بایدن به منظور ارسال بمبهای خوشهای برای اوکراین مجبور شد قانونی که به او اجازه ارسال این بمبها را نمیداد بر اساس اختیارات ویژه امنیت ملی دور بزند. مقامهای آمریکایی ادعا کردهاند که به اوکراینیها در تلاش برای مینزدایی و پاک کردن مناطق آلوده به مهمات خوشهای کمک خواهند کرد.
لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا گفته که اوکراین متعهد شده است از این بمبها در مناطق مسکونی استفاده نکند. او گفت: آنها مکانهایی که در آنها از این بمبها استفاده کنند را ثبت کرده و مینزدایی را در اولویت خواهند گذاشت و ما به آنها در انجام این کار در جاهایی که از این بمبها استفاده کردهاند، کمک خواهیم کرد.
این تصمیم دولت آمریکا انتقاد دولتهای اروپایی و متحدان ایالات متحده، گروههای حقوق بشری و همچنین برخی از دموکراتهای آمریکا را در پی داشت. ائتلافی متشکل از ۳۸ سازمان حوزه حقوق بشری، از جمله دیدهبان حقوق بشر و دفتر یونیسف در آمریکا در ماه ژوئن با ارسال نامهای به کاخ سفید از بایدن خواستند در برابر ارسال مهمات خوشهای به اوکراین مقاومت کند.
این ائتلاف از سازمانها در نامه خود نوشتند: "مهمات خوشهای از مضرترین سلاحها برای غیرنظامیان هستند، آنها به گونهای طراحی شدهاند که به شکل کور در یک منطقه وسیع پراکنده شوند و اغلب این بمبها در پرتاب اولیه منفجر نمیشوند. به این ترتیب آنها باعث به جا ماندن مهمات منفجر نشده ناپایدار در جوامع انسانی تا سالها پس از پایان درگیری و وارد آمدن آسیبهای ویرانگری به غیرنظامیان به ویژه کودکان میشوند."
آمریکا سابقه ننگین زیادی در استفاده از این سلاحها دارد. این بمبها از اجزای اصلی در کارزارهای بمبارانی که در گذشته تحت رهبری آمریکا در عراق و صربستان اجرا شدند و همچنین در جنگ ویتنام بودند؛ مهمات خوشهای منفجر نشده هم اکنون در لائوس و با گذشت بیش از نیم قرن از شلیک آنها توسط آمریکا غیرنظامیان را میکشند. پزشکی در بیمارستان آموزشی نجف عراق در سال ۲۰۰۳ به سازمان دیدهبان حقوق بشر گفت: "بمبهای خوشهای گاهی اوقات ظاهری زیبا دارند و بچهها ترغیب میشوند که با آنها بازی کنند. آنها در عراق اینجا و آنجا و همه جا در زمینهای کشاورزی هستند."
ایو سامپسون و ساموئل گرانادوس، دو خبرنگار غربی اخیرا گزارش دادند، اوکراین به مینگذاری شدهترین کشور جهان تبدیل شده است. برآورد شده که نزدیک به ۷۰۰۰۰ مایل مربع از قلمروی اوکراین - بزرگتر از فلوریدا – اکنون با مهمات منفجر نشده آلوده شدهاند. پاکسازی همه اینها ممکن است به تلاشی چند دههای و میلیاردها دلار سرمایه گذاری نیاز داشته باشد. اعطای مهمات جدید خوشهای به اوکراین فقط مشکل را عمیقتر میکند.
مایکل بوسیورکیو، یک تحلیلگر در شهر اودسای اوکراین گفت: "مهمات خوشهای ممکن است مزیتی موقت را برای کییف در میدان نبرد به وجود بیاورد. با این حال، هنگامی که جنگ در اوکراین تمام شود، خاک این کشور تا سالها درگیر میراث بالقوه مرگبار این سلاحهای کور خواهد بود."
منتقدان سیاست آمریکا همچنین استدلال میکنند، تحویل این سلاحها به اوکراین، تعهد اعلام شده از سوی بایدن به نظم بینالمللی "مبتنی بر قوانین" را تضعیف میکند. نشریه نیویورک تایمز اخیرا در سرمقالهای نوشت: "کشورها در نظم بینالمللی مبتنی بر قوانین به شکلی فزایندهای به دنبال خط قرمز اعلام کردن استفاده از سلاحهای کشتار جمعی یا سلاحهایی که خطر جدی طولانیمدت برای غیرنظامیان ایجاد میکنند هستند. مهمات خوشهای به وضوح در دسته دوم قرار میگیرند."
با این حال این خود دولت اوکراین بوده که این مهمات را درخواست کرده است. اوکراین و روسیه هر دو در حال مصرف شدید زرادخانههای تسلیحات خود هستند و هر دو در طول جنگ به استفاده از مهمات خوشهای دوران شوروی متوسل شدهاند.
کارخانههای تسلیحاتساز غربی شدیدا تلاش میکنند تا مهمات و گلولههای لازم برای پر کردن انبارهای ارتش اوکراین را تولید کرده و سطح تولید خود را با سطح بالای تقاضای کییف تطبیق دهند. بمبهای خوشهای به اوکراین تا مدتی این امکان را میدهند که مواضعش را حفظ کند.
پیشتر «جن ساکی» سخنگوی پیشین کاخ سفید با اشاره به ادعای استفاده روسیه از تسلیحات خوشهای، گفته بود این اقدام «جنایت علیه بشریت است». این در حالی است که حالا «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید اقدام کشورش در ارسال این مهمات به اوکراین را رد کرده است.