احسان تشکری در گفت و گو با ایران اکونومیست اظهار داشت: یکی از مشکلاتی که در گذشته مشاهده میشد و اکنون نیز بهطور کامل رفع نشده و وجود دارد، ارائه خدمات به کالاهای قاچاق است؛ از جمله این خدمات این است که بخشی از کالاهای قاچاق توسط تعدادی از شرکتهای غیرمجاز گارانتی میشوند و بعضاً مشکلاتی را نیز برای خریداران ایجاد میکنند بنابراین سامانه جامع گارانتی تشکیل شد تا یکی از سامانههای کمک کننده در حوزه شناسایی، جلوگیری و پیشگیری از عرضه کالای قاچاق باشد.
مسئول فنی سامانه جامع گارانتی ادامه داد: پیش از این در خدمات پس از فروش هیچ سند بالادستی در کشور وجود نداشت اما از سال ۹۸ با توجه به جدیتی که در کار وجود داشت و همکاری سازمان حمایت، طرح اولیه کار نوشته و ضوابط و آئیننامههای لازم در این حوزه تدوین شد. بر همین اساس نیز سامانه جامع گارانتی با هدف یکپارچهسازی خدمات پس از فروش در کشور راهاندازی شد. مخاطب اصلی این سامانه در درجه اول مصرفکنندگان و در درجه دوم نیز شرکتهای خدمات پس از فروش هستند.
وی افزود: در این سامانه مصرفکننده میتواند از اصالت گارانتی کالای خود اطمینان حاصل کند. یکسری از کالاها دارای کد یا شناسه رهگیری و کالاهای سیمکارتخور دارای (IMEI) هستند و مصرفکننده قبل از خرید میتواند در سامانه جامع گارانتی با استعلام این کدهای رهگیری از اصالت گارانتی کالای خود اطمینان حاصل کند. شرکتهای گارانتیکننده نیز در این سامانه میتوانند شناسنامههای گارانتی که طرفین قرارداد آنها یعنی واردکننده و تولیدکننده به آنها واگذار کرده است و کالاهای گارانتی شده را به تفکیک هر سریال و شناسنامه گارانتی مشاهده کرده و مدیریت کنند.
شرکتهای گارانتی کننده غیرمجاز مشخص شدهاند
به گفته تشکری، یکی از اولویتهای سامانه جامع گارانتی، معرفی شرکتهای گارانتی کننده معتبر است و این جزو خدماتی که از طریق سامانه ارائه میشود، اطلاعات شرکتهای گارانتیکننده معتبر و دارای مجوز مورد تأیید سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان در سامانه جامع گارانتی قابل جستوجو و مشاهده است، بنابراین هر گارانتیکنندهای که اطلاعات آن در فهرست شرکتهای سامانه گارانتی موجود نباشد، قابل اعتماد نیست.
وی اضافه کرد: نکته دیگر اینکه شرکتهای گارانتیکننده غیرمجاز نیز در سامانه مشخص شدهاند؛ به عنوان نمونه اگر مصرفکننده قصد خرید لپتاپ با برند خاصی را دارد میتواند در سامانه جامع گارانتی، شرکتهای گارانتی کننده معتبر در آن برند را شناسایی کند.
کالای دست دوم را چگونه تشخیص دهیم؟
تشکری گفت: همچنین مردم بتوانند نظرات خود را نیز در سامانه ثبت کنند و نمرهای که ارزیاب به این شرکت داده را نیز ببینند و بر اساس آن تصمیمگیری کنند. حتی خریدار در صورت مشاهده گارانتیهای غیرمجاز در سطح بازار میتواند نام گارانتیکننده، نام محصول و تصویر کارت گارانتی آن را به آدرس info@irangs.ir ارسال کند تا پس از بررسی آن، در فهرست شرکتهای غیرمجاز مورد پیگیری قرار گیرد.
وی افزود: در صورتی که پس از استعلام گارانتی کالا، تاریخ شروع گارانتی دارای مقدار باشد به معنای آن است که این کالا قبلاً خریداری شده و دوره گارانتی آن آغاز شده است بنابراین آن کالا دست دوم است، در غیر این صورت کالا نو خواهد بود.
ارسال شکایات به سازمان بازرسی
تشکری گفت: همچنین امکان ثبت شکایت در سامانه گارانتی نیز از ابتدای امسال فراهم شده است و شکایت توسط سامانه بررسی و به شرکت گارانتی کننده ارسال میشود. اگر مشکل طی ۷ روز حل نشود شکایت به صورت سیستمی به سازمان بازرسی ارسال میشود. البته تاکنون ۹۰ درصد شکایات به صلح ختم شده است.
پوشش خودرو در سامانه جامع گارانتی
مسئول فنی سامانه جامع گارانتی در مورد خودرو اظهار داشت: از زمان آغاز به کار سامانه جامع گارانتی تاکنون، خدمات پس از فروش گروه کالاهایی مانند موبایل، لوازم خانگی، اقلام دیجیتال و برخی از لوازم یدکی خودرو مانند باطری در سامانه ثبت شدهاند اما یکی از کالاهای سرمایهای که طیف بسیار وسیعی از مردم با آن سر و کار دارند خودرو است، بنابراین با توجه به مشکلاتی که در حال حاضر مردم در حوزه گارانتی خودرو دارند و بسیار هم زیاد هم هست، سامانه جامع گارانتی امسال این حوزه را نیز پوشش خواهد داد.
وی افزود: بنابراین در این راستا جلسات دفتر خدمات فنی و مهندسی وزارت صمت با خودروسازان برگزار شده تا ضمن تشریح کارکردهای سامانه جامع گارانتی در حوزه خودرو، فرآیند ورود خودروسازان به این سامانه فراهم شود، در تلاش هستیم تا این موضوع هر چه زودتر محقق شود که در صورت تحقق شاهد تسهیل و تسریع در پاسخگویی به شکایات مردمی و کاهش ورود پرونده به سیستم قضائی کشور در این بخش خواهیم بود.
گارانتی موبایل از لحظه رجیستری شدن
مسئول فنی سامانه جامع گارانتی در ادامه اظهار داشت: در خصوص گارانتی موبایل مشکلاتی را مصرفکنندگان و شرکتهای معتبر گارانتیکننده داشتند، در سامانه گارانتی فرآیندی ایجاد کردیم که شرکت گارانتیکننده از طریق سامانه مشاهده کند که شرکت واردکننده کدام کالاها و کد IMEI را از طریق تعهدات شرکت گارانتی کننده وارد میکند.
وی افزود: در گذشته گارانتی موبایل بهصورت فاکتوری انجام میشد، یعنی هر گاه فردی موبایلی را خریداری میکرد فروشنده یک فاکتور به خریدار ارائه میکرد و از لحظه تاریخ خرید گوشی تا مدتی که در فاکتور تعیین میشد، آن دستگاه موبایل مشمول گارانتی میشد. اما در حال حاضر دستگاه موبایل از لحظه رجیستری گارانتی و گارانتی آن نیز در سامانه خدمات پس از فروش (سامانه گارانتی) فعال میشود ضمن اینکه خریدار لازم نیست جهت فعال شدن گارانتی اقدامی را انجام دهد.
تشکری گفت: شیوه رصد گارانتی موبایل هم بدین صورت است که کد IMEI دستگاه موبایل از طریق شمارهگیری کد دستوری (# ۰۶#* ) حاصل میشود، با درج کد IMEI در سامانه مذکور، زمان آغاز و پایان گارانتی در سامانه گارانتی قابل مشاهده است و براین اساس دیگر نیازی نیست که خریدار هولوگرام یا کارت گارانتی نگهداری کند.
گارانتی لوازم خانگی چگونه است؟
وی در مورد لوازم خانگی هم با بیان اینکه ضوابط گارانتی میز و مبل هم به تازگی نوشته شده است، اظهار داشت: در حوزه لوازم خانگی به جای کد IMEI، شناسه رهگیری را تعریف کردهایم که این شناسه روی محصول، روی کارتن محصول و همچنین در کارت ضمانت درج میشود. تاکنون نزدیک به ۳۰ میلیون کد رهگیری توسط خدمات پس از فروش لوازم خانگیها در سامانه جامع گارانتی درج شده است.
این مقام مسئول اضافه کرد: این کد کاملاً منحصر به فرد است و برای ثبت کد شناسه لوازم خانگی (تولیدی و وارداتی) در سامانه گارانتی فرآیند خاصی وجود دارد و این طور نیست که هر فردی بتواند آن را در سامانه ثبت کند. گارانتی کالای لوازم خانگی نیز بسته به نوع کالا برای برخی از کالاها از لحظه اظهار تولید، آغاز میشود و گارانتی یک دسته از کالاها از زمانی که نصاب کالای لوازم خانگی را در منزل خریدار نصب میکند آغاز میشود و گارانتی یک سری از کالاها نیز از زمان فروش آغاز میشود.
تشکری افزود: در مورد کالاهایی که گارانتی آنها از لحظه تولید آغاز میشود به دلیل آنکه بازرگان در سامانه جامع تجارت فرآیند دریافت کد رهگیری را انجام میدهد لذا در همان سامانه جامع تجارت بازرگان باید اعلام کند که کد رهگیری را در چه تاریخی و برای چه کالایی ایجاد کرده است، بنابراین اگر گارانتی کالا از لحظه تولید باشد به محض اینکه تولیدکننده کد شناسه را ثبت کرد به صورت سیستمی ۱۸ یا ۲۴ ماه به آن اضافه میشود و تاریخ پایان گارانتی مشخص میشود. بنابراین خریدار برای مطلع شدن از زمان باقی مانده گارانتی باید استعلام بگیرد.
مسئول فنی سامانه جامع گارانتی تصریح کرد: خریدار میتواند شناسه رهگیری و سریال آن را از روی جعبه (بسته بندی)، بدنه یا کارت گارانتی برداشته و از ۳ روش استعلام کرده و پس از پاسخ استعلام، مشخصات کالا و گارانتی آن را با کالای مورد نظر برای خرید مطابقت دهد.
وی افزود: برای استعلام میتوان از درگاه وب سامانه جامع گارانتی به آدرس www.Irangs.ir (استعلام با شناسه رهگیری و سریال کالا) از اپلیکیشن سامانه جامع تجارت با لینک دانلود https://cafebazaar.ir/app/ir.ntsw (استعلام با شناسه رهگیری) با شماره گیری کد دستوری #۷۷۷۷*۴* و انتخاب گزینه «سامانه جامع گارانتی» (استعلام با شناسه رهگیری)، اطلاعات لازم را در مورد اصالت کالا حاصل کرد.
گارانتی اجبار است
تشکری یادآور شد: اگر کالا وارداتی باشد و شرکت گارانتیکننده اطلاعاتش را در سامانه جامع گارانتی ثبت نکند، از واردات کالا جلوگیری میشود بنابراین امکان ثبتسفارش کالا گرفته میشود، تولید کنندگان داخلی نیز بر اساس ضوابط اختصاص ماده ۱۸ گروه کالایی برقی و الکترونیکی تعیین تکلیف و موظف شدند که باید این کار را انجام دهند.
وی تاکید کرد: عموم مردم گارانتی را به عنوان یک امتیاز در نظر میگیرند در حالی که گارانتی برای کالای سرمایهای، وظیفه و اجبار است و شرکت واردکننده و تولید کننده برای مدتی موظف به ارائه خدمات رایگان هستند.
گفتنی است، کالاهای قابل استعلام اصالت در سامانه جامع گارانتی شامل تلفن همراه، یخچال فریزر، یخچال، فریزر، تلویزیون، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، کولرگازی (اسپلیت)، مایکروویو، مایکروفر، فر، پکیج، چرخ خیاطی، مانیتور (نمایشگر رایانه)، جارو برقی، اتو برقی، اجاق گاز، آبمیوهگیری، آبسردکن، آسیاب، آون برقی، پنکه، تصفیه آب، جارو شارژی، چرخ گوشت، دستگاه چایساز، سینمای خانوادگی، غذاساز، قهوه ساز، گوشتکوب الکتریکی، مخلوطکن الکتریکی، همزن، بخارشوی، اتو پرس، آرام پز و زودپز، داکت اسپلیت، تصفیه هوا، تستر. اسپیکر، اسکنر، انواع پاور (صنعتی، کامپیوتر و …)، انواع بورد کامپیوتر، پردازشگر رایانه (CPU)، ویدئو پروژکتور، پرینتر، تبلت، تلفن، اسمارت باکس، انواع حافظه، دستگاه ضبط و پخش، تلفن همراه، دوربین عکاسی، دوربین فیلم برداری، دوربین مدار بسته، ساندبار، انواع سرور، سوئیچ و روتر، فکس، دستگاه ماینر، کارت حافظه موقت (RAM)، لپ تاپ، مودم، کاغذ خرد کن، دستگاه فتوکپی، دستگاه پرسکارت، دستگاه پولشمار، دیتا کالکتور، دستگاه کنترل تردد، ماشین حساب، دستگاه لیبل زن، پلاتر، دستگاه امضای الکترونیکی، آنتنهای گیرنده رادیویی، کنسول بازی، آمپلیفایر، اکسس پوینت، کیس کامپیوتر، رایانه یکپارچه، انواع رک، مینی کامپیوتر است.