خدیجه کریمی در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، به بیان توضیحاتی درباره برگزاری هفتمین نشست کارگروه توانمندسازی اقتصادی بانوان کشورهای عضو اتحادیه حاشیه اقیانوس هند (آیورا) (IORA) در تهران پرداخت و اظهار کرد: هفتمین نشست کارگروه توانمندسازی اقتصادی بانوان کشورهای عضو اتحادیه حاشیه اقیانوس هند (آیورا) (IORA) به میزبانی جمهوری اسلامی ایران و با حضور انسیه خزعلی، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده، مسئولان نهادهای دولتی و غیردولتی و ۱۹ نماینده از کشورهای عضو این اتحادیه، اول و دوم خرداد سال جاری در تهران برگزار شد.
مدیرکل امور بین‌الملل معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری با بیان اینکه مالدیو، مالزی، امارات، بنگلادش، هند، عمان، موریس، ماداگاسکار، موزامبیک، کنیا و سومالی از جمله کشورهای شرکت کننده در هفتمین نشست کارگروه توانمندسازی اقتصادی بانوان کشورهای عضو اتحادیه حاشیه اقیانوس هند (آیورا) در تهران بودند، درباره تاریخچه تشکیل کارگروه یاد شده عنوان کرد: اتحادیه کشورهای حاشیه اقیانوس هند رسماً در سال ۱۹۹۷ و هم‌زمان با اولین اجلاس وزراء در موریس (۶ و ۷ مارس ۱۹۹۷) به‌منظور بهبود و تسهیل همکاری‌های اقتصادی بنا نهاده شد. این اتحادیه از طریق گردهمایی نمایندگان دولت‌ها، تجار و دانشگاهیان و با در نظر گرفتن اصل چندجانبه‌گرایی، درصدد گسترش تفاهم و همکاری‌های اقتصادی است.
وی توضیح داد: در حال حاضر این اتحادیه شامل ۲۳ عضو از کشورهای استرالیا، بنگلادش، هند، اندونزی، جمهوری اسلامی ایران، کنیا، ماداگاسکار، مالزی، موریس، جزایر قمر، موزامبیک، عمان، سنگاپور، آفریقای جنوبی، فرانسه، سریلانکا، تانزانیا، مالدیو، تایلند، امارات عربی متحده، سیشل، یمن و سومالی است. همچنین ۱۰ کشور چین، مصر، ژاپن، انگلیس، آمریکا، روسیه، ایتالیا، ترکیه، کره جنوبی و آلمان نیز به عنوان طرف گفتگو با اتحادیه همکاری دارند و سازمان گردشگری اقیانوس هند (IOTO) و گروه تحقیقاتی اقیانوس هند (IORG) نیز در زمره ناظران این اتحادیه محسوب می‌شوند.
به گفته کریمی، دبیرخانه اتحادیه کشورهای حاشیه اقیانوس هند در بندر لوئیس، پایتخت موریس واقع شده است. از لحاظ جغرافیایی، این سازمان وسعتی بیش از ۵/۲۰ میلیون کیلومتر مربع از سه قاره آسیا، آفریقا و اقیانوسیه را دربر می گیرد. استرالیا، هند، ایران و آفریقای جنوبی از پروسعت¬ترین کشورهای سازمان IORA، و هند، اندونزی، بنگلادش و ایران نیز از پرجمعیت ترین کشورهای سازمان مذکور به شمار می آیند.
وی اظهار کرد: اقیانوس هند نقشی تعیین کننده در تحولات قرن ۲۱ ایفا می کند. در واقع نقشی که اقیانوس آرام در قرن ۲۰ و اقیانوس اطلس در قرن ۱۹ ایفا کرد اینک در اقیانوس هند به عنوان یک معبر دریائی استراتژیک در برقراری ارتباط تجاری و فرهنگی بین ۳ قاره آسیا، آفریقا و اروپا قابل تصور است. مضافا اینکه منابع دست نخورده معدنی و انرژی‌های فسیلی واقع در این اقیانوس که زمانی دست نیافتنی بود اهمیت مضاعفی را به این پهنه آبی داده است. به علاوه در حال حاضر نیمی از کشتی‌های کانتینربر، یک سوم ترافیک تجاری، دو سوم تردد کشتی های نفتکش، از حوزه اقیانوس هند با جمعیت ۲.۶ میلیاردی می گذرد.
وی با بیان اینکه در سیزدهمین نشست شورای وزیران این اتحادیه در پِرث استرالیا در نوامبر ۲۰۱۳، مسئله توانمندسازی اقتصادی بانوان (WEE) به‌عنوان یک مسئله چندجانبه به رسمیت شناخته و کارگروه توانمندسازی اقتصادی بانوان کشورهای عضو اتحادیه حاشیه اقیانوس هند (آیورا) تشکیل شد، درباره اهداف تشکیل این کارگروه ادامه داد: ازجمله مهم‌ترین اهداف تشکیل این کارگروه می‌توان به توجه به مسئله توانمندسازی اقتصادی بانوان در تمام حیطه های دارای اولویت IORA، افزایش آگاهی و درک نقش و سهم زنان کارآفرین، نوآور و پیشگام در توسعه اقتصادی در منطقه IORA، ایجاد یک محیط توانمندکننده که در آن، زنان و دختران بتوانند از طریق افزایش آگاهی اجتماعی، تحصیلات باکیفیت، فراهم‌کردن فرصت‌های اقتصادی و ارتقاء گفتگو با یکدیگر تعامل کنند، اشاره کرد. همچنین تبادل اقدامات سازنده و سیاست‌ها و برنامه‌هایی که دربردارنده‌ی حمایت از زنان هستند نیز از دیگر اهداف تشکیل این کارگروه است تا زنان به توانمندی اقتصادی برسند.
کریمی در بخش دیگر سخنان خود توضیح داد: جمهوری اسلامی ایران، با عنایت به بند ب اصل ۲ قانون اساسی و سیاست‌های کلی نظام ابلاغی مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۵ مبنی بر ضرورت تعامل سازنده و مؤثر در روابط بین‌المللی و جهانی و با هدف گسترش تعاملات اقتصادی و تجاری، طرح عضویت در اتحادیه همکاری منطقه‌ای کشورهای حاشیه اقیانوس هند را در دستور کار قرارداد که مجلس شورای اسلامی قانون عضویت را در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ نهم بهمن‌ماه ۱۳۹۰، تصویب و به تأیید شورای نگهبان رسید و ابلاغ شد.
مدیرکل امور بین‌الملل معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در پاسخ به این سوال که ایران چطور ریاست این کارگروه را به دست آورد؟، اظهار کرد: در اسفندماه ۱۴۰۰ اداره کل امور بین‌الملل معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، طی مراسمی رسماً به‌عنوان رئیس کارگروه توانمندسازی اقتصادی بانوان اتحادیه کشورهای اقیانوس هند (آیورا) منصوب شد و از ا۳ فروردین‌ماه ۱۴۰۱ریاست خود را برای دوره‌ای دوساله ۲۰۲۲-۲۰۲۴ آغاز کرد.
کریمی افزود: در گام نخست این ریاست، تشکیل کمیته ملی آیورا و برگزاری سلسله نشست‌های تعاملی با دستگاه‌های اجرائی متولی و عضو کمیته ملی آیورا ازجمله سازمان صداوسیما، وزارت امور خارجه، سازمان محیط‌زیست، سازمان شیلات، دانشگاه الزهرا (س)، سازمان بنادر و کشتیرانی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت و آموزش پزشکی و ... به‌منظور هم‌افزائی و تعامل و دریافت ابتکارات و برنامه‌های پیشنهادی برای طراحی «برنامه عمل ملی» در دستور کار قرار گرفت.
وی با بیان اینکه در ۳۱ فروردین‌ماه ۱۴۰۱ نخستین جلسه‌ی رسمی کارگروه مذکور به ریاست جمهوری اسلامی ایران و با حضور کشورهای عضو تشکیل شد، ادامه داد: در این نشست و نشست‌های متعدد پس‌ازآن، بر روی «برنامه عمل» طراحی‌شده توسط کشورمان، بحث و بررسی صورت پذیرفته و نهایتاً با استقبال و موافقت اکثریت اعضا، ۱۸ عنوان برنامه به‌طور کامل مصوب گردیده و برای اطلاع و اجرا به کشورها ابلاغ گردید. طبق برنامه‌ی عمل تصویب شده، مقرر شد با بهره‌گیری از نقاط قوت، تجارب مثبت و ابتکارات زنان ایرانی، کارگاه‌هایی با هدف آموزش و توانمندسازی جامعه‌ی زنان برگزار شود که به صورت دوره ای در حال برگزاری است.
مدیرکل امور بین‌الملل معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری به این پرسش که تاکنون چه آموزش‌هایی توسط ایران در این کارگروه برگزارشده است؟، پاسخ داد: تا امروز کارگاه‌های برگزار شده از سوی کشورمان به صورت مجازی بود که از جمله موضوعات آن می‌توان به کارگاه آموزشی بایسته‌های آموزش آنلاین، هوش مصنوعی، آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی، توانمندسازی زنن در شرایط بحران .... اشاره کرد. همچنین «اعتبارسنجیِ آموزش آنلاین» و توانمندسازی بانوان در سه موضوع مدیریت بحران، پیش‌بینی زودهنگام سیل و دسته‌بندی رویدادهای مخاطره‌آمیز جوی از جمله سرفصل‌های آموزش‌های مجازی ایران بوده است. علاوه بر آن نشست دو روزه تهران در اول و دوم خرداد سال جاری، وبینار «نقش رادیو در بحران» و وبینار «شناسایی اطلاعات و اخبار جعلی» به صورت حضوری و با استقبال بسیار خوب کشورهای عضو برگزار شد.
کریمی همچنین درباره نشست دو روزه تهران که اول و دوم خرداد سال جاری برگزار شد نیز بیان کرد: نشست تهران که در روزهای ۱ و ۲ خرداد با حضور نمایندگان کشورهای عضو در کشورمان برگزار شد، در قالب ۴ نشست طرح‌ریزی شده بود. در نشست نخست که با حضور مقامات و مسئولین ارشد کشورمان و نیز سایر کشورها به‌عنوان آئین افتتاحیه برگزار شد، دبیرخانه کارگروه و همچنین اداره کل بین الملل معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده در جایگاه ریاست کارگروه توانمندسازی اقتصادی بانوان، به ارائه گزارش و معرفی برنامه ها پرداختند. به‌علاوه، مسئولین ملی و بین‌المللی در دو قالب حضوری و مجازی در موضوع دستور کار این کارگروه سخنرانی کردند. در نشست دوم از روز اول، جلسه رسمی اعضای کارگروه به‌صورت تخصصی برگزار شد که در این نشست، کشورهای حاضر گزارشی از روند برنامه‌های خود ارائه کردند و ما نیز اهداف و برنامه‌های آتی این کارگروه را ارائه کردیم. همچنین علاوه بر آن نظرات، پیشنهادات و راهکارهای تخصصی در خصوص مباحث مطروحه بحث و بررسی شدند.
وی، افزود: سومین نشست برگزارشده در روز اول، با عنوان «توانمندسازی اقتصادی بانوان» با حضور نمایندگان کشورها و نیز کارآفرینان و صاحب‌نظران این حوزه در کشور برگزار شده است و در این برنامه کارگاهی، علاوه بر نمایندهی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری که تجربه مثبت «کسب‌وکار پایدار خانواده محور» را با شرکت‌کنندگان به اشتراک گذاشتند، مدیر پروژه توانمندسازی زنان جهاد دانشگاهی نیز در تبیین پایدارسازی بازار و استانداردسازی محصولات مشاغل خانگی، از برند ملی OHOP با هدف بسط مشاغل خانگی متناسب با فرهنگ و علاقه مردم سخن گفت. وی با توجه به توانمندی ایران در حمایت از تولیدات خانگی، پیشنهاد پیوستن کشورهای عضو به برند OHOP را عنوان داشت. همچنین در این نشست ۳ تن از کارآفرینان موفق کشورمان در حوزه دانش‌بنیان، فرش و جواهرسازی به‌صورت عملی به ارائه سخنرانی پیرامون تجارب موفقیت آمیز خود پرداختند.
مدیرکل امور بین‌الملل معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری خاطر نشان کرد: روز دوم این میزبانی را با بازدید از دستاوردهای دختران جوان ایرانی در دانشگاه الزهرا (س) آغاز کردیم و با دومین نشست «زنان و مبارزه با فساد» و ارائه سند تهران در این موضوع به پایان رساندیم. لازم به ذکر است که ابتکار عمل کشومان در طرح ایده زنان و مبارزه با فساد در جریان جلسات قبلی با کشورهای عضو به عنوان یکی از موضوعات مباحث راهبردی به تصویب اعضاء رسیده بود.
کریمی درباره برنامه‌های آتی این کارگروه برای سال آینده نیز توضیح داد: برگزاری جلسات منظم و ارتباط با دبیرخانه و اعضای کارگروه جهت پیشبرد و نهایی‌سازی بیانیه تهران از جمله برنامه‌های آتی ما است. ائتلاف با کشورهای عضو جهت تعریف پروژه‌های مشترک و برگزاری جلسات حضوری و مجازی در موضوعات مربوط به توانمندسازی اقتصادی زنان در آیورا، ایجاد ارتباط بین سمن‌های ایرانی و سمن‌های کشورهای عضو آیورا در محورهای مطروحه در نشست تهران از دیگر برنامه‌های ما برای سال آینده است. همچنین پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران مبنی بر ایجاد صندوق پول در کارگروه توانمندسازی اقتصادی زنان آیورا و یا تخصیص بخشی از منابع صندوق پول آیورا به کارگروه مذکور جهت عملیاتی‌سازی مأموریت کارگروه در کمک به ارتقاء توانایی اقتصادی زنان را پیگیری خواهیم کرد.
