به گزارش ایران اکونومیست و به نقل از گاردین، فضاپیمای نیوهورایزنز (New Horizons) ممکن است به لبه منظومه شمسی رسیده و بیش از پنج میلیارد مایل (بیش از هشت میلیارد کیلومتر) را در فضا طی کرده باشد، اما در حال ایجاد کردن امواج بزرگی در زمین است. در پی تصمیم ناسا مبنی بر توقف بودجه ماموریت اصلی نیوهورایزنز در سال آینده، اختلاف بین دانشمندان و مقامات فضایی آمریکا آغاز شد.
آلن استرن (Alan Stern)، پژوهشگر ارشد ماموریت نیوهورایزنز، این اقدام را اشتباه و تاسفبار توصیف کرد و گفت: این کار از نظر علمی یک اشتباه است.
ناسا تاکید کرده است که قرار نیست نیوهورایزنز را به طور کامل تعطیل کند، بلکه بودجهای فراهم خواهد کرد تا فضاپیما بتواند به بررسی آب و هوای فضا و سایر پدیدهها ادامه دهد. با وجود این، وظیفه اصلی آن که بررسی ترکیب سیاره است، متوقف خواهد شد.
نیوهورایزنز برای مطالعه «کمربند کویپر» (Kuiper belt) طراحی شد که حلقهای متشکل از اجرام یخی به جا مانده از شکلگیری سیارهها در میلیاردها سال پیش است. پژوهشگران برای دههها، رویای ثبت یک نمای نزدیک را از برخی اجرام به جا مانده در منظومه شمسی در سر میپروراندند، اما به دلیل دور بودن آنها ناکام ماندند. نیوهورایزنز برای برطرف کردن این مشکل ساخته شد.
این کاوشگر که در ژانویه ۲۰۰۶ از کیپ کاناورال پرتاب شد، از عبور سیاره غولپیکر مشتری برای افزایش سرعت خود به بیش از ۳۰ هزار مایل در ساعت استفاده کرد و در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵ به سیاره پلوتون که بزرگترین جرم کمربند کویپر است، رسید و دادهها را به زمین فرستاد. با وجود این که پیامها با سرعت نور مخابره میشدند، بیش از چهار ساعت طول کشید تا پیامها به مرکز کنترل ماموریت برسند. آنها تصاویری دیدنی را از کوههای یخی مرتفع و دشتهای وسیعی از نیتروژن یخزده آشکار کردند.
دادههای نیوهورایزنز نشان دادند که پلوتون دارای جو نازک و آبی است و یک کلاهک قرمز مایل به قهوه ای از مواد در بزرگترین قمر آن، شارون (Charon) قرار دارد که از مولکولهای آلی تشکیل شده است. این مولکولهای آلی میتوانند مولفههای مهم زندگی باشند. برای جهانی که در چنین مداری دور از خورشید قرار دارد، این سیاره کوتوله و قمرهای آن به طور شگفتانگیزی پرانرژی هستند.
نیوهورایزنز پس از گذشتن از پلوتون و شارون، به کمربند کویپر وارد شد و در اول ژانویه ۲۰۱۹ به نزدیکی «آلتیما ثولی» (Arrokoth) رفت که دورترین جرمی بود که تا آن زمان توسط یک فضاپیما کاوش شده بود. یافتههای نیوهورایزنز در ترکیب با مشاهدات این فضاپیما در مورد سایر اجرام کمربند کویپر، بسیار مهم بودند.
میشل بانیستر (Michele Bannister)، دانشمند سیارهشناسی دانشگاه کانتربری (University of Canterbury) نیوزلند گفت: نیوهورایزنز به ما چیزهای زیادی را در مورد ویژگیهای اساسی شکلگیری سیارهها آموخت و بسیار متحولکننده بود.
آلن استرن نیز از این موضوع حمایت کرد و گفت: کمربند کویپر از سیارههای کوچک تشکیل شده است که اجزای سازنده سیارهها هستند. به لطف دادههایی که نیوهورایزنز فرستاده است، ما اکنون نحوه ترکیب و ادغام این اجزای سازنده و آغاز فرآیند تشکیل سیارهها را درک میکنیم. این کاوشگر اساسا برای درک منظومه شمسی و سیارههای اطراف ستارگان دیگر مهم است.
ماموریت نیوهورایزنز قرار بود چهار یا پنج سال دیگر طول بکشد تا سفر خود را در کمربند کویپر به پایان برساند. امید میرفت که نیوهورایزنز در طول این سفر بتواند با سیارک دیگری مانند آلتیما ثولی ملاقات کند، اما یافتن چنین هدفی در نزدیکی مسیر آن از میان کمربند کوپیر دشوار بوده است.
استرن گفت: پیدا کردن یک جرم مناسب دیگر برای نزدیک شدن بسیار سخت است، اما واقعا سخت تلاش کردهایم که یکی را پیدا کنیم. فکر میکنم در ناسا این ناامیدی وجود دارد که ما اکنون هدف دیگری برای پرواز نداریم و این ناامیدی را درک میکنم. تا جایی که میتوانیم، برای برطرف کردن این ناامیدی تلاش میکنیم، اما این یک مشکل سخت است. با وجود این، قطع کردن بودجه ما تضمین میکند که هرگز هدف دیگری وجود نخواهد داشت.
ساخت و پرواز نیوهورایزنز به پلوتون و فراتر از آن، بیش از ۸۰۰ میلیون دلار هزینه داشت. هزینههای کنترل ماموریت حدود ۱۰ میلیون دلار در سال بوده است. با دور کردن مأموریت از علوم سیارهای و بررسی دقیق کمربند کویپر و با تمرکز روی هلیوفیزیک، فیزیک خورشید و ارتباط آن با منظومه شمسی، احتمالا چندین میلیون دلار از بودجه سالانه کم میشود.
استرن افزود: این یک اقتصاد کاذب است. نیوهورایزنز هنوز هم میتواند تا پایان زمان ماموریت خود در کمربند کویپر، علم بزرگی را ارائه دهد، اما توقف آن در سال آینده، هم از منظر علمی زودرس است و هم از منظر سیاست مالی غیرعاقلانه به شمار میرود. من در این مورد بسیار نگران هستم.