به گزارش ایران اکونومیست، روزنامه «خراسان» نوشت: پس از پایان همیشگی برنامه «ماه عسل»، تلویزیون سنت روایت افراد از زندگی پر فراز و نشیب خود یا تجربه‌های عجیب‌شان را در قالب برنامه‌های دیگر ادامه داد و از سال ۹۸ تا ۱۴۰۱، لحظات پیش از افطار شاهد پخش برنامه‌هایی مشابه «ماه عسل» در شبکه‌های مختلف بودیم. برنامه‌های مشابه هیچگاه نتوانستند مانند «ماه عسل» به یک برند تبدیل شوند و جای آن را پر کنند. اما در سال جدید، تلویزیون رویه متفاوتی را در پیش گرفت و به تولید کُپی‌های آن برنامه محبوب پایان داد.
مردم دوست‌داشتنی
برنامه «دعوت» از سال ۹۸ تا ۱۴۰۱، ویژه برنامه افطار شبکه یک بود. این برنامه با دعوت از زوج‌ها، زندگی آنان را روایت می‌کرد و به لحاظ ساختار و محتوا، تفاوت ویژه‌ای با «ماه عسل» نداشت. شبکه یک، در رمضان امسال برنامه «مردم دوست‌داشتنی» را با اجرای محمدجعفر خسروی تدارک دیده است. هدف این برنامه پرداختن به پیشرفت‌های کشور است و بیشتر مهمانان آن مخترعان و کارآفرینان هستند. هرچند که حال و هوای برنامه و موضوع آن تناسبی با ماه رمضان ندارد، اما مدل گفت‌وگو و همچنین محتوای آن با برنامه‌های مشابه «ماه عسل» تفاوت جدی دارد و جایگزینی برای آن‌ها محسوب نمی‌شود.
چند روایت معتبر
شبکه دو که در سال‌های اخیر با تولید برنامه‌هایی مانند «آدم‌های خوب شهر» و «محاکات»، فرمول تکراری «ماه عسل» را ادامه داده بود، رمضان امسال شیوه کاملا متفاوتی را در پیش گرفته و برنامه «چند روایت معتبر» را لحظاتی پیش از افطار روانه آنتن می‌کند. این برنامه مشابه «ماه عسل» و برنامه‌های جایگزین، میزبان چهره‌های مردمی است، با این تفاوت مهم که مهمانان برنامه سوژه‌های خاص با تجربیات عجیب و ویژه نیستند. در هر قسمت، افرادی مانند زنان سرپرست خانوار، خادمان حرم، افرادی که از نعمت داشتن پدر محروم هستند، طنزپردازها و پاکبان‌ها به برنامه می‌آیند و تجربه‌های مثبت و منفی خود را روایت می‌کنند. این روایت در جریان یک گفت‌وگوی ساده انجام نمی‌شود. ۵ نفر از مهمانان در استودیو حاضر می‌شوند و به شیوه‌های مختلف به سوالات مجری که صدایش شنیده می‌شود، پاسخ می‌دهند. به عنوان مثال در بخشی از برنامه، موضوعی درباره مسائل مهمانان مطرح می‌شود و آنان باید با قرار گرفتن در جایگاه‌های تعیین شده موافق، نسبتا موافق و کاملا موافق، نسبتا مخالف و کاملا مخالف، نظر خود را درباره آن موضوع بگویند و با یکدیگر گفت‌وگو و تبادل نظر کنند.
مسابقه محفل
پس از پایان «ماه عسل»، سال ۹۸ شبکه سه دست به کار شد تا جای خالی برند محبوبش را با برنامه‌ای به نام «ماه ماه» با اجرای بنیامین بهادری خواننده پاپ پر کند، اما این برنامه از کنداکتور خارج شد و در نهایت پخش نشد. این شبکه، رمضان سال ۹۹ برنامه «مثل ماه» را با اجرای رسالت بوذری روی آنتن فرستاد که یک کپی کامل از «ماه عسل» بود. ساختار برنامه، دکور، معرفی مهمانان و همچنین روایت آن‌ها شباهت‌های زیادی به نسخه اصلی داشت. شبکه سه پس از آن، در رمضان ۱۴۰۲ برنامه جدیدی به نام «محفل» را ویژه پخش در لحظات افطار تولید کرد. این برنامه میزبان قاریان و حافظان قرآن است. هرچند که فضای برنامه چندان رقابتی نیست، اما چند قاری قرآن نیز به عنوان داور و کارشناس در آن حضور دارند. «محفل» نسبت به دیگر ویژه برنامه‌های افطار، برنامه متفاوتی است و توانسته مورد استقبال مخاطبان قرار بگیرد.
زندگی پس از زندگی
سال ۹۹، در شرایطی که تقریبا همه شبکه‌های تلویزیونی برنامه‌های ماه عسلی تولید می‌کردند، شبکه چهار سراغ سوژه جذاب، متفاوت و تازه‌ای مانند تجربه مرگ موقت رفت و حساب خود را از دیگر شبکه‌ها جدا کرد. افرادی که چنین تجربه‌ای را از سر گذرانده‌اند، درباره مشاهدات خود و تاثیری که این اتفاق بر زندگی و شخصیت‌شان گذاشته، صحبت می‌کنند. استقبال از «زندگی پس از زندگی» باعث شد این برنامه در فصل دوم و سوم ادامه پیدا کند و رمضان امسال نیز ویژه برنامه افطار شبکه چهار باشد. در «زندگی پس از زندگی ۴» نیز مانند فصول قبلی، تجربه‌گران از مشاهدات خود در مرگ موقتشان می‌گویند. در بخشی از برنامه نیز صحبت‌های تجربه‌گران خارجی و کارشناسان مذهبی پخش می‌شود.
تا نیایش
شبکه پنج برخلاف سال‌های قبل، رمضان امسال ویژه برنامه گفت‌وگومحوری تولید نکرده است و در لحظات پیش از افطار، برنامه «تا نیایش» را روانه آنتن می‌کند. این ویژه برنامه به صورت مستقیم از حرم امام رضا(ع) و بدون مهمان پخش می‌شود. یک شخصیت روحانی اجرای برنامه را برعهده دارد و سعی می‌کند با بیان ساده و غیررسمی موضوعاتی را در حوزه سبک زندگی و خانواده مطرح کند. «تا نیایش» نیز چه در ساختار و چه در محتوا، با برنامه‌هایی که به عنوان جایگزین «ماه عسل» می‌شناختیم، ارتباطی ندارد.
«ماه ماه» و چند ویژه برنامه دیگر
برنامه «ماهِ ماه» نیز ویژه برنامه افطار شبکه سلامت است که با اجرای اسماعیل باستانی پخش می‌شود. مهمان اصلی «ماهِ ماه» پزشکان و متخصصان هستند و در کنار آن‌ها از حضور یک شاعر نیز استفاده می‌شود. اسماعیل باستانی درباره مسائل مختلف در حوزه کاری مهمانان، ارتباط پزشکان با بیمار و موضوعات مشابه، با آنان صحبت می‌کند و گفت‌وگوهای «ماه ماه» تخصصی و پزشکی نیست. در این برنامه هم مدل گفت‌وگو، محتوای صحبت‌ها و سوالات از الگوی معروف «ماه عسل» پیروی نمی‌کنند. «دریاب»، «چشمه» و «نسل قاسم» نیز به ترتیب ویژه برنامه افطار شبکه قرآن، افق و امید هستند که هرکدام به نوعی به موضوعات مذهبی می‌پردازند و شباهتی به «ماه عسل» و برنامه‌های گفت‌وگومحور مشابه آن ندارند.
