به گزارش ایران اکونومیست، رژیم صهیونیستی درحالی وارد سال 2023 شده که با مجموعهای از تهدیدات راهبردی مواجه است. موسسه امنیت داخلی رژیم صهیونیستی در گزارش استراتژیک خود برای سال جدید میلادی اعلام کرد که اسرائیل در سطح بینالمللی با تهدیداتی مواجه است که مهمترین آنها مربوط به درگیری آمریکا و چین برای سیطره بر نقشه بینالمللی و نیز ادامه جنگ اوکراین و روسیه میباشد؛ موضوعاتی که موجب میشوند اسرائیل نتواند به سیاست «بیطرفی» در عرصه بینالمللی پایبند باشد.
ناظران امور معتقدند که این تهدیدات حاشیه مانور رژیم صهیونیستی را در سیاست خارجی و روابط دیپلماتیک آن بسیار کاهش داده و این رژیم را مجبور به ایجاد تغییراتی در سیاست خارجی فعلی خود میکند؛ به ویژه اینکه با پیشرفت برنامه هستهای ایران، صهیونیستها بیشتر در منطقه احساس خطر میکنند. ارزیابیهای راهبردی مراکز مطالعاتی و محافل صهیونیستی نشان میدهد که دستیابی ایران به فناوری هستهای به معنای فروپاشی واقعی پایههای امنیت داخلی اسرائیل است؛ چرا که این رژیم امنیت خود را بر مبنای انحصار قدرت هستهای در خاورمیانه به عنوان یک عنصر بازدارنده راهبردی تضمین کرده بود اما برنامه هستهای ایران همه این محاسبات اسرائیلیها را به هم میریزد.
ارزیابیها نشان میدهد که اصلیترین مشکل رژیم صهیونیستی در برابر پروژه هستهای ایران، به ناتوانی این رژیم در مقابله با پروژه مذکور برمیگردد؛ چرا که در وهله نخست صهیونیستها قدرت استفاده از گزینه نظامی مقابل ایران را ندارند و این مسئله صراحتا در اعترافات مقامات سابق و فعلی و کارشناسان و محافل اسرائیلی مشخص است. همچنین وضعیت جبهه داخلی رژیم صهیونیستی بعد از روی کار آمدن کابینه راستافراطی بنیامین نتانیاهو به اندازهای آشفته شده که مجالی برای پرداختن به درگیری حتی با یکی از گروههای مقاومت نیز ندارد.
بزرگترین تهدیدات داخلی رژیم صهیونیستی
از سوی دیگر تشدید تحریمها و فشارهای اقتصادی آمریکا و غرب نیز مانعی در روند توسعه برنامه هستهای ایران به وجود نیاورده است. درحال حاضر رژیم صهیونیستی از مجموعهای از معضلات و تهدیدات داخلی رنج میبرد که میتوان آنها را به طور کلی به این شکل تقسیمبندی کرد:
-چالش اول فرسایش قدرت تشکیلات خودگردان فلسطین به ویژه در دوره بعد از محمود عباس، رئیس فعلی آن در کنار افزایش قابل توجه عملیاتهای مقاومت فلسطین در کرانه باختری و قدس است که درباره وقوع یک انتفاضه جدید هشدار میدهد. از سوی دیگر سیاستهای افراطی کابینه جدید رژیم صهیونیستی به ریاست بنیامین نتانیاهو که گسترش شهرکسازیها و الحاق کل کرانه باختری را در راس دستور کار خود قرار داده است، عملا موجب از بین رفتن راهکار «دو دولتی» در فلسطین میگردد که این امر واکنشهای بینالمللی را ضد صهیونیستها برمیانگیزد.
-معضل دوم، دوقطبی شدن جامعه صهیونیستی و افزایش اردوگاههای متخاصم در داخل این جامعه بعد از سیاستهای کابینه جدید به ویژه در سطح ساختار دستگاه قضایی اسرائیل است که موجب شده تظاهراتهای دهها هزار نفری علیه نتانیاهو و متحدان وی تبدیل به یک صحنه تکراری در خیابانهای فلسطین اشغالی شود. در همین چارچوب بسیاری از کارشناسان و مقامات صهیونیست درباره وقوع جنگی داخلی بین اسرائیلیها هشدار میدهند. در این بین یهودیان و دولت آمریکا نیز به شدت از اتفاقاتی که اخیرا در فلسطین اشغالی رخ میدهد و نیز رویکرد فاشیستی کابینه نتانیاهو ناراضی و خشمگین هستند.
- چالش بعدی مربوط به تیرگی روابط رژیم صهیونیستی در مرحله جدید با یهودیان آمریکاست. علت این امر همانطور که اشاره شد به نارضایتی یهودیان ایالات متحده از سیاستهای افراطی کابینه نتانیاهو برمیگردد. این مسئله تا حد زیادی موقعیت و نفوذ لابی صهیونیستی در کنگره و کاخ سفید را به خطر میاندازد.
با توجه به این موارد متوجه میشویم علاوه بر تناقض میان راهبرد اسرائیل برای مقابله با تهدیدات خارجی و استراتژی این رژیم در برابر چالشها و تهدیدات داخلی، هر دو تهدیدات داخلی و خارجی به یکدیگر مرتبط بوده و وابستگی متقابل آنها به حدی است که نمیتوان این دو دسته از تهدیدات را تفکیک کرد. بنابراین رژیم صهیونیستی نمیتواند برای مقابله با تهدیدات داخلی و خارجی استراتژیهای متفاوتی تعیین کند بلکه مجبور است یک استراتژی را برای مقابله با هر دو نوع تهدیدات به کار بگیرد.
اتخاذ چنین راهبردی مستلزم انجام محاسبات دقیق توسط تصمیمسازان در موسسه امنیت داخلی رژیم صهیونیستی و از همه مهمتر تعیین اولویتهای امنیت داخلی این رژیم است. به عبارت دیگر صهیونیستها باید بررسی کنند که کدام یک از پروندهها در سطح داخلی و خارجی برایشان مهم بوده و در کدام یک از آنها میتوانند امتیاز بدهند.
سوال مهمی که اینجا مطرح میگردد آن است که آیا تصمیمسازان فعلی در موسسه امنیت داخلی رژیم صهیونیستی در سایه فضای آشفتهای که این رژیم دارد میتوانند اولویتها را تعیین و استراتژی مناسب را در این زمینه اتخاذ کنند یا اینکه چنین کاری غیرممکن است؟
ناتوانی تصمیمسازان اسرائیل در تعیین راهبرد مقابله با تهدیدات
پاسخ به این سوال مستلزم تحلیل وضعیت و توانمندیهای تصمیمسازان امنیت داخلی رژیم صهیونیستی اعم از تصمیمگیرندگان مستقیم و رسمی یا تصمیمسازان غیرمستقیم و غیررسمی است که به شکل زیر آنها را معرفی میکنیم:
-اولین تصمیمگیرنده در حوزه امنیت داخلی رژیم صهیونیستی، کابینه این رژیم است. از آنجایی که کابینه جدید اسرائیل به ریاست نتانیاهو کابینهای متشکل از حریدیهای افراطی بوده و نتانیاهو قادر به کنترل رفتارهای افراطی آنها نیست، خود این کابینه در زمینه امنیتی برای صهیونیستها مشکلساز شده و درصد بالایی از اسرائیلیها معتقدند کابینه نتانیاهو اسرائیل را به فروپاشی و درگیری داخلی نزدیکتر میکند.
در این بین اعضای کابینه جدید رژیم صهیونیستی و در راس آنها «ایتمار بن گویر» به عنوان یکی از بازماندگان گروه تروریستی که اکنون به عنوان وزیر امنیت داخلی اسرائیل فعالیت میکند با اقدامات نژادپرستانه خود پرونده درگیری فلسطینیان و صهیونیستها را به مرحله خطرناکی رساندهاند. همین تحرکات فاشیستی بن گویر یکی از عوامل تقویت عملیاتهای مقاومتی به ویژه عملیاتهای استشهادی در مناطق مختلف فلسطین اشغالی از جمله کرانه باختری است.
چند روز قبل رئیس شاباک ضمن هشدار به بن گویر درباره رفتارهای افراطی وی تاکید کرد که این تحرکات وزیر کابینه نتانیاهو منجر به تشدید و انفجار اوضاع در قدس میشود.
-دسته دوم از تصمیمسازان امنیت داخلی اسرائیل، موسسه نظامی و ارتش این رژیم است. اما نقش ارتش رژیم صهیونیستی در تصمیمات امنیتی بعد از روی کار آمدن کابینه جدید تا حد زیادی به حاشیه رفته و کمرنگ شده است؛ تا جایی که در این دوره ارتش بسیاری از اختیارات خود را در پرونده فلسطین و کرانه باختری و قدس از دست داده است. مداخله کابینه نتانیاهو در کار ارتش به حدی است که برخی معتقدند اکنون ارتش اسرائیل در واقع 2 رئیس ستاد دارد که یکی از آنها ایتمار بن گویر است که تلاش دارد سیطره خود را بر نهاد نظامی و ارتش گسترش دهد.
این مسئله موجب ایجاد اختلافات گسترده بین مقامات ارتش و اعضای کابینه شده و هر دو یکدیگر را متهم به فتنهافروزی داخلی میکنند. علاوه بر آن دوقطبی شدن جامعه صهیونیستی در نتیجه تشدید شکافهای سیاسی، تاثیر منفی مستقیم بر ارتش داشته و نقش آن را در تصمیمگیریهای امنیتی به حاشیه میبرد.
- اما سومین طرف تصمیمگیرنده در بخش امنیت داخلی رژیم صهیونیستی، آمریکاست که نقش مهمی در شکل دادن به روندهای امنیت داخلی اسرائیل دارد-چه از طریق مداخله مستقیم و -چه از طریق روابط عمیق با ارتش و کابینه اسرائیل. اما در مرحله فعلی با وجود مداخله بیسابقه «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا در امور رژیم صهیونیستی و هشدارهایی که به نتانیاهو و دوستان وی درباره رفتارهای افراطی آنها میدهد؛ اما بخش زیادی از این مداخلات آمریکاییها در راستای منافع یک طرف سیاسی خاص است که موجب شده نفوذ آنها در امور داخلی اسرائیل کمرنگتر شود.
از آن گذشته چالشهای متعدد داخلی و خارجی آمریکا به ویژه در سایه تداوم بحران اوکراین، فرصت زیادی برای مانور ایالات متحده در پروندههای منطقه نمیگذارد.
در پایان نتیجهای که میتوان گرفت این است که اگر اوضاع رژیم صهیونیستی به همین منوال ادامه پیدا کند و تغییر قابل توجهی در شکل و جهتگیری کابینه کنونی اسرائیل رخ ندهد، صهیونیستها نمیتوانند مسیر راهبرد فعلی خود را عوض کنند. به عبارت دیگر تدوین یک استراتژی جدید و کاربردی برای مقابله با چالشهای داخلی و خارجی رژیم صهیونیستی در سایه شرایط فعلی تقریبا غیرممکن است.
اما نکته خطرناکتر برای صهیونیستها آنجاست که همزمان با ناتوانی آنها در تدوین یک راهبرد مناسب، تهدیدات داخلی و خارجی اسرائیل همچنان درحال افزایش بوده و ممکن است اوضاع به جایی برسد که دیگر هیچ راهبردی برای این رژیم کارساز نباشد.