به گزارش ایران اکونومیست، تحریم و ممنوعیت فروش تجهیزات و اقلام راهبردی صنایع مختلف از بخش‌های نفت و گاز گرفته تا زنجیره ارزش فولاد یکی از راهبردهای مهم تحریم‌ها علیه کشورمان طی سال‌های اخیر بوده است. در واقع کشورهای غربی به دنبال افزایش هزینه تولید در کشور و در نهایت ضربه زدن به صنعت ایران بودند. این بدین معنا است که یکی از نقاط مورد اصابت توسط تحریم‌ها، در بخش مربوط به صنایع بزرگ و ارزآور کشور بوده است؛ لذا راه‌حل، دانش‌بنیان کردن صنعت نفت و گاز و ارتقای دانش فنی است که می‌تواند با تولید بار اول اقلام راهبردی و استراتژیک تحریم‌ها را خنثی و هزینه‌ی تولید را کاهش دهد.
اهمیت دانش بنیان شدن صنعت نفت و توجه به تولید بار اول اقلام راهبردی
«علی جدی» نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، با اشاره به اینکه کشور از منابع گازی و نفتی خوبی بهره‌مند است، اظهار داشت: در حوزه صنایع نفت و گازی پیشرفت‌های مطلوبی حاصل شده است، لذا باید دانش فنی استفاده از آن را داشته باشیم. در واقع ما با منابع خود می‌توانیم نقش تولیدکننده را داشته باشیم و با ارتقا دانش فنی و مهندسی افتخارات بسیاری را برای کشور به دست آوریم.
وی افزود: خوشبختانه در این حوزه شرکت‌های دانش بنیان و شرکت‌های فنی مهندسی اقدامات خوبی را نسبت به گذشته در صنایع نفت و گازی رقم زده‌اند و این موضوع می‌تواند موجب رشد و رونق اقتصاد کشور باشد چراکه اقتصاد کشورمان به صنایع نفتی گره خورده است.
این نماینده مجلس تولید بار اول و بومی‌سازی اقلام و تجهیزات راهبردی را حاصل ارتقا دانش فنی و مهندسی دانست و یادآور شد: از مهم‌ترین فوائد سیاست «تولید بار اول اقلام راهبردی» میتوان به عدم وابستگی صنایع به سایر کشورها و خنثی کردن تحریم‌ها اشاره کرد، اما در کنار این موضوعات می‌توانیم با تولید بار اول محصولات استراتژیک هزینه‌های تولید را کاهش دهیم و ارز کمتری را از کشور خارج کنیم و خدمات پس از فروش بهتری را ارائه دهیم؛ همچنین فرآیند توسعه صنعتی نیز با بومی‌سازی اقلام و تجهیزات گلوگاهی صنایع فراهم خواهد شد.
تجربه موفق سیاست تولید بار اول در صنعت نفت کشور و ایجاد فرصت‌های صادراتی
جدی گفت: با تولید بار اول اقلام راهبردی و ارتقای دانش فنی می‌توانیم علاوه بر تأمین نیازهای داخل، خدمات فنی و مهندسی را به سایر کشورها ارسال کنیم. در حقیقت کشورهای اروپایی هم از این نوع خدماتشان استفاده کرده‌اند و دانش تولیداتشان را به سایر کشورها ارائه می‌دهند. این کار را چرا ما انجام ندهیم؟ با توجه به اینکه اقتصاد کشور ما به صنایع نفت و گاز گره خورده، می‌توانیم با ارتقا دانش فنی در این حوزه و صادرات آن به سایر کشورها رشد و توسعه را برای کشور به دست آوریم.
وی پیرامون پالایشگاه داری فراسرزمینی تصریح کرد: در حوزه پالایشگاه‌های نفتی بحث پالایشگاه داری فراسرزمینی شروع شده و ایران در کشورهای دیگر خدمات می‌دهد. مهندسان ما در شرکت مپنا که از شرکت‌های بسیار قوی است در سایر کشورها نیروگاه می‌سازند و خدمات ارائه می‌دهند. به وضوح دیده می‌شود که در برخی حوزه‌های نفتی خوب تلاش کرده‌ایم و اکنون می‌توانیم با این عملکردهای مثبت خدمات را صادر کنیم. در واقع در حوزه انرژی این ظرفیت وجود دارد که بیش از این‌ها پیشرفت کنیم.
نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه داد: اگر بخواهیم در هر کشوری جا پای خودمان را محکم کنیم باید در اقتصاد آن کشور درگیر و دخیل شویم. در حوزه انرژی و سدسازی اگر در اقتصاد سایر کشورها ورود کنیم به نوعی اقتصاد کشور را تأمین کرده‌ایم، لذا باید ارتباطمان را با سایر کشورها حفظ کنیم و دیپلماسی انرژی فعالی در منطقه داشته باشیم. به عنوان مثال در کشورهای سوریه و عراق فقط در بحث جنگ و امنیتی آن‌ها ورود نکنیم، بلکه اکنون در این شرایط در اقتصاد آن‌ها دخیل شویم و علاوه بر تأمین نیازهای آنان به رونق اقتصاد خودمان نیز کمک کنیم.
جدی تولید بار اول دستگاه تاپ درایو و سایر دستگاه‌ها را حاصل اعتماد به توان داخلی دانست و گفت: این بومی سازی و تولید بار اول حاصل اعتماد به شرکت‌های دانش بنیان است و قطعاً اعتماد به توان داخل می‌تواند به مراتب موفقیت‌های بیشتری را حاصل کند.
وی افزود: گاهی در این شرایط تحریمی وارد کردن یک قطعه از ماشین‌آلاتی را که از یک کشوری وارد می‌کردیم، از خود دستگاه گران‌تر تمام می‌شد؛ یعنی نه‌تنها سود تولید بلکه سود خدمات پس از فروش هم به جیب آن کشور می‌رفت. اگر شرکت‌های داخلی به شرکت‌های دانش بنیان اعتماد کنند شرایط بهتر خواهد شد و در کنار یکدیگر می‌توانیم به نتایج مطلوب‌تری برسیم.
این نماینده مجلس برای دیگر دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها در زمینه تولید بار اول تجهیزات راهبردی زنجیره ارزش خود توصیه کرد: سایر وزارتخانه و دستگاه‌ها که خدمات می‌گیرند و ارائه می‌دهند باید ارتباطشان با یکدیگر بیشتر باشد. در واقع صنایع دیگر باید ارتباطشان را با صنعت نفت و شرکت‌هایی که در حوزه دانش بیان فعال هستند، حفظ کند و ارتباط جدی‌تری داشته باشند.
