به گزارش ایران اکونومیست از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهاد کشاورزی، سیدجواد ساداتی‌نژاد - وزیر جهاد کشاورزی همزمان با هشتمین روز دهه فجر در یک برنامه تلویزیونی با عنوان "خودکفایی کشاورزی، راهبرد اقتصادی انقلاب اسلامی" درباره وضعیت تولید محصولات استراتژیک کشور گفت: براساس سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و ابلاغیه مقام معظم رهبری، خودکفایی در تولید کالاهای اساسی جزو رسالت‌ها و فرمان‌هایی است که برای وزارت جهاد کشاورزی دیده شده است.
وی به شاخص‌های کلان تولیدات دولت سیزدهم در بخش کشاورزی در شش ماهه اول سال ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه سال گذشته اشاره کرد و گفت: رشد شاخص کلان اقتصادی بخش کشاورزی با افزایش حدود ۳.۵ درصدی، از ۲.۴- درصد سال گذشته به ۱.۱ درصد امسال رسیده است که نشانگر فعالیت، پویایی و رشد بخش کشاورزی کشور است.
وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به رشد ۲۲ درصدی تولید غلات با شاخصه گندم و رشد ۶۰ درصدی خرید تضمینی گندم در دولت سیزدهم، اظهار کرد: ما در سال انتهایی دولت قبل با شرایط خشکسالی مشابه، ۴.۵ میلیون تن خرید گندم داشتیم که این عدد به ۷.۵ میلیون تن رسید و میزان تولید گندم نیز به ۱۱.۵ میلیون تن افزایش یافت.
توسعه ۱۶۰ درصدی مساحت طرح جهش دیم در کشور
ساداتی‌نژاد با اشاره به توسعه ۱۶۰ درصدی مساحت طرح جهش دیم در کشور، گفت: این طرح در سال پایانی دولت قبل در حدود یک میلیون هکتار بود، در سال زراعی گذشته به ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار رسید و امسال طرح جهش دیم در سطح ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار است.
به گفته وی، بخش دیم مورد تاکید مقام معظم رهبری بود و ایشان در نمایشگاه اخیر نیز در بازدید از غرفه کشاورزی تاکید مجددی بر بحث دیم داشتند، دیم به خاطر استفاده از ظرفیت آب سبز در تولید غذا حایز اهمیت است، به طوری که حدود ۷۰ درصد تولید غذا در دنیا بر روی دیم است، لذا با حمایت‌هایی که از بخش کشاورزی می‌کنیم، باید حوزه دیم را تقویت کنیم.
وزیر جهاد کشاورزی به رشد ۷ درصدی محصولات باغبانی کشور اشاره و تصریح کرد: در تولیدات باغی از ۲۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تن به ۲۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تن رسیده‌ایم حتی امسال در بعضی محصولات باغبانی همچون زیتون بالای ۱۰۰ درصد تولید داشتیم، در گیاهان دارویی نیز با رشد ۱۷ درصدی تولید در سال اول دولت از ۳۳۹ هزار و ۸۳۵ تن به ۴۱۸ هزار و ۳۵۰ تن دست یافته‌ایم.
وی ادامه داد: در احداث گلخانه با رشد ۱۲.۵ درصدی از ۲۰ هزار و ۶۶۹ هکتار در انتهای دولت قبل به ۲۳ هزار و ۲۳۸ هکتار، در محصولات آبزی با رشد ۲۳ درصدی تولید، از یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن به یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن و در پرورش ماهی در قفس با رشد ۲۵ درصدی، از ۱۲ هزار تن به ۱۵ هزار تن در دولت سیزدهم رسیده‌ایم، در شیر خام نیز ۷ درصد افزایش تولید داشتیم.
حمایت از تولید با اجرای کشاورزی قراردادی
ساداتی‌نژاد، کشاورزی قراردادی را یکی از برنامه‌های دولت در حمایت از تولید و رسیدن به خودکفایی دانست و گفت: کشاورزی قراردادی که بخش خصوصی میدان‌دار آن است، در سال اول دولت یعنی مهر ۱۴۰۰ در سطح ۲۵۰ هزار هکتار گندمزارهای کشور با ارائه کود و انجام بیمه کشاورزان آغاز شد و مورد استقبال قرار گرفت و امسال به یک میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار کشت قراردادی در گندم رسیدیم.
وی افزود: کشاورزی قراردادی مدرن‌ترین ابزار در دنیای امروز برای رشد تولید، افزایش عملکرد و ارتقای معیشت کشاورز است که مورد تاکید مقام معظم رهبری نیز هست، این کشت به صورت آزمایشی در محصول برنج نیز انجام شد و توسعه خواهد یافت.
وزیر جهاد کشاورزی به ۵ محور کاری دولت سیزدهم در بخش کشاورزی شامل ایجاد رصدخانه کشاورزی، دستیابی به امنیت پایدار غذایی، صدور اسناد اراضی کشاورزی، سرمایه‌گذاری کشاورزی و دیپلماسی کشاورزی اشاره کرد و گفت: مسیری برای تولیدات محصولات کشاورزی کشور در حوزه‌های مختلف زراعت، باغبانی، دام، شیلات و ... طراحی شده است که انتظار می‌رود با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، به سمت خودکفایی در محصولات اساسی پیش برویم.
پایداری امنیت غذایی با سرمایه‌گذاری و ارائه تسهیلات
وزیر جهاد کشاورزی پایداری امنیت غذایی را از برنامه‌های اصلی دولت سیزدهم در بخش کشاورزی برشمرد و گفت: حدود ۸۰ درصد امنیت غذایی در داخل تامین می‌شود، بنابراین برای دستیابی به هدف ۹۵ درصدی امنیت غذایی در برنامه هفتم توسعه و اینکه دچار ناپایداری در فراوانی و میزان غذای تولیدی کشور نشویم و کمبودی در قفسه نداشته باشیم، نیاز به سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی کشور داریم.
وی افزود: هم‌اکنون سهم بخش کشاورزی در تولید ناخالص داخلی (GDP) ۱۱.۷ است. برای اینکه بخش کشاورزی بتواند رشد کند، باید در هر بخش به اندازه سهمش در تولید ناخالص داخلی، سرمایه‌گذاری در سال اتفاق بیفتد در حالی که حداکثر سرمایه‌گذاری ما در طول سال‌های گذشته ۴ درصد بود، یعنی سرمایه از بخش کشاورزی رفته است، لذا تلاش ما در دولت سیزدهم آن است که سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی را توسعه داده و از سایر بخش‌ها سرمایه جذب کنیم.
ساداتی‌نژاد از رشد ۸۰ درصدی تسهیلات بخش کشاورزی در ابتدای دولت سیزدهم خبر داد و گفت: در طول پنج سال گذشته قبل از دولت سیزدهم ۵ هزار میلیارد تومان از محل تبصره ۱۸ و تسهیلات ارزان‌قیمت در بخش کشاورزی تسهیلات داده شد، اما در سال اول دولت سیزدهم ۴ هزار میلیارد ریال تسهیلات ارائه شد. همچنین در انتهای دولت قبل، بانک کشاورزی ۸۷ همت به بخش کشاورزی تسهیلات داد، این عدد در سال اول دولت سیزدهم به ۱۵۷ همت افزایش پیدا کرد یعنی تقریبا حدود ۸۰ درصد رشد تسهیلات در بخش کشاورزی داشتیم.
وی تصریح کرد: در دانه‌های روغنی و نهاده‌های دامی مثل ذرت و سویا به دلیل آب‌بر بودن، نمی‌توانیم به سمت خودکفایی کامل برویم ولی با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام گرفته می‌توانیم ۵۰ درصد نیاز را در داخل کشور تولید و بخش دیگر را با خوراک جایگزین یا خوراک آماده تامین کنیم.
فراگیری "الگوی کشت" با تخصیص ردیف اعتباری در قانون ۱۴۰۲ و ارائه یارانه کشت
وزیر جهاد کشاورزی به ابلاغ الگوی کشت در ابتدای سال زراعی جاری به استان‌ها اشاره و تصریح کرد: مهمترین بحث الگوی کشت الزامات آن است، امسال برای اجرای الگوی کشت، ابزارهایی همچون کود و کشاورزی قراردادی در محصولات اساسی را در اختیار کشاورزان قرار دادیم، یکی از تمهیدات ما در قانون ۱۴۰۲ تخصیص ردیف اعتباری برای الگوی کشت است، مجلس هم همراه است تا بتوانیم یارانه الگوی کشت را اختصاص دهیم.
وی افزود: وزارت جهاد کشاورزی به تنهایی متولی اجرای الگوی کشت نیست و همه دستگاه‌ها باید برای انجام این کار تلاش کنند و امیدواریم این طرح از سال آینده فراگیرتر و در محصولات بیشتری اجرایی شود.
ساداتی‌نژاد خصوصی‌ترین بخش اقتصادی ایران را کشاورزی دانست و اذعان داشت: برای اجرای الگوی کشت باید از کشاورزان حمایت کرده و انگیزه لازم را ایجاد کنیم. مثلا اگر در خوزستان قرار است کشاورز به جای برنج، کنجد بکارد باید تفاوت قیمت برداشت در قالب یارانه کشت به کشاورز اختصاص یابد.
وی با بیان این که امسال به کشت سویا ۶ میلیون تومان یارانه الگوی کشت در هر هکتار دادیم که شروع خوبی است و امیدواریم این را گسترش دهیم، یادآور شد: در اولین سال الگوی کشت در ۸ استان کشور و در ۱۵ محصول ابلاغ شد و هر سال به روز خواهد شد.
تنظیم بازار محصولات کشاورزی با واگذاری امور به بخش خصوصی
وزیر جهاد کشاورزی از روند نزولی تورم محصولات غذایی نسبت به سال گذشته خبر داد و گفت: در زمان آغاز کار دولت سیزدهم و در شهریور ۱۴۰۰، تورم محصولات غذایی ۵.۱ بود که این رقم در آذر ماه امسال در خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها به صفر رسید و در دی ماه به دلیل نوسانات ارز به ۴ درصد رسید که ما با بازاررسانی در تلاشیم تا تورم را کاهش دهیم.
مقام ارشد وزارت در خصوص تنظیم بازار محصولات کشاورزی نیز گفت: سیاست کلی ما در تنظیم بازار محصولات کشاورزی، واگذاری بازار به بخش خصوصی و اتحادیه‌ها است، این امر را در بحث تخم‌مرغ آغاز کرده‌ایم تا اتحادیه مربوطه متولی تنظیم و تولید محصول در بازار شود و بازار آرامی را داشته باشیم. در بحث مرغ گوشتی نیز مذاکراتی را با اتحادیه مربوطه داریم تا بحث تولید تا بازار گوشت مرغ را واگذار کنیم.
وی ادامه داد: برای شروع تنظیم بازار را واگذار کرده‌ایم یعنی خرید مازاد را از شرکت پشتیبانی امور دام به اتحادیه واگذار کرده‌ایم یعنی اتحادیه زمانی که مازاد است از بازار می‌خرد، زمانی که کمبود است در بازار عرضه می‌کند و وزارت جهاد کشاورزی مابه تفاوت را برای او تضمین می‌کند. محصولاتی همچون شکر، روغن و گوشت نیز به انجمن‌های مربوطه واگذار کرده‌ایم تا بازاررسانی را بهتر و دقیق‌تر انجام شود، در سایر محصولات نیز این کار انجام خواهد شد، بنابراین وزارت جهاد کشاورزی از سیاست خرید تضمینی به سیاست قیمت تضمینی کوچ می‌کند.
ایجاد رصدخانه کشاورزی میراث بزرگ دولت سیزدهم در بخش کشاورزی
ساداتی‌نژاد ایجاد رصدخانه کشاورزی را از محورهای کاری دولت سیزدهم در بخش کشاورزی برشمرد و گفت: رصدخانه کشاورزی ایران از روزهای آغازین دولت با تشکیل قرارگاهی در وزارت جهاد کشاورزی آغاز به کار کرد و امیدواریم تکمیل این رصدخانه تا پایان دولت سیزدهم به عنوان یک میراث بزرگ از این دولت برای دولت‌های آینده باشد.
وی با بیان این که بخش کشاورزی از داده و اطلاعات دقیق برخوردار نیست بلکه برآوردی از کارشناسان پهنه‌های کشاورزی و مراکز خدمات است و این ضعف بخش کشاورزی است که حضرت آقا نیز با هوشمندی و اشراف کامل به آن اشاره کردند، خاطرنشان کرد: داده و اطلاعات برای هر بخش ضروری است زیرا وقتی داده و اطلاعات درست باشد، پیش‌بینی و برنامه‌ریزی دقیقی انجام می‌شود، لذا مدیریت مطلوب خواهد بود.
وزیر جهاد کشاورزی با بیان این که قوی‌ترین فرمانده کنترل در دنیا بخش نظامی و دومین فرماندهی کنترل در دنیا، در حوزه غذا است، افزود: کشورهای پیشرفته دنیا رصدخانه دقیق دارند و این پیش‌بینی می‌دهد که کمبود یا بیش‌بود محصولات کشاورزی در زمان مناسب جبران شود.
به گفته وی، ایجاد رصدخانه بزرگترین حمایت از مصرف کننده و تولید کننده بخش کشاورزی است، در این راستا فاز اول رصد اطلاعات بخش کشاورزی را در پنج استان اصلی کشور آغاز کرده‌ایم و تا پایان دولت کامل می‌شود. با رصد اطلاعات پیش‌بینی دقیق و برنامه‌ریزی درستی برای واردات و صادرات محصولات کشاورزی انجام خواهد شد و قبل از کمبود یا بیش‌بود تولید می‌توانیم برای واردات یا صادرات برنامه‌ریزی کنیم.
هوشمندسازی زنجیره تولید فرایندی برای کنترل کمبودها و بیش‌بودها
ساداتی‌نژاد هوشمندسازی زنجیره تولید را فرایندی برای کنترل کمبودها و بیش‌بودهای تولید برشمرد و افزود: در حال حاضر هوشمندسازی زنجیره مرغ را در شهر تهران انجام داده‌ایم به طوری که فرایند زنجیره مرغ از مرغداری تا مغازه عرضه کننده مرغ را هوشمند کرده‌ایم.
وی در خصوص کنترل بازار گوشت قرمز و ایجاد آرامش در بازار این محصول گفت: با بازاررسانی داخلی از استان‌های تولید کننده گوشت، توزیع گوشت منجمد داخلی (دام ایرانی و عشایری با کیفیت) با قیمت ۱۵۵ هزار تومان و واردات گوشت از مبادی مختلف، آرامش در بازار گوشت ایجاد می‌کنیم.
برنامه‌ریزی اجرای سالانه ۹ میلیون هکتار آبخیزداری در کشور
وزیر جهاد کشاورزی با بیان این که ۱۳۵ میلیون هکتار حوزه‌های آبخیز کشور است و تاکنون در حدود ۳۵ میلیون هکتار آبخیزداری انجام شده و در ۹۰ میلیون هکتار باید کار آبخیزداری انجام شود، گفت: ما باید با تغییر مقیاس باید ظرف ۱۰ سال بحث آبخیزداری را جمع کرده و سالی ۹ میلیون هکتار آبخیزداری در کشور انجام دهیم، اولین بحث این طرح تامین اعتبار است که تلاش می‌کنیم امسال بتوانیم از طریق صندوق توسعه ملی یا مولدسازی کار را پیش ببریم. در بحث مولدسازی براساس بند ت تبصره ۸ قانون بودجه امسال، ۳۰ همت از مولدسازی گذاشته شده که بخشی از آن به آبخیزداری اختصاص می‌یابد.
به گفته وی، آبخیزداری کار بزرگی است بنابراین باید با واگذاری زیرحوزه‌های آبخیز به مردم، از ظرفیت‌های مردمی برای اجرای آبخیزداری نیز استفاده کنیم.
ساداتی‌نژاد تصریح کرد: لایحه آبخیزداری در کمیسیون زیربنایی و در دستور کار است و در نهایت برای تصویب به مجلس می‌رود. ما با اجرای آبخیزداری باید از آب و خاک که بستر حیات‌اند، صیانت کنیم.
وی افزود: نهال‌کاری، کپه‌کاری، بوته‌کاری و ... برای صیانت از آب و خاک، جلوگیری از سیل، نگهداشت آب و ترسیب کربن، تکمیل کننده طرح آبخیزداری است و در این راستا باید کاشت درخت را فراگیر کنیم.
کاشت سالانه ۲۵۰ میلیون درخت در "طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت" در کشور
وزیر جهاد کشاورزی از برنامه‌ریزی برای کاشت ۱ تریلیون درخت در دنیا تا سال ۲۰۳۰ خبر داد و گفت: در این راستا در عربستان ۵۰ میلیارد درخت، پاکستان ۲ میلیارد، افعانستان ۱ میلیارد، ترکیه ۷ میلیارد و چین ۸۰ میلیارد درخت کاشته می‌شود.
وی با بیان این که ایران طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت را در دستور کار دارد و در این راستا سالانه ۲۵۰ میلیون درخت در کشور کاشته می‌شود، افزود: در اسفند امسال نیز ۴۰ میلیون درخت در کشور خواهیم کاشت، با برنامه‌ریزی که در نهالستان‌های کشور نیز انجام می‌شود، ما ظرفیت تولید ۴۰۰ میلیون نهال در کشور را داریم.
ساداتی‌نژاد افزود: امسال با کمک مردم برای حفظ منابع طبیعی، افزایش سرانه جنگل، تولید اکسیژن و ترسیب کربن باید کار ویژه‌ای انجام گیرد که در این راستا سامانه‌ای طراحی شده است که هر کسی درخت می‌کارد بتواند با GPS آن را روی نقشه ایران با عکس، تاریخ کاشت و گونه ثبت کند. این طرح برپایه آب سبز طراحی شده، کار علمی آن صورت گرفته که در کجا چه گونه ای باید کاشته شود.
ایجاد آرامش در بازار کالاهای اساسی با اجرای "طرح فجر تا فطر"
وزیر جهاد کشاورزی از اجرای "طرح فجر تا فطر" برای ایجاد آرامش در بازار کالاهای اساسی بخش کشاورزی خبر داد و گفت: امسال به دلیل تقارن ایام نوروز و ماه مبارک رمضان و اوج مصرف، با دستور رئیس‌جمهور برای رفاه حال هموطنان، فروشگاه‌های زنجیره‌ای به مدت حدود سه ماه از ۱۲ بهمن تا عید فطر، سود بر روی ۱۰ قلم کالای اساسی را صفر می‌کنند که همراهی خوبی از سوی فروشگاه‌های زنجیره‌ای است که در دنیا نیز رواج دارد. این طرح سپس در ۳۳ قلم کالا توسعه خواهد یافت.
ساداتی‌نژاد در خصوص بازار مرکبات نیز اظهار کرد: امسال در حوزه باغبانی ۷ درصد تولید داشتیم، سال خوبی نیز برای مرکبات داشتیم بنابراین با افزایش عرضه، قیمت محصول کاهش می‌یابد بدین منظور و برای کمک به باغداران، حوزه صادرات را فعال کردیم به طوری که پای مرکبات به چین باز شد.
رفع مشکل صادرات محصولات کشاورزی به بازارهای هدف
وی افزود: یکی از موضوعات مهمی که در دولت سیزدهم مورد پیگیری قرار گرفت، رفع مشکل صادرات محصول به کشورهای همسایه و بازار هدف بود، ما امسال بعد از ۱۶ سال، توانستیم سیب به پاکستان صادر کنیم، در صادرات مرغ به عراق، صادرات فلفل دلمه‌ای به روسیه و صادرات کیوی به هند نیز مشکلات و ممنوعیت‌ها را رفع کردیم و در حال حاضر لبنیات، مرکبات و عسل به چین صادر می‌کنیم.
وزیر جهاد کشاورزی با بیان این که در بازاررسانی در حوزه مرکبات نیز اقدامات خوبی صورت گرفته است و برای صادرات مرکبات به روسیه امیدواریم بتوانیم شرایط مطلوب‌تری را بیابیم، افزود: از اتحادیه باغداران نیز خواسته‌ایم تا خرید براساس قیمت تضمینی را آغاز کند تا بازاررسانی صورت گیرد.
وی افزود: در کیوی به شرایط نرمال رسیده‌ایم و امیدواریم در پرتقال نیز بازارسانی به خوبی صورت گیرد.
