ایران اکونومیست - علیرضا رحیم بصیری
روز سوم جشنواره مثل روز دوم، پرفشار بود و با اکران 3 فیلم سینمایی «پرونده باز است»، «سرهنگ ثریا» و «عطرآلود» دنبال شد. علاوه براین، مجتبی امینی هم برای نخستین بار در طول برگزاری جشنواره (به جز نشست خبری) مقابل رسانه‌ها ایستاد و در جمع آنان به سؤالات پاسخ داد. او به همراه مسعود نقاش‌زاده برای افتتاح نمایشگاهی از پوسترهای چهل دوره قبلی جشنواره به پردیس ملت آمده بود.
* یکی از مهم‌ترین سؤالاتی که از امینی پرسیده شد، درباره انصراف تعدادی از فیلم‌های بخش بین‌الملل از حضور در جشنواره بود که او هم‌این چنین پاسخ داد:
'در همه دنیا پرتکل‌های بین‌المللی جشنواره این است که با پخش کننده قرارداد می‌بندد و متولی ارائه فیلم آنها هستند. در جشنواره فیلم فجر هم پخش کننده‌ها ارائه‌دهنده فیلم‌ها هستند و تمام امور مربوط به فیلم از تفاهم، رایت و هزینه‌های مربوطه با آنها انجام می‌شود. امسال هم همین اتفاق افتاده و کارها با کیفیت بالا به جشنواره آمده‌اند. اینکه کسی درنقطه‌ای از جهان چرا فیلم من در فلان جشنواره است، از نظر ادبیات حرفهای و حقوقی تعریف شده نیست. فیلمی که در جشنواره شرکت می‌کند و فرم پر می‌کند و حق رایت را پرداخت می‌کند نمی‌تواند از انصراف حرف بزند.'
هجمه به پوراحمد برای دوری از رسانه‌ها
در این گزارش سری هم به دیگر حاشیه‌ها می‌زنیم؛ اولین فیلمی که در روز سوم به نمایش درآمد، جدیدترین ساخته کیومرث پوراحمد با عنوان «پرونده باز است» بود.
* برخی صحنه‌های عجیب و غریب در این فیلم، واکنش‌های همراه با خنده و طعنه اهالی رسانه و منتقدان را در سالن اکران فیلم به همراه داشت.
* کیومرث پوراحمد هم ترجیح داد که در نشست خبری فیلمش حضور پیدا نکند؛ اما علی قائم مقامی تهیه‌کننده پرونده باز است، درباره عدم حضور این کارگردان چنین گفت: 'آقای پور احمد پیشکسوت سینماست اما دوست نداشت که بیاید و من هم فقط یکبار به او گفتم و اصرار نکردم.'
* بخش مهمی از نشست خبری این فیلم اختصاص به اعتراض خبرنگاران به عوامل تولید این فیلم سینمایی مبنی بر ارائه بازنمایی غلط از شغل خبرنگاری اختصاص داشت. قائم مقامی دراین باره گفت: 'سال 1390 رسانه‌ها به گونه دیگری بودند و مثل الان نبوده اما تحقیقی که ما کردیم به همین موضوع رسیدیم.'
* در همین‌جا بود که صحبت از کیومرث پوراحمد نیز به میان آمد و یکی از حرفهای علی قائم مقامی اعتراض خبرنگاران را به همراه داشت؛ او در واکنش به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر اینکه آیا پوراحمد تجربه کار رسانه‌ای داشته است یا خیر، گفت: خیر ایشان چنین تجربه‌ای نداشته است. آقای پور احمد خیلی اهل فضای مجازی نیست و رسانه‌ها را نمی‌خواند.
همین سخنان کافی بود تا عده‌ای از اهالی رسانه به پوراحمد اعتراض کنند. آنان معتقد بودند که وقتی کسی ارتباطی با رسانه‌ها ندارد، چگونه از دغدغه‌های مردم باخبر شده و فیلمسازی می‌کند؟!
یک ادعای حقوقی و پرونده جنجالی
* شادی مختاری که به دلیل شغل قبلی او یعنی خبرنگاری در یکی از رسانه‌ها، مورد شناخت تعدادی از اهالی رسانه است، درباره تکرار نقش خبرنگاری که پیشتر هم در یکی از سریال‌ها آن را بازی کرده بود، گفت: 'اتفاقی است، البته من 7-8 سال پیش روزنامه نگار بودم اما تکرار این نقش تعمدی نبوده است. شاید اگر به جز آقای پوراحمد کارگردان دیگری بود می‌گفتم کلیشه است و این نقش را بازی نمی‌کردم اما سعی کردم متفاوت باشم.'
* یکی دیگر از حاشیه‌های مهم نشست خبری فیلم سینمایی 'پرونده باز است'، به ادعاهایی مبنی بر وجود برخی اشکالات حقوقی در این فیلم اختصاص داشت. یکی از خبرنگاران اشکالات حقوقی در فیلم را یادآوری کرد و تهیه‌کننده نیز اشاره کرد که مرکز رسانه‌های قوه قضاییه این فیلم را دیده و تأیید داده است.
* یکی دیگر از خبرنگاران نیز ادعا کرد که این فیلم داستان واقعی یکی از پرونده‌های جنجالی بین سال‌های 88 تا 90 است؛ او همچنین ادعا کرد که در آن سال‌ها عده‌ای از هنرمندان برای پول دیه از مردم پول جمع کرده‌اند، اما تکلیف آن پول مشخص نشده است!
صدای گریه و شیون یک زن همه را به طبقه منفی یک کشاند!
* فیلم دوم یعنی سرهنگ ثریا نیز کم‌حاشیه نبود؛ صدای شیون و گریه یک زن در سالن 9 و 10 بلافاصله پس از پایان فیلم، همه خبرنگاران، عکاسان و تصویربرداران را سراسیمه به طبقه منفی یک رساند تا دلیل این گریه با صدای بلند را جویا شوند؛ صدای شاترهای دوربین‌ها بالا گرفت و میکروفون‌ها به سمت مادری رفت که ژاله صامتی به جای او نقش‌آفرینی کرده بود. ثریا عبدالهی، مادر امیراصلان حسن‌زاده!
* این مادر به همراه چند نفر دیگر از پدر و مادرهایی که فرزندانشان در اسارت سازمان منافقین‌اند، در نشست خبری حضور پیدا کردند. در بخشی از این نشست، از ثریا عبدالهی دعوت شد تا روی صحنه بیاید و او مورد تشویق خبرنگاران حاضر در نشست خبری قرار گرفت. لیلی عاج، این مادران را این‌گونه توصیف کرد: 'ما امروز میزبان خانواده‌هایی هستیم که وقتی فیلم را می‌دیدند چشمانشان بارها و بارها تر می‌شد. امروز خانمی در جمع ما است که 40 سال است فرزندش اسیر فرقه رجوی است.'
ژاله صامتی نیامد و تشویق شد
* عدم حضور ژاله صامتی در نشست خبری که با بازی درخشان خود گوشه‌ای از داغ این مادران را به تصویر کشیده بود، یکی از سؤالات نشست خبری این فیلم بود. جلیل شعبانی تهیه‌کننده 'سرهنگ ثریا' درباره عدم حضور صامتی در نشست گفت: 'خانم صامتی سر صحنه تصویربرداری فیلم دیگری بودند و گفتند که اگر وقت اجازه بدهد به این نشست می‌آید اما چون لوکیشن کار کرج است احتمالا نمیرسد. نکته‌ای که درباره خانم صامتی باید بگویم این است که ایشان از جان و دل برای این کار مایه گذاشتند. در شرایط سخت و باد و باران ایستاد و کار کرد. گاهی اوقات خود من داخل ماشین می‌رفتم و بخاری را روشن می‌کردم اما ایشان در صحنه می‌ایستاد و باز هم تمرین می‌کرد.'
این سخنان جلیل شعبانی باعث شد تا تعدادی از خبرنگاران حاضر در نشست، ژاله صامتی را تشویق کنند.
* عاج هم توضیحاتی درباره انتخاب ژاله صامتی برای فیلمش داد و گفت: 'صامتی اولین و آخرین انتخاب من بود دنبال یک مادر ایرانی می‌گشتم که وقتی راه می‌رود احساس یک مادر ایرانی را داشته باشیم. او بسیار همدل بود؛ نه تنها یک بازیگر درجه یک است، بلکه انسان فوق العاده‌ای است.'
تشویق مصطفی زمانی در شبی که به فجر آمد
* فیلم سینمایی 'عطرآلود' به کارگردانی هادی مقدم دوست پایان بخش روز سوم بود. مهم‌ترین خبر این جلسه، حضور مصطفی زمانی بازیگر نقش اول این فیلم در نشست خبری بود. در شرایطی که تعدادی از بازیگران جشنواره را تحریم کرده‌اند، مصطفی زمانی به نشست خبری آمد و با حوصله پاسخ همه سؤالات خبرنگاران را داد. ورود او به سالن با تشویق تعدادی از اهالی رسانه همراه بود.
* مصطفی زمانی سخنانش را با عبارت‌هایی صریح آغاز کرد و گفت: 'به همه خانواده‌هایی که در ماه‌های اخیر فرزندان خود را به هر دلیلی از دست داده‌اند، تسلیت می‌گویم.'
او همچنین گفت: 'برخی قوانین در ارشاد باید بازبینی شود، چون فیلمنامه‌هایی که می‌خوانیم دور از واقعیت شده است و معادلش را پیدا نمی‌کنیم . دسترسی مردم به فیلم‌های جهان زیاد است و باورپذیری نقش‌هایی که بازی می‌کنیم، در این فضا سخت است. در فرهنگ خودمان این فیلم‌ها باورپذیر است و من انرژی‌ام را روی این فیلم‌ها گذاشتم.'
* در این نشست خبری بازهم یادی از بازی مصطفی زمانی در نقش حضرت یوسف به میان آمد. زمانی گفت: 'من بیست و چند سالم بود که برای «یوسف پیامبر» رفتم و از همان موقع می‌دانستم سر هر کاری بروم انگار در یک زمین بازنده وارد شدم، چون سریال «یوسف پیامبر» کار بزرگی بود. اما برای من یاد گرفتن مهم است.
یک مشاجره کوچک و توزیع عطر!
* البته روز سوم حاشیه‌های دیگری هم داشت که مرور آنها بد نیست. مثلاً در نشست خبری فیلم «سرهنگ ثریا» تعدادی از عکاسان به یکی دو نفر از خبرنگاران معترض بودند که چرا در جایگاه وسط که کاملاً مشرف به میز نشست خبری است، نشستند و اونها مجبور می‌شوند که به دو یال کناری بروند و عملاً نتوانند تصاویر خوبی بگیرند. همین موضوع مشاجره چند دقیقه‌ای این افراد را به همراه داشت که در نهایت ختم به خیر شد!
* علاوه براین، عوامل تولید فیلم سینمایی 'عطرآلود' در اقدامی خلاقانه قبل از آغاز فیلم به هر یک از تماشاگران یک تکه کاغذ عطرآلود شده می‌دانند تا مخاطبان پیش از حضور در سالن سینمایی به نوعی با حال و هوای فیلم بیشتر آشنا بشوند.
