به گزارش ایران اکونومیست، براساس اطلاعات شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، از ۲۶ دیماه تا امروز تهرانیها هوای آلوده را تنفس کردهاند. در این ۱۳ روز متوالی هشت روز هوا برای تمامی گروهها و پنج روز برای گروههای حساس آلوده بوده است.آلاینده شاخص تمامی این روزها ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون بوده است.
بر اساس مطالعات و تحقیقات دانشمندان، برای هر آلاینده یک حد مجاز تعریف میشود. ذرات معلق کمتر از ۲.۵ آلاینده شاخص هوای تهران در روزهای سرد پایتخت است. این آلاینده دارای قطر ۲.۵ میکرون و یا کمتر هستند که تقریبا یک سی ام قطر موی انسان است و به عنوان ذرات ریز (fine) نیز شناخته میشوند. ترکیب شیمیایی ذرات بسته به محل، زمان و آب و هوا متفاوت است و منابع انتشار آن شامل انواع فعالیتهای احتراقی (وسایل نقلیه موتوری، نیروگاهی، سوزاندن چوب، و غیره) و فرایندهای صنعتی خاص میشود. این ذرات هم بهطور مستقیم ساطع میشوند و هم به شکل آلاینده ثانویه در جو شکل میگیرند.
بهطور کلی عمدهترین منابع انتشار ذرات معلق نیز احتراق سوخت مانند سوزاندن زغال سنگ و چوب، خودروهای دیزلی فاقد فیلتر دوده، فرایندهای صنعتی و کشاورزی و انتشار از خودروها است. ذرات معلق عموما در ماههای سرد سال کیفیت هوا را تحت تاثیر قرار میدهند. مطالعات علمی متعدد درباره ذرات معلق نشان میدهد که قرار گرفتن در معرض این آلاینده باعث بروز مشکلات زیادی میشود. مرگ زودرس در مبتلایان به بیماریهای قلبی و ریوی، بروز حملات قلبی غیرکشنده، ضربات قلب نامنظم، ابتلا به سرطان ریه، تشدید آسم، کاهش عملکرد ریه و افزایش علائم تنفسی مشکلاتی است که آلودگی هوا برای سلامت انسان ایجاد میکند.
شاخص کیفیت هوا (AQI) به پنج دسته اصلی تقسیمبندی میشود. بر اساس این تقسیمبندی از عدد صفر تا ۵۰ هوا پاک، از ۵۱ تا ۱۰۰ هوا سالم یا متوسط، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ هوا ناسالم برای گروههای حساس، از ۱۵۱ تا ۲۰۰ هوا ناسالم برای همه گروهها، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ هوا بسیار ناسالم و از ۳۰۱ تا ۵۰۰ شرایط کیفی هوا خطرناک است.
گفتنی است در هوای پاک که با رنگ سبز نشان داده میشود، شرایط کیفیت هوا مناسب است و خطری برای سلامت انسان ندارد. در هوای سالم که به رنگ زرد شناخته میشود، کیفیت هوا قابل قبول و غلظت آلایندهها کمتر از حدی است که بر سلامت انسان تاثیر منفی داشته باشد اما در هوای ناسالم برای گروههای حساس که به رنگ نارنجی نشانهگذاری میشود، مقدار AQI بین ۱۰۱ تا ۱۵۰ قرار میگیرد که در نتیجه آن گروههای حساس اثرپذیری بیشتری از آلودگی هوا خواهند داشت.
در هوای ناسالم که به رنگ قرمز است، کلیه افراد جامعه در معرض مخاطرات ناشی از آلودگی هوا قرار میگیرند و حتی ممکن است گروههای حساس دچار عوارض شدیدتری شوند. افزون بر این در هوای بسیار ناسالم که به رنگ بنفش نشان داده میشود و عدد AQI بین ۲۰۱ تا ۳۰۰ قرار میگیرد، احتمال بروز عوارض جدی برای سلامت افراد جامعه افزایش مییابد.
به گزارش ایران اکونومیست، براساس پیشبینی شرکت کنترل هوای تهران با کاهش تدریجی تندی باد تا صبح فردا (۱۰ بهمن) همزمان با آغاز تردد خودروها تاحدودی بر میزان غلظت ذرات معلق افزوده خواهد شد و کاهش کیفیت هوا در مناطق پرتردد را به دنبال خواهد داشت. حاکمیت ناپایداری جوی در طول روز همراه با بارش پراکنده از تجمع آلایندهها جلوگیری خواهد کرد. تداوم این شرایط جوی و افزایش تندی باد تا ساعات پایانی دوشنبه سبب کاهش غلظت ذرات معلق و برقراری وضعیت قابل قبول در بیشتر مناطق خواهد شد.