به گزارش ایران اکونومیست در دولت سیزدهم تاکید بر مردمی سازی حفاظت محیط زیست است و در حوزه حفاظت محیط زیست مطابق با اصل ۵۰ قانون اساسی مردم باید پای کار باشند. این مردمی سازی نیازمند آموزش فرهنگسازی است به همین جهت خانه محیط زیست به عنوان بستری برای تعامل، تفاهم، همکاری داوطلبانه، موثر و هوشمندانه راه‌اندازی شده است و مکانی برای سمن‌ها، فعالان، علاقه‌مندان محیط زیست خواهد بود.
بیشتربخوانید:خانه محیط زیست بستر مناسبی برای گفتمان سازی است
سید ابوالقاسم موسوی در گفت و گو با ایران اکونومیست درباره اهمیت ارتقای فرهنگ حفاظت محیط زیست اظهار کرد: سازمان حفاظت محیط زیست برای آنکه بتواند محیط زیست کشور را به‌درستی مدیریت کند، به فرهنگسازی، آموزش و ارتقای سواد محیط زیستی آحاد جامعه و تربیت نسل محیط زیستی نیاز دارد. هرچند دردهه اخیر هم توجه مردم به موضوعات محیط زیستی عمیق‌تر شده است و به بسیاری از رویدادها و اتفاقات حوزه محیط زیست، حساسیت نشان می‌دهند و مطالبه‌گر هستند که این مسئله نشان دهنده افزایش آگاهی و شناخت عموم مردم است البته درحال حاضر در ابتدای مسیر فرهنگسازی محیط زیست هستیم.
وی ادامه داد: دولت سیزدهم با شعار و رویکرد مردمی‌سازی روی کار آمد. بسیاری از امور دولتی در سازمان حفاظت محیط زیست نیز به مردم وابسته است که به این شیوه مدیریتی «مردم‌پایه» گفته شده می‌شود بنابراین سازمان حفاظت محیط زیست با این خصوصیت، می‌تواند الگوی مناسبی برای تحقق رویکرد مردمی‌سازی باشد.
مدیرکل دفتر مشارکت مردمی و مسئولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: خوشبختانه پس بررسی‌های انجام شده، طرح ایجاد و راه‌اندازی خانه‌های محیط زیست به عنوان نماد مردمی‌سازی امور محیط زیستی مطرح شد و به تصویب رسید. آموزش همگانی و انتقال دانش به‌صورت اثربخش و میدانی برای گروه‌ها و مخاطبان اثرگذار اجتماعی اعم از دولتی، غیردولتی و آحاد جامعه به منظور نهادینه‌سازی رفتارهای صحیح محیط زیستی، جلب مشارکت حداکثری آحاد جامعه و مسئولان برای حفاظت و بهره‌برداری اصولی، ایجاد و توسعه مهارت‌ها برای حفظ محیط زیست، گردهم آوردن و هم افزایی ظرفیت‌های فرهنگی دستگاه‌های دولتی، نهادهای حاکمیتی، تشکل‌های مردم نهاد و دیگر فعالان، علاقه‌مندان و متخصصان در راستای دستیابی به اجماع ملی و شبکه‌سازی در جهت حل مسائل محیط زیست از جمله فعالیت‌هایی است که در خانه‌های محیط زیست انجام خواهد شد.
وی ادامه داد: از جمله اقدامات دیگری که در خانه‌های محیط زیست انجام می‌شود می‌توان به ایجاد پایگاه علمی و ایده‌پردازی در حوزه محیط زیست و اجرایی شدن ایده‌های قابل اجرای شهروندان فعال و متخصص در حل مسائل محیط زیست، مردمی سازی امور محیط زیستی و تقویت رویکرد اجتماعی محیط زیست بر پایه مسوولیت‌های اجتماعی در تمامی سطوح اشاره کرد.
به گفته موسوی فعالیت‌هایی همچون ایجاد تحول در نظام مدیریت محیط زیستی روستاها و شهرها با هم‌افزایی ظرفیت‌های داخلی و مشارکت مردمی، کارآفرینان و صاحبان صنایع در رفع چالش‌های محیط زیستی در کنار رونق اقتصادی، با عمل به مسوولیت‌های اجتماعی، تسهیل در ارائه خدمات زیست بومی و اقدامات حفاظتی، مدیریت و کنترل زیست بوم‌های شکننده و حساس کشور، ایجاد مطالبه‌گری صحیح محیط زیستی و همگرایی بین خانه‌های محیط زیست و ادارات محیط زیست مناطق و تمرکز بر رفع چالش‌های محلی و منطقه‌ای و تسریع در رصد، پایش و رفع چالش‌ها از جمله فعالیت‌های قابل انجام در خانه‌های محیط زیست خواهد بود که در بسیاری از واحدهای راه اندازی شده در حال انجام است.
وی با بیان اینکه دستگاه‌های مختلفی همچون شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در ایجاد خانه‌های محیط زیست نقش به‌سزایی دارند، اظهار کرد: دانشگاه‌ها، آموزش و پرورش و مدارس نیز با شعار تربیت نسل محیط زیستی در این زمینه فعالیت می‌کنند. در صورت تاثیرگذاری بر نسل آتی، تاحدودی خیالمان از حفظ محیط زیست در آینده راحت خواهد شد چرا که این کودکان مدیران آینده کشور هستند.
مدیرکل دفتر مشارکت مردمی و مسئولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در حال حاضر بسیاری از واحدهای اداری و مجموعه سازمانی ادارات شهرستان و ادارت کل محیط زیست استان‌ها ومحیط بانی‌ها فضاهایی مازاد دارند که باید برای استقرار خانه محیط زیست استفاده شوند. امیدواریم که بر اساس برنامه‌ریزی‌ها تا پایان سال بتوانیم ۱۴۰۱خانه محیط زیست را در کشور ایجاد کنیم.
وی تعدادی از خانه های محیط زیست ایجاد شده در کشور را به تفکیک استانی نام برد و گفت: اولین خانه محیط زیست در استان اردبیل ایجاد شد و پس از آن دو خانه محیط زیست در البرز، سه خانه محیط زیست در استان فارس، ۱۱ خانه محیط زیست در اصفهان، ۱۱ خانه محیط زیست در لرستان، ۱۲ خانه محیط زیست در سیستان و بلوچستان، ۱۴ خانه محیط زیست در کردستان و ۱۲ خانه محیط زیست در قزوین ایجاد شده است.
مدیرکل دفتر مشارکت مردمی و مسئولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: هشت خانه محیط زیست در بوشهر، سه خانه محیط زیست در مازندران، دو خانه محیط زیست در گیلان، سه خانه محیط زیست در آذربایجان شرقی و در استان‌های ایلام، کرمانشاه، مرکزی و خراسان جنوبی نیز هر کدام یک خانه محیط زیست ایجاد شده است که در حال حاضر ۸۶ خانه محیط زیست در کشور راه اندازی شده است.
وی ادامه داد : خانه‌های محیط زیست فرصتی برای خدمت به مردم است. در این مقطع حساس که مشارکت اجتماعی در کشور نیاز به تقویت دارد، ایجاد بستر مناسب برای اجرایی شدن این مهم در قالب خانه‌های محیط زیست علاوه بر مردمی‌سازی امور و تقویت مشارکت مردم در تصمیم‌ها و اجرای برنامه‌های مشارکت محور میدانی، با ارتقای سواد محیط زیستی آحاد جامعه و ارتقای فرهنگ حفاظت محیط زیست، قطعا به حفاظت از محیط زیست ارزشمند کشور کمک شایانی خواهد کرد.
موسوی در پایان تصریح کرد: در این بین نقش بخش‌های تخصصی سازمان از منظر تولید محتوا و مشارکت در برنامه‌های تعاملی و هدفمند، بسیار برجسته است. حمایت واحدهای پشتیبان درون‌سازمانی نظیر مرکز برنامه و بودجه سازمان، صندوق ملی محیط زیست و برون‌سازمانی نظیر سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، استانداری‌ها و فرمانداری‌ها نیز در تقویت و استمرار این برنامه بنیادی و اثربخش اهمیت بالایی دارند بنابراین انتظار می‌رود همه ارکان، سازمان و ادارات کل حفاظت محیط زیست استان‌ها و سایر دستگاه‌های اجرایی ، با بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های موجود برای ایجاد و راه‌اندازی خانه‌های محیط زیست در شهرها و روستاهای تحت مدیریت و حوزه استحفاظی خود تلاش کنند و بخشی از زمان خدمت خود را در قالب «نذر وقت» در خانه‌های محیط زیست صرف رفع مشکلات محیط زیستی مردم کنند که از مهم‌ترین و شایسته‌ترین خدمت‌ها است.
