به گزارش خبرنگار اجتماعی ایران اکونومیست، سال تحصیلی امسال بعد از فروکش کردن کرونا بنا بود تا طبق روال معمول به طور حضوری دنبال شود، روندی که تقریبا تا یک ماه اول سال تحصیلی دنبال شد و بعد از آن مدارس به بهانههای متعدد از آلودگی هوا گرفته تا سرما و یخبندان تعطیل شدند و این شرایط به ویژه در دی ماه که مقارن با امتحانات پایان نیمسال اول هم است تشدید شد.
بنابر آمار و ارقام منتشره از 4 ماه سال تحصیلی امسال، دانشآموزان صرفاً قریب به 40 روز مدرسه رفتن را تجربه کردند.
تعطیلی طولانیمدت مدارس آن هم دقیقا در شرایطی که مدارس نخستین سال تحصیلی حضوری خود را بعد از حدود سه سال تحصیلی غیرحضوری دنبال میکنند شاکله مدرسه و جایگاه آن را تحت تاثیر قرار داده است.
سلامت و مسائل آموزش دانشآموزان دو روی سکه تعطیلی مدارس
هرچند که وزیر آموزش و پرورش هم در اظهاراتی نسبت به این موضوع واکنش نشان داد اما از سوی دیگر سیاستگذاران حوزه سلامت بر این باورند که سلامتی دانشآموزان هم نباید در این شرایط نادیده گرفته شود.
بر همین اساس، برآیند این موضوعات تعطیلی طولانیمدت مدارس را رقم زده است؛ راهکاری مسکن برای درد مزمن و سرطانی به نام آلودگی هوا در کلانشهرها که روز به روز بیشتر در آسمان کشور جولان داده و مشکل آفرینی میکند اما دستگاههای متولی چاره خاص و عاجلی برای آن ندارند.
دقت در کلیات لایحه بودجه سال 1402 حاکی از آن دارد که توجه چندانی به موضوع هوای پاک و معضل آلودگی هوا نشده است.
بلاتکلیفی در تحصیل و تدریس برای نیمسال جدید تحصیلی
تعطیلی پیاپی مدارس آثار نامناسبی بر روند آموزشی و پرورشی دانشآموزان داشته است ضمن آنکه به دلیل تعدد بیشتر این تعطیلات در امتحانات پایان نیمسال دانشآموزان، آنان و حتی معلمان را از نظر برنامهریزی برای تحصیل و تدریس دچار مشکل کرده است.
در همین زمینه، روحاله رضاعلی؛ کارشناس آموزشی و دارای دکترای برنامهریزی درسی درباره آثار سو تعطیلی مدارس در کشور در گفتوگو با با اشاره به تعطیلی پیاپی مدارس به بهانههای مختلف گفت: این روند باعث ایجاد برزخی برای دانشآموزان شده است ضمن آنکه آسیب بزرگتر به دنبال این شرایط از دست رفتن جایگاه، اقتدار و مرجعیت آموزشی برای نسل جدید است.
وی ادامه داد: تعطیلات پیاپی مدارس باعث از دست رفتن ماهیت و کارکرد مدرسه و به بیانی دیگر موجب 'مرگ مدرسه' میشود.
این کارشناس حوزه آموزش و پرورش، خطاب به مسئولان تصمیمگیر درباره تعطیلی مدارس گفت که آیا دانشآموزان در خانه مصون از آلودگی هوا هستند یا مواجههای با هوای آلوده بیرون نخواهند داشت؟
رضاعلی با اشاره به اینکه تعطیلات این چنینی موجب قتل غیرعمدی مدرسه است، تصریح کرد: همواره در سند تحول بنیادین درباره جایگاه مدرسه صحبت کردیم و این محل را کانون تحول جامعه معرفی کردیم اما در این برهه اصول و ارزشها را زیر پا گذاشتیم.
وی افزود: در دوران جنگ شاهد بودیم که مدارس بازگشایی میشدند و فقط در حین خطر دانشآموزان به پناهگاه تعبیه شده در مدرسه میرفتند؛ اما اکنون تعطیلی مدارس یکی از راحتترین کارهاست که متاسفانه به آن تن میدهند.
راهکار برای جبران تعطیلات چیست؟
رضاعلی درباره راهکار جبران این شرایط گفت: در مدارس، میان دروس خودخوان و نیازمند معلم، تمایز قائل شوند و برای دروسی مانند ریاضی که نیازمند به یک معلم یا راهبر است، ساعات آموزش حضوری در نظر گرفته شود و در مقابل دروس خودخوان با کاهش یا تغییر ساعت حضور دانشآموز در مدرسه یا به طور غیرحضوری تدریس شود.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا کاهش تمرکز یا تمرکززدایی از آموزش میتواند چاره مشکلات در نظام آموزشی باشد یا خیر اظهار کرد: نظام آموزش و پرورش در قانون کشور باید متمرکز باشد و در نهایت تا 20 درصد کاهش تمرکز میتوانیم داشته باشیم.
این کارشناس حوزه آموزش و پرورش معتقد است در این کاهش تمرکز شورای آموزش و پرورش استانها برای شروع و پایان سال تحصیلی و فعالیت مدرسه در تعطیلیهای رسمی و تعیین شهریه مدارس مخیر هستند.
به گفته رضاعلی، در شرایط کنونی جامعه که رسانههای معاند با جنگ نرم سعی بر هدایت ذهنی دانشآموزان و نوجوانان را دارند، انسجام در آموزش و پرورش ضرورت دارد ضمن آنکه اجرایی شدن برنامه درسی ترکیبی که به همت سازمان پژوهش و برنامهریزی تدوین شده است، راهکار مناسب آموزش را در اختیار جامعه محصلان قرار میدهد.