به گزارش ایران اکونومیست، روزنامه اعتماد نوشت: «رابطه ایران با کشورهای اروپایی با سرعت غیر قابل پیشبینی در مسیر تنش بیشتر حرکت میکند و به نظر میرسد که ارادهای هم در هیچکدام از دو طرف برای مدیریت این وضعیت وجود ندارد. در تازهترین این تحولات پارلمان اروپا با رای قاطع از شورای این اتحادیه خواسته که نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در لیست گروههای تروریستی قرار دهد و هر چند که این رایگیری لازمالاجرا نبوده اما فضای حاکم بر دو طرف را بهشدت تحتالشعاع قرار داده و سنگین کرده است. در چنین فضایی به نظر میرسد که تکههای پازل وابستگی بیشتر و بیشتر ایران به روسیه یکبهیک در حال در کنار هم قرار گرفتن است. حمید ابوطالبی، دیپلمات، که سابقه حضور در سفارتخانههای ایران در ایتالیا، بلژیک، استرالیا و اتحادیه اروپا را دارد معتقد است که اگر بحران بهوجودآمده در رابطه ایران و اروپا از هر دو طرف مدیریت نشود شاید دو طرف به سمت قطع کامل روابط حرکت کنند. ابوطالبی در بخشهایی از این گفتگو نسبت به برهمخوردن توازن استراتژیک در سیاست خارجی ایران هشدار داده و به برخی از تبعات آن به اختصار اشاره میکند.
گزیده پاسخهای حمید ابوطالبی، دیپلمات و مشاور سیاسی رییسجمهوری پیشین در گفتوگو با «اعتماد» را در ادامه میخوانید:
- ایران و غرب وارد بحرانی عمیق و چالشهایی ویژه شدهاند؛ رابطه ایران و اروپا هم در همان مسیری است که شبیه رابطه ایران و آمریکا شود ... انتهای این مسیر نیز به نظر من قطع کامل روابط با غرب خواهد بود.
- من پیش از این بهکرات مطرح کرده بودم که اروپا یکی از مراکز ثقل دیپلماسی ایران و متوازنکننده روابط خارجی کشور در برابر روسیه و چین و بحرانهاست و تاکید کرده بودم که هر گونه تنش مهم در روابط ایران و اروپا، معنایی جز بحرانیساختن دیپلماسی کشور و از میان رفتن توازن حیاتی سیاست خارجی ایران نخواهد داشت.
- روسیه هم در تلاش است با برهمزدن نقش توازنآفرین منطقهای ایران، موقعیت تازهای برای خود ایجاد کند؛ بهویژه آنکه میکوشد تا پس از کشیدن ایران به بحران اوکراین با موضوع پهپادها و ... و مطرحشدن ایران در شورای امنیت سازمان ملل، اروپا را نیز در غیاب آمریکا آرامآرام از معادلات خارجی ایران حذف کرده و با وابستهسازی بیش از پیش سیاست خارجی ایران به روسیه، جایگاه خود را در منطقه برتری داده و از آن برای ایجاد توازن در تجاوز به اوکراین از یک طرف و مقابله با تحریمها از طرف دیگر بهرهگیری کند.
- از سوی دیگر همزمان با بحرانیتر شدن روابط روسیه و انگلیس به دلیل تحویل تانکها و توپهای هویتزر و ادوات سنگین نظامی انگلیسی به اوکراین، روابط و تعاملات سیاسی ایران و انگلیس هم به گونهای مشابه بحرانی میشود. آنگونه که نمیتوان این ارتباط تنگاتنگ و همزمانی و همسانی سیاستهای روسیه و ایران در رابطه با اروپا و انگلستان را نادیده انگاشت؛ چراکه شباهتهای سیاستها و رفتارهای روسیه و ایران در برابر اروپا و انگلستان نشان میدهد که تنشافزایی و بحرانیکردن وضعیت در دیپلماسی هر دو کشور صورتی عمیق یافته است.
- هشدار میدهیم ایران نباید به بخشی از سیاست و دیپلماسی تجاوز روسیه به اوکراین تبدیل شده و اروپا و غرب را از معادلات خود حذف کند.
- باید به بازسازی روابط ایران و غرب بهویژه با اروپا، به عنوان یک ضرورت اجتنابناپذیر نگریست و از این جهت به سیاستهای چهاردهه گذشته کشور برگشت. باید پذیرفت که صفتها و نسبتهای نهفتهشده در رویکردهای تند رتوریک مقامات عالیرتبه غربی - چه آمریکا و چه اروپا - هرگونه تخاصم و تهاجم به ایران را در افکار عمومی جهانیان عادیسازی کرده و از هزینههای آن میکاهد.