به گزارش ایران اکونومیست، بهرام سبحانی، رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد صبح امروز (پنج‌شنبه، ۲۸ دی) در افتتاحیه چهارمین همایش "بومی‌سازی کاتالیست در فرایند احیای مستقیم آهن" اظهار کرد: خوشبختانه و متأسفانه حدود سالی ۳۰ میلیون تن فولاد تولید می‌کنیم. خوشبختانه از این جهت که ایران در زمینه تولید فولاد جزو ۱۰ کشور اول دنیا است، اما متأسفانه از این نظر که ما ظرفیت تولیدی معادل ۴۵ میلیون تن را داریم که به دلایل متعدد نمی‌توانیم از آن بهره‌برداری کنیم درحالیکه اگر حتی ۹۰ درصد این ظرفیت را محقق کنیم شاید به رتبه‌های پنجمین یا ششمین تولیدکننده دنیا دست یابیم.
وی در عین حال به رتبه‌بندی‌های اخیر که ایران را هفتمین تولیدکننده فولاد اعلام کرده‌اند، اشاره کرد و گفت: این آمارها به‌صورت ماهانه ارائه می‌شود و اگر مجموع این آمارها و آمار سالانه را در نظر بگیریم رتبه ایران حدود ۱۰ می‌شود.
رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد گفت: اگر کشوری قرار است ۳۰ میلیون تن تولید داشته باشد، نمی‌تواند در تأمین روزمره‌های خود مشکل داشته باشد.
سبحانی ادامه داد: زمانی که ما صحبت از بومی سازی می‌کنیم، تصور برخی آن است که اگر هر آنچه در خارج از کشور وجود دارد را در داخل تولید کنیم بومی سازی انجام شده اما این روند را می‌توان تولید داخلی دانست و با بومی سازی متفاوت است.
وی ادامه داد: اگر ما بتوانیم برای کالایی که به طور روزمره در زنجیره تولید مورد استفاده قرار داد و دانش عظیمی پشت آن است، بخشی را خودمان تولید کنیم آن موقع می‌توانیم بگوییم بومی‌سازی صورت گرفته است که البته در این زمینه در زنجیره فولاد نمونه‌های متعددی داشته‌ایم.
سبحانی در بخش دیگری از صحبت‌های خود، مواردی مانند هوش و خلاقیت را در کنار نیروی انسانی بزرگترین دارایی و سرمایه شرکت‌ها دانست و گفت: طی سال‌های گذشته در بخش‌های مختلف تلاش کرده‌ایم با اعتماد به تولید کنندگان داخلی و دانش آنها زنجیره‌های وابستگی به خارج را قطع کنیم.
وی افزود: طی این سال‌ها شرکت‌های دانش بنیان بسیاری تلاش کردند برای تولید در زمینه محصولات مورد نیاز گام بردارند اما بر سر راه این شرکت‌ها مشکلاتی وجود داشت که از جمله آنها اعتماد نکردن شرکت‌های مصرف کننده بود. ما تلاش کردیم این شرکت‌ها را مورد حمایت قرار دهیم و به آنها اعتماد کنیم. البته این را نیز قبول داریم که در روند تولید نمی‌توان ریسک کرد، اما یادمان باشد اگر زمانی فروشنده خارجی بخواهد ما را تحت فشار قرار دهد چنانچه جایگزینی داخلی برای تولیدات او نداشته باشیم به کل دچار مشکل خواهیم شد.
سبحانی اظهار کرد: طی این سال‌ها و با به وجود آمدن شرایط بین‌المللی اخیر شاهد بودیم که در موارد متعدد خارجی‌ها حتی کالاهای کلیدی را به ما نمی‌دادند حال اگر ما در سال‌های گذشته به تولید نمونه‌های بومی توجه نداشتیم قطعاً دچار مشکل می‌شدیم؛ به همین دلیل لازم است شرکت‌ها و به ویژه شرکت‌های بزرگ ما برای تست نمونه‌های تولید شده در داخل کشور وقت و انرژی بگذارند تا در آینده دچار مشکل نشویم.
این تولید کننده فولاد همچنین تصریح کرد: استفاده از نمونه‌های خارجی مشکلات متعددی دارد که از جمله آنها می‌توان به قیمت گزاف، نبود برخی تضامین، طولانی شدن روند تحویل کالا و در موارد متعدد شرایط بد قرارداد اشاره کرد. ما تمام این مشکلات را در حوزه کاتالیست هم داشتیم و به عنوان مثال یکی از شرکت‌های هندی که تولیدات وی در کشور مورد استفاده قرار می‌گرفت در این زمینه مانع تراشی‌های متعددی انجام می‌داد اما زمانی که این محصولات در کشور ما بومی سازی شد حتی کشور هندی برای فروش کالا قیمت‌های پایین‌تری در نظر گرفته و شرایط قراردادهای خود را تغییر داد.
وی ادامه داد: زمانی که بحث بومی سازی مطرح می‌شود لازم است هر دو طرف انرژی بگذارند و به این نکته توجه داشته باشند که آنچه انجام می‌شود کار تحقیقاتی است که گاه ممکن است جواب دهد و در مواردی حتی ممکن است به نتیجه هم نرسد اما ما باید برای قطع کردن زنجیره وابستگی، اعتماد کرده و در این حوزه انرژی بگذاریم.
سبحانی خطاب به مدیران میانی مجموعه‌ها که معمولاً تهیه محصولات بومی سازی شده برعهده آنهاست، گفت: لازم است کمی قدرت ریسک پذیری خود را افزایش دهیم این بالش نرم واردات همیشه زیرسر ما نیست و نمی‌توان گفت که ما برای چندصد دلار صرفه‌جویی ارزی ریسک تولید را قبول نمی‌کنیم.
وی همچنین اظهار کرد: گاه برخی مدیران به حالت اعتراض می‌گویند که نمونه داخلی به عنوان مثال ۲۰ درصد از محصول خارجی گران‌تر تمام می‌شود. البته ما امید داریم که روند تولید داخل به این شکل نباشد اما حتی اگر گاهی هزینه تولیدات داخلی کمی بالاتر هم تمام شود ما باید این نکته را در نظر داشته باشیم که اگر این شرکت‌ها از چرخه فعالیت و تولید حذف شوند خارجی‌ها چه رفتاری با ما خواهند داشت. این موضوع تنها به حوزه کاتالیست مربوط نمی‌شود و در بخش‌های مختلف این وضعیت حاکم است.
سبحانی ادامه داد: اکنون اتفاقاتی که رخ داده موجب شده ما در حوزه کاتالیست در سطح خاورمیانه هم صادرات داشته باشیم.
وی گفت: بعد از جنگ روسیه و اوکراین نوسانات قیمت شمش باعث شد که بسیاری از تولید کنندگان دنیا از چرخه فعالیت خارج شوند. اگرچه براساس این اوضاع در ایران هم شرایط تولید از نظر اقتصادی سخت‌تر شده اما در هر صورت ما در حال فعالیت هستیم که این موضوع تا حد زیادی به فعالیت شرکت‌هایی که در حوزه تولید داخلی نقش آفرینی می‌کنند گره خورده است. این شرکت‌ها هزینه تولید را برای ما به شدت کاهش داده‌اند و باعث شده‌اند ما در نوسانات بازاری که عددهای آن بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ دلار نوسان داشته، بتوانیم همچنان باقی بمانیم.
رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد همچنین متذکر شد: اگر زمانی سرمایه گذاران بابت فعالیت‌های خود به سود برسند این سود را برای توسعه کار استفاده خواهند کرد پس جالب نیست که اگر زمانی سرمایه گذار سود می‌کند به او فشار بیاوریم. این شرایط باعث خواهد شد که همه شرکت‌ها مانند ایران خودرو زیان‌ده شوند.
سبحانی در پایان اظهار کرد: طبق برنامه‌های تدوین شده ما باید به تولید ۵۵ میلیون تنی فولاد دست یابیم، اگرچه برای رسیدن به این نقطه باید خیلی تلاش کنیم اما در این راه مشکلاتی مانند قطع گاز وجود دارد و این چالش‌ها موجب می‌شود روند پیشرفت کند شده و نتوان اتفاقات خوبی را برای ادامه فعالیت پیش‌بینی کرد.
چهارمین همایش "بومی‌سازی کاتالیست در فرایند احیای مستقیم آهن" طی روزهای ۲۸ دی تا ۱ بهمن در جزیره کیش درحال برگزاری است.
