به گزارش ایران اکونومیست، در حال حاضر وضعیت نامطلوب جاده‌های کشور و همچنین هزینه بالای حمل و نقل جاده‌ای موجب شده توجهات به سمت حمل و نقل ریلی باشد.
حمل و نقل ریلی می‌تواند گلوگاه اقتصادی کشور باشد و مسیر مطمئنی باشد تا کالاها با امنیت بالا از شرق به غرب منتقل شود.
ایران که در مسیر حمل و نقل بین المللی واقع شده است بیش از گذشته روی حمل و نقل ریلی سرمایه گذاری کرده است.
در اسفند سال ۹۷ در دولت قبل راه آهن قزوین- رشت به طول ۱۶۴ کیلومتر با هزینه هزار و ۸۵۰ میلیارد تومان به بهره برداری رسید و گیلان رسماً به شبکه راه آهن سراسری متصل شد. مزایای این اتصال افزایش امنیت سفرها، رونق اقتصادی و اجتماعی منطقه و همچنین کمک به رونق صنعت گردشگری و از همه مهمتر اتصال به شبکه ریلی بین المللی اعلام شده است.
اما با تکمیل این خط یعنی راه آهن رشت- کاسپین، گیلان می‌تواند رسماً به یکی از قطب‌های اقتصادی کشور تبدیل کند چرا که مزیت‌های اقتصاد دریا، کشاورزی و گردشگری را دارد.
کریدور شمال - جنوب یک مسیر اقتصادی و استراتژیک مهم برای ترانزیت بار از طریق ایران میان هند، روسیه، کشورهای CIS و شمال اروپا است که تکمیل راه‌آهن رشت - آستارا حلقه مفقوده این کریدور است.
این مسیر ریلی در ادامه راه آهن قزوین - رشت، مرکز استان گیلان را به منطقه ویژه اقتصادی کاسپین متصل می‌کند که از نظر مبادلات بازرگانی با کشورهای همجوار منطقه دارای اهمیت ویژه است.
پیش‌تر وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اهمیت تکمیل راه‌آهن رشت - آستارا اعلام کرده بود که در صورت تأمین مالی با مشارکت روسها، این خط ریلی سه‌ساله تکمیل خواهد شد.
در حال حاضر بیش از ۱۴ هزار کیلومتر راه آهن در کشور وجود دارد؛ اما بسیاری از کریدورهای اصلی که اهمیت بالایی در جذب درآمد دارند تکمیل نشدند که از جمله مهم‌ترین آن کریدور جنوب - شمال است.
جزئیات تفاهم نامه با روسیه
تقریباً ماه گذشته بود که خبر تفاهمنامه ایران و روسیه در بخش ریلی منتشر شد؛ شرکت‌های روسی از پروژه ریلی رشت- آستارا دیدن کردند و مذارکرات ریلی آغاز شد
با توجه به شرایط خاص این پروژه و اهمیت آن در کریدور شمال - جنوب، کشور روسیه از همان ابتدا به همکاری در تکمیل این خط ریلی تمایل نشان داد؛ اما در ادامه مذاکرات، قرار بر آن شد تا نحوه مشارکت روسیه مورد بررسی قرار گیرد.
با وجود انجام مذاکرات با روسیه و همچنین آذربایجان به منظور مشارکت در تکمیل این خط ریلی، این پروژه را چه با حضور روسیه و چه بدون حضور این کشور تکمیل می‌کنیم تا در جهت افزایش ترانزیت کشور مورد استفاده قرار گیرد.
دولت روسیه علاقمند به مشارکت در تکمیل راه‌آهن رشت- آستارا است تا به صورت وام و یا روش‌های دیگر به تأمین مالی این خط ریلی کمک کند. به همین منظور طی ماه‌های اخیر مذاکراتی با دولت روسیه در راستای توسعه ترانزیت میان دو کشور انجام شده است.نوع سرمایه‌گذاری روسیه در این پروژه، نحوه طراحی، بهره‌برداری و نحوه مشارکت دو کشور در حال مذاکره است.
در تفاهم اولیه تملک اراضی قرار است بر عهده ایران باشد و نوع ساخت و بهره‌برداری نیز در تفاهمنامه‌ها مورد مذاکره قرار دارد.وی درباره حضور قرارگاه خاتم‌الانبیاء در پروژه ریلی رشت-آستار گفت: با توجه به اهمیت این پروژه، قرارگاه خاتم نیز اقداماتی در آغاز انجام داده و همچنین بعد از تفاهمنامه دوجانبه با روسیه به دنبال پیمانکارانی خواهیم رفت تا تکمیل خط هرچه سریع‌تر انجام شود.
در سیزدهمین اجلاس مشترک ایران و روسیه با این کشور برای جابجایی ۱۰ میلیون تن کالا تا سال ۲۰۲۳ تفاهم شده و همچنین سه کشور ایران، روسیه و آذربایجان نیز برزای جابجایی ۱۵ میلیون تن کالا تفاهم کرده‌اند که نشان می‌دهد تقاضای بار به ادازه کافی وجود دارد.
مذاکرات محرمانه ریلی
خیراله خادمی، مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور درخصوص سرمایه گذاری روسیه در بخش ریل رشت- آستارا به ایران اکونومیست گفت: جزئیات مذاکرات با روسیه محرمانه است اما اتفاقات بزرگی در حال انجام است با توجه به اینکه روسها در ریل شمال به جنوب و همچنین کریدور جنوب به شمال قرار است که سرمایه گذاری کنند.
وی در ادامه بیان کرد: روسها در جلسات مختلف اعلام آمادگی کردند و جزئیات توافق به زودی به همه گفته خواهد شد اما در حال حاضر این جزئیات محرمانه است اما کارشناس روسها نقشه‌ها و تمام مدارک کارشناسی به شرکت‌های روسها داده شده است و توافقات اولیه انجام شده است.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در ادامه افزود: همان طور که افندی زاده گفته است اگر روسها به هر علتی نخواهند که با ایران همکاری کنند برنامه‌های داخلی وجود دارد برای تأمین مالی برای ادامه پروژه ریلی رشت- آستارا وجود دارد. تأمین مالی از سوی دولت و سازمان برنامه و بودجه قرار است که انجام شود نه وزارتخانه اما این تأمین مالی در صورتی انجام خواهد شد که روسها از همکاری با ایران منصرف شوند در نهایت این پروژه چه با روسها چه بدون روسها نتیجه خوبی خواهد داشت.
۲۵ هزار میلیارد برای پیشرفت ریلی رشت – آستارا نیاز است
خیراله خادمی در پایان به خبر نگار مهر گفت: کریدور رشت کاسپین که سال آینده به بهره برداری خواهد رسید و کریدور رشت – آستارا نیز تا کنون ۵۲ کیلومتر ان طراحی شده است و این طرح ۳ سال طول خواهد کشید تابه سرانجام برسد برآوردها نشان می‌دهد که این پروژه نیاز به ۱۵ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان نیاز دارد و ۲ میلیارد آن تملک خواهد شد البته این مبلغ برای به بهره برداری رسیدن این پروژه در ۴ سال می‌باشد با توجه به تاکید رئیس جمهور برای اینکه این پروژه زودتر به نتیجه برسد نیاز به ۲۵ هزار میلیارد تومان است که در سه سال این پروژه به اتمام برسد.
