ثبات بازار ارز نقطه اشتراک خواسته نمایندگان مجلس، اعضای دولت و وعده بسیاری از روسای بانک مرکزی است که تا کنون بر مسند ریاست تکیه زدهاند.
رئیس بانک مرکزی روز قبل از ایجاد ثبات در بازار ارز سخن گفت، این در حالی است که برای سال آتی تورم ۴۰ درصدی تخمین زده میشود و اگر درست از آب دربیاید، این سطح از تورم مطمئنا بازار ارز را تحت تاثیر قرار خواهد داد. اگر رابطه تورم و ارزش پول قطع شود ثبات در بسیاری از موارد اقتصاد برهم میخورد. به عنوان مثال تورم ۴۰ درصد، هزینههای تولید را افزایش میدهد ولی اگر بانک مرکزی موفق به تثبیت در بازار ارز شود، قیمت دلار به نسبت تورم تغییر نخواهد کرد و همین مسأله موجب بهصرفه شدن واردات و افزایش تقاضای واردات میشود. به عنوان مثال، ترکیه که در سال ۲۰۲۲ با تورم بالای ۸۰ درصد مواجه شده بود با اعمال سیاستهای مختلف و جذب ذخایر و سرمایهگذاریهای خارجی، مانع از تغییر مناسب با تورم در بازار ارز شد و لیر به نسبت تورم در برابر دلار کاهش پیدا نکرد. همین اتفاق بر تولید و میزان صادرات و واردات اثر گذاشت و تراز تجاری این کشور را به هم ریخت، چون تورم بالا در شرایطی که در نرخ ارز منعکس نشده بود باعث شد هزینه تولید نسبت به سایر کشورها بیشتر شود و در چنین شرایطی صرفه واردات نسبت به تولید افزایش پیدا کرد، میزان واردات بر صادرات پیشی گرفت و همسایه غربی ایران یک کسری تجاری بالای ۹۰ میلیارد دلاری را تجربه کرد.
با وجود اینکه لیر ترکیه یکی از بدترین عملکردها را در سال گذشته داشته، ولی برخی از کارشناسان ارشد پولی به دولت توصیه میکردند که اجازه بدهد لیر به مقدار بیشتری در برابر دلار تضعیف شود تا تولید اجازه نفس کشیدن داشته باشد. با اینکه ترکیه یکی از بهترین رشدهای اقتصادی گروه بیست را دارد، رشد اقتصادی این کشور در طول یک ماه نسبت به ماه قبل به نصف کاهش پیدا کرد که توسط کارشناسان اقتصادی نیز پیشبینی شده بود.
با توجه به فشاری مالیاتی، تثبیت نرخ ارز نیما در محدوده ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان، افزایش هزینه سوخت صنایع و رشد قیمت خوراک به نظر میرسد تولید تحت فشار باشد و افزایش هزینههای تولید باعث کاهش صادرات شود. چندی پیش محمدرضا پورابراهیمی - رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس - هم به افزایش تقاضای ارز برای واردات در شرایط تثبیت نرخ ارز اشاره کرده و هشدار داده بود.
از طرفی شرایط حاکم بر بازار ارز، عوامل باثباتی نیست که تماما در اختیار بانک مرکزی باشد؛ در شرایطی که بازار ارز در سال جاری تحت تأثیر عوامل ثباتزدایی مانند افزایش فشارهای سیاسی، تشدید تحریمهای اقتصادی و سیاسی و ناآرامیهای اجتماعی قرار گرفته بود، در چنین موقعیتی، ارزش پول ملی در برابر این عوامل کاهش پیدا کرد که نشان میدهد کار بازارساز برای ایجاد ثبات در اتمسفر بیثبات بازار ارز سختتر خواهد شد، چون بازار در شرایط باثباتی قرار ندارد و ریسکهای برهمزننده ثبات که در اختیار بانک مرکزی هم نیست قیمت دلار را تحت تاثیر قرار میدهد. به همین دلیل تثبیت بازار ارز در شرایط کنونی اقتصاد کار بسیار سختی است که از عهده رؤسای پیشین بانک مرکزی خارج بوده و در صورت موفقیت با توجه به نرخ بالای تورم، ثبات در قسمتهای دیگر اقتصاد را برهم میزند.
سیگنال ربع سکه بورسی به بازار
روز شنبه ربع سکه در بورس کالا عرضه شد؛ عرضهای که حجم قابل توجهی نداشت تا بتواند نوسانات معاملات ربع سکه را با توجه به افزایش میزان این سکه موجود در بازار، متعادل دهد. حراج تکقیمتی، مشخص نبودن مظنههای خرید و اعمال محدودیت خرید هر کد ملی از عوامل مهمی است که باعث شده حجم معاملات ربع سکه ناامیدکننده باشد.
روز شنبه ربع سکه در قیمت هفت میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی عرضه شد که با احتساب مالیات 9 درصدی قیمت معامله آن بیشتر از بازار آزاد بود. ادامه این وضعیت روند نزولی ربع سکه را متوقف خواهد کرد زیرا بازار قیمت عرضه بازارساز را به عنوان کف مجاز قیمتی تعیین میکند و سرمایه رویگردانده از این بازار را به معاملات برمیگرداند.
میدان، دست سهام ریالی است
در شرایطی که نرخ دلار تا محدوده ۴۰ هزار تومانی افزایش پیدا کرده است، بازار سرمایه تحت تأثیر بودجه قرمزپوش شد. باوجود آنچه انتظار میرفت، کنترل موج صعودی بازار در دست سهام دلاری نیست و سهام ریالی که از ثبات بازار ارز منتفع میشوند با رشد تقاضا مواجه شدهاند.
بررسی گروههای سهامی نشان میدهد که تقاضای گروه دارویی و سهام ریالی در شرایط کنونی بهتر از سهام دلاری است و همین مسأله منجر به افزایش تقاضا در گروه دارویی و لیدری سهام بانکی و خودرویی شده است.
اکوایران