به گزارش ایران اکونومیست، حدود ۸۰ درصد از مصرف گاز کشور در نواحی شمالی انجام میشود و این در حالی است که ۹۰ درصد از تولید گاز کشور در جنوب کشور متمرکز شده است. در واقع گاز از جایی که تولید میشود تا جایی که به مصرف برسد سفری حدود یک هزار و ۵۰۰ کیلومتری را طی میکند. و برای طی این مسافت زمانی حدود ۲ تا ۳ روز نیاز است؛ بنابراین اگر اوج مصرف گاز برای مدت طولانی ادامهدار باشد، فشار شبکه در نقاط شمالی کشور کاهش پیدا خواهد کرد.
با توجه به آنکه در راهبری شبکه گاز ۳ عامل اصلی میتواند منبع چالش شود، توجه به آنها میتواند به عبور پایدار از شرایط اوج مصرف کمک کند.
اولین مورد در این زمینه، دمای حداقل هوا است. در واقع هر چقدر حداقل دما پایینتر بیاید، مصرف گاز افزایش پیدا خواهد کرد. در کنار این موضوع، وسعت جغرافیایی مناطق تحت تاثیر هوای سرد و مدتزمان ماندگاری سرما در کشور نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است.
هر یک از ۳ مورد قبلی بهتنهایی میتواند چالش آفرین باشد، اما با توجه به اینکه عمده منابع تولید گاز در جنوب کشور است و عمده مصرف در نیمه شمالی عاملی که میتواند شبکه توزیع گاز را دچار مشکل کند عامل ماندگاری سرما در کشور است.
اگر مناطق محدودی از کشور با افت دما همراه باشد، تمرکز شبکه گاز به تامین پایدار سوخت در همان مناطق جلب خواهد شد.
طبق اعلام سازمان هواشناسی اکنون در اغلب نقاط کشور حداقل دما به زیر صفر و حتی در مواردی به منفی ۲۵ درج رسیده و در روزهای اخیر نیمه شمالی کشور با دمای زیر صفر رو به رو بوده است.
این سرما از شما غرب آغاز شده و تا شمال شرق کشور نیز ادامه داشته است، اما فقط این نقاط نیست که مصرف گاز خانگی در کشور را افزایش داده، دما در آبادان یکی از گرمترین شهرهای ایران به حداقل ۶ درجه بالای صفر رسید و مردم مجبور به استفاده از بخاری شدند. در مورد دیگری که بسیار عجیب و نادر بود، دمای هوا در زابل به ۱۱ درجه زیر صفر رسید. موضوعی که در ۶۰ سال گذشته تنها ۳ بار اتفاق افتاده است.
بنابراین تقریباً تمام ایران با وسعت بالا با کاهش دما و افزایش مصرف گاز همراه شده است. اکنون هوای سرد اکثر مناطق کشور را کاملاً متاثر کرده است. این جبهه هوای سرد ۷ تا ۱۰ روز آینده در کشور ماندگار خواهد بود. یعنی در این مدت هر ۳ عامل چالش آفرین شبکه گاز با هم جمع هستند.
جمع ۳ عامل بالا یعنی مناطق مرکزی مثل تهران، اصفهان، قم و ... مهمترین نقش را در پایداری جریان گاز در سرشاخههای شبکه در استانهای شمالی بازی میکنند.
مهمترین خطوط سراسری گاز به مناطق مرکزی و درنهایت به تهران منتهی میشوند و بعد از عبور از تهران به مناطق شمالی و شرقی کشور میروند. کاهش و مدیریت مصرف در این مناطق که البته بخش بزرگی از جمعیت را در دل خود جای دادهاند، میتواند شرایط شبکه گاز را بهتر کرده و از افت فشار در سرشاخههای شبکه گاز جلوگیری کند.
اگرچه اکنون پالایشگاههای گازی در وضعیت حداکثری تولید هستند و ایستگاهها و شبکه انتقال گاز کشور با تمام ظرفیت فعالیت میکنند، اما ادامه این روند، توزیع گاز را دچار اختلال میکند.
شبکه توزیع در تمام استانها، شهرها و روستاها بیوقفه جریان دارد اما توزیع گاز در صنایع، نیروگاهها و حتی جایگاههای سی ان جی با محدودیت جدی مواجه است و از آنجا که دیگر امکان محدودیت بیشتر صنایع وجود ندارد، افزایش مصرف گاز در بخش خانگی به قطعی گاز در این بخش منجر خواهد شد.
در این مناطق اگر تنها ۲ درجه از دمای خانه کم شود، پایداری گاز در همه مناطق کشور ایجاد خواهد شد. با مدیریت مصرف و کاهش یک تا ۲ درجه دمای محیط کار یا منزل میتوانیم سهم خودمان را در گرمای منازل مناطق دوردست کشور ایفا کنیم زیرا دو درجه کاهش دما، صرفهجویی بهاندازه تولید دو پالایشگاه گازی خواهد بود.