حمید برادران در گفتوگو با ایران اکونومیست، در مورد وضعیت چراغهای راهنمایی و رانندگی شهر تهران گفت: تنوع چراغهای راهنمایی و رانندگی در سطح معابر شهر تهران زیاد است، به گونهای که گروه اول به چراغهای هوشمند تقسیمبندی شده و بعد از آن چراغهای زماندار و ثابت در سطح شهر وجود دارند و بعد از آن نیز چراغهای چشمکزن در تهران فعال هستند که به دو دسته برقی و سولار تقسیم بندی میشوند.
وی با بیان اینکه سیستم هوشمند چراغهای راهنمایی و رانندگی با توجه به اهمیت مدیریت ترافیک بر اساس تقاضای معابر شهر تهران اقدام به زماندهی میکند، اضافه کرد: یعنی براساس تعداد خودروی عبوری از هر کدام از لاینهای خیابان و براساس اینکه کدام معبر اصلی و کدام معبر فرعی است، نسبت به زماندهی چراغ اقدام میکند.
وی با بیان اینکه زماندهی چراغهای هوشمند تنها به معبری که در آن نصب شده نیست، اظهار کرد: گاهی ممکن است برای شهروند و یا رانندگان سوال پیش بیاید که چرا حالا که خیابان خلوت است چراغ، زمان طولانیتری را برای توقف نشان میدهد اما این شهروند فقط مسیر خود را میبیند در حالی که چراغهای هوشمند کلانگر هستند و شبکه معابر را در نظر میگیرند، مثلا در خیابانهای بهشتی، مطهری و طالقانی که تقاطعهای زیادی وجود دارد چراغهای هوشمند به طور کلان همه تقاطعها را پایش میکنند و بر اساس آن، زمان میدهند.
مدیر مرکز کنترل ترافیک شهرداری تهران با بیان اینکه در مسیرهایی که تردد در آنها کمتر است و تغییرات رفتاری ترافیک در آن کمتر است از چراغهای راهنمایی برنامه پذیر و زمان ثابت استفاده میشود چرا که نوسان و تردد حجم عبوری خودروها در ساعات مختلف کمتر است و به یکباره حجم تردد تغییر چشمگیری ندارد، گفت: پس در زمانهای مختلف شبانه روز زماندهی ثابتی بسته به زمان، اعداد اعلام می شوند، مثلا از ساعت ۲۴ تا پنج صبح یک زمان، پنج تا هشت که زمان فعالیت ادارات است یک زمان و از ساعت هشت تا ۱۰ صبح که پیک ترافیک است یک زمان ارائه میشود؛ اما دقت داشته باشید که زمان بندی در چراغهای ثابت بیشتر از ۲۴۰ ثانیه در تقاطعها نیست.
برادران در مورد وضعیت چراغهای چشمکزن در سطح معابر تهران نیز تصریح کرد: دو متد برای چراغهای چشمک زن تعریف شده است و برخی از چراغهای چشمک زن در راستای افزایش ایمنی نیز به کار گرفته میشوند و تعدادی از چراغهای چشمک زن در تقاطعها در راستای اطلاعرسانی و اعلام تغییر جهت در معابر است و معمولا در تقاطعهای با ظرفیت عبوری کم یا محلی برای افزایش ایمنی از چراغهای چشمک زن استفاده میشود تا حق تقدم و اولویت حرکت مشخص شود و چراغهای چشمک زن در تقاطعها معمولا سه خانه هستند که به صورت زرد و قرمز فعال هستند، اما برخی چراغهای تک خانه چشمک زن جنبه اطلاع رسانی دارند.
مدیر مرکز کنترل ترافیک تهران اضافه کرد: با توجه به پراکندگی زیاد چراغهای چشمک زن و توجه به مساله نگهداشت و تامین برق، به سمت استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر رفتیم به گونهای که تعداد زیادی از این چراغها به صورت سولار بوده و از انرژی خورشیدی استفاده میکنند و هیچ استفادهای از برق شهری ندارند هرچند که در حال حاضر مدیریت چراغهای چشمک زن به مناطق سپرده شده است.
وی در مورد مدیریت غیر هوشمند تقاطع (کنترل دستی) نیز با بیان اینکه در تقاطعات هوشمند از آنجایی که هوش مصنوعی در مورد زمان تردد تصمیم گیری میکند دستکاری به صورت سیستمی وجود ندارد، گفت: اما حالتهای احتمالی را نیز برای سیستم پیش بینی میکنیم و برای پلیس این قابلیت را قرار دادیم که در راستای اقتضای شرایط و بر اساس تصمیم پلیس حاضر در معابر و تقاطعها، نسبت به مدیریت لحظهای اقدام کرده و به صورت دستی چراغ را کنترل کند.
به گفته وی، دقت داشته باشید که در مورد چراغهای هوشمند، این چراغها تا زمانی که به ظرفیت حداکثری تقاطع نرسیده باشیم عملکرد درست و هوشمندانهای دارند و اگر حجم تردد در یک معبر به بالاترین سطح خود برسد، چراغ هوشمند تبدیل به چراغ برنامه پذیر میشود؛ چرا که ما در تنظیم چراغهای هوشمند همه حالتهای احتمالی در یک معبر را برای او برنامه ریزی میکنیم؛ اما وقتی همه حالتهای احتمالی پر شده باشد به چراغ برنامه پذیر تبدیل میشود که بعضا در اوج ترافیک صبح و عصرگاهی وقتی ظرفیت معابر اشباع میشود یعنی هیچ کاری از دست چراغ هوشمند در مدیریت ترافیک بر نمیآید پس یک برنامه زماندهی ثابت را اجرا میکند.
مدیر مرکز کنترل ترافیک تهران با بیان اینکه همه بار رفتار ترافیکی شهروندان را نباید به عملکرد چراغ راهنمایی مرتبط کرد، تصریح کرد: چرا که چراغ براساس پارامترهایی تصمیم گیری میکند اما یک زمان آنقدر حجم عبوری خودروها زیاد است که براساس این هجمه زمان پذیر میشود و این به معنای عیب سیستم نیست.
وی در مورد زمان بالای برخی چراغها با تاکید بر اینکه نهایتا زمانی یک چراغ ۲۴۰ ثانیه است، ادامه داد: عمدتا زمان چراغها ۱۲۰ تا ۱۵۰ ثانیه است و این زمان دهی براساس استانداردهای مهندسی ترافیک است که این زمان دهی براساس حجم تردد عبوری، توپوگرافی، عرض معبر و ... تعیین میشود و تعداد چراغهای راهنمایی که زمان آنها بالا است که البته اقتضای معبر است، کمتر از تعداد انگشتان دستان است.
برادران در دفاع از عملکرد چراغهای راهنمایی و رانندگی در هنگام پیک ترافیک با تاکید بر اینکه در یک مقایسه با قبل از کرونا باید بگویم که ترافیک در تهران در زمان پیک ۱۰ تا ۱۳ درصد رشد داشته است، گفت: وقتی در بزرگراهها نیز شاهد ترافیک هستیم پس این نشان میدهد که ظرفیت معابر پر شده است.
وی اظهار کرد: اینکه در زمان پیک ترافیک فکر کنیم که یا زمان دهی دچار اشتباه شده و یا چراغ دستکاری شده، درست نیست؛ چرا که رفتار ترافیکی مردم و حجم خودروها در عملکرد چراغ موثر است و عدم تخلیه مناسب تقاطع و یا توقف اتومبیلها در محدوده اصلی تقاطعها در رفتار چراغ راهنمایی موثر است. پس نباید همیشه چراغ راهنمایی را مقصر دانست چرا که رفتار ترافیکی مردم در زمان پیک ترافیک، عملکرد چراغ را تعیین میکند و زمانی قبول میکنیم چراغ عملکرد نادرستی دارد که در ساعت غیرپیک و در زمانی که حجم ترافیک عبوری از معابر کم است، چراغ همچنان زمان بالا نشان میدهد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا چراغهای برنامه پذیر هوشمند نمیشوند؟ تصریح کرد: با توجه به اعتبارهای در نظر گرفته شده تعدادی از تقاطعها از حالت چشمک زن به برنامه پذیر و برخی از تقاطعها چراغهایشان از حالت برنامه پذیر به هوشمند ارتقاء یافته است و در سال جاری پنج تقاطع چراغهای راهنمایی هوشمند شده و با توجه به تزریق اعتبارات این هوشمند سازی انجام میشود.
مدیر مرکز کنترل ترافیک شهرداری تهران در مورد تعداد چراغهای راهنمایی و رانندگی گفت: بیش از ۴۰۰۰ چراغ راهنمایی و رانندگی است و بالغ بر ۵۰۰۰ چراغ چشمک زن نیز در معابر تهران فعال هستند.