به گزارش خبرنگار ما، تا ظهر روز گذشته قیمت هر دلار آمریکا در بازار تا 3315 تومان نیز گزارش شد اما عصر دیروز قیمت ها اندکی تعدیل شد و دلار به قیمت 3310 تومان قابل خریداری بود.
این قیمت نسبت به دوشنبه هفته جاری جهشی یکصد تومانی یافته که در نوسانات قیمتی هفته های اخیر کم سابقه است.
بدین ترتیب و باز هم برخلاف اظهارات ولی الله سیف، قیمت دلار در حال رسیدن به حدنصاب های بهار سال گذشته است.
براساس اطلاعاتی که بانک مرکزی دیروز درباره روند قیمت دلار در یک سال گذشته منتشر کرد، اوج قیمت دلار در خرداد 92 اتفاق افتاد.
در این ماه که اوج تبلیغات انتخاباتی و کشمکش های ناشی از آن بود، قیمت دلار در بازار آزاد به حدود 3580 تومان رسید و سپس رو به کاهش گذاشت.اما اکنون، نرخ کنونی دلار با آن حدنصاب فقط 270 تومان فاصله دارد.
فاصله ای که پرکردن آن با توجه به روند اخیر قیمت ها نباید چندان دور از ذهن باشد.نگاهی به جدول روند حرکت نرخ ارز در بازار آزاد به روایت بانک مرکزی نشان می دهد که در هیچ یک از ماه های گذشته از عمر دولت یازدهم نرخ دلار این گونه رکورد نزده است به طوری که تا پایان سال گذشته، بالاترین نرخ دلار 3026 تومان بوده است لذا این افزایش حدود 300 تومانی (در حالت گرد شده ارقام) که معادل 10 درصد است، در طول بیش از دو هفته کاری کم سابقه می نماید و باید آن را ارزیابی کرد.
با این حال مقامات دولتی هیچ ارزیابی کامل و مشخصی در باره علت های رشد قیمت ارز و تمهیدات احتمالی برای کنترل آن ارایه نداده اند . تنها واکنش صورت گرفته در این باره اظهار نظر سه روز پیش ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی که وی وضعیت قیمت ها در بازار را موقتی و غیر پایدار توصیف کرد؛ اظهار نظری که تاکنون بازار عکس آن را پیموده است.
ارزیابی کارشناسان
کارشناسان و تحلیلگران بازار ارز، رشد این روزهای قیمت دلار را ناشی از آمیختگی چند عامل می دانند. آنها اثرات روانی اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها، کاهش قیمت سهام در بورس و آزاد شدن نقدینگی از آن و حرکت نقدینگی به سوی بازار ارز و افزایش واردات کشور و رشد تقاضا برای قیمت دلار را از جمله مهم ترین این عوامل عنوان می کنند.
گروهی هم که بدبینانه تر به ماجرا می نگرند، به دست دولت و بانک مرکزی در پشت پرده رشد قیمت ارز اشاره کرده و عدم دخالت جدی بانک مرکزی در این روزهای بازار را شاهد مدعای خود عنوان می کنند البته رشد عمدی قیمت ارز برای جبران کسری بودجه هدفمندی یارانه ها در دولت قبل مسبوق به سابقه است که باعث جهش تورم، افزایش قیمت بیشتر کالاهای اساسی و رشد نقدینگی شد که اثرات آن کماکان باقی است.
در همین حال یک کارشناس اقتصادی با تشریح سه عامل اصلی گرانی دلار در روزهای اخیر گفت: نگرانی مردم از افزایش قیمت بنزین، اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها و نگرانی از اجرای توافق ژنو، جزو عوامل اصلی گرانی دلار است.
سیدبهاءالدین حسینی هاشمی در گفت وگو با تسنیم، با تشریح دلایل گرانی دلار در بازار آزاد طی روزهای اخیر اظهار کرد: در حقیقت باید توجه کرد که نوسانات اخیر در بازار دلار پشت پرده ای ندارد، ولی اصل برابری قیمت ارزها در این زمینه نقش موثری دارد که مرتبط با شاخص های اصلی اقتصاد و شاخص های منتهی به تورم است.
وی با بیان این که اگر ارزی در شرایط تورمی باشد، کاهش ارزش پیدا می کند، گفت: عامل دیگر در فرمول برابری ارز عرضه و تقاضاست، بنابرابراین زمانی که قیمت یک ارز به تعادل نمی رسد، به این معنی است که قدرت برابری آن کم شده یا عرضه آن در بازار کاهش یافته است.
این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: اگر دلار 2500 تومانی بانک مرکزی به اندازه کافی در بازار توزیع شود و در اختیار فعالان بازرگانی و تجاری قرار گیرد، قطعا ارز در بازار آزاد به همین اندازه تثبیت خواهد شد، ولی اگر قدرت برابری ارزها و همچنین عرضه و تقاضا رعایت نشود، در بازار اختلال ایجاد خواهد شد.
حسینی هاشمی با تاکید بر تاثیر عوامل روانی در تشدید نوسانات بازار ارز تصریح کرد: اصلاح قیمت حامل های انرژی بویژه سوخت، اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها و همچنین نگرانی ها از ناکامی توافق ژنو و ابهامات ایجاد شده درباره لغو تحریم ها و آزادسازی پول های ایران، جزو عوامل روانی مهم در نوسانات بازار ارز طی روزهای اخیر به حساب می آید.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر این که این عوامل روانی گرچه اثر کمی در فرمول محاسبه تورم و همچنین سبد تورمی دارد، اما آثار روانی اش در تشدید تورم بسیار خواهد بود، اضافه کرد: اکنون یکی از عوامل مهم در بازار اصلاح قیمت هاست که طبعا موجب افزایش قیمت خواهد شد، ولی آثار تورمی خفیفی طبق اذعان دولت به همراه خواهد داشت.
وی با اشاره به تشدید بازار تقاضا در زمان اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها گفت: همچنین عامل سوم مسائل بین الملل و مذاکرات 1+5 است؛ چراکه توافق و تحقق تعهدات در این مذاکرات می تواند عرضه دلار در بازار را افزایش دهد و در مقابل عدم توافق موجب محدودیت می شود.
حسینی هاشمی اضافه کرد: انجام مصاحبه های متضاد درباره آزادسازی پول های بلوکه شده ایران، این نگرانی را میان مردم به وجود آورده که ظاهرا تحریم ها برداشته نشده و پولی وارد ایران نشده است. ابهامات نشان می دهد نقل و انتقال پولی که قرار بود در توافق ژنو انجام شود، بخوبی صورت نگرفته است.
سکه در مرز یک میلیون تومان
در همین حال، بهای سکه تمام بهار آزادی طرح جدید نیز بیشتر تحت تاثیر قیمت ارز افزایش یافت و به مرز یک میلیون تومان رسید. دیروز بهای فروش این سکه در بازار 991 هزار تومان بود که نسبت به دیروز هشت هزار تومان افزایش نشان می دهد. البته رشد قیمت سکه و طلا برعکس ارز چندان رکوردی و انفجاری نبوده و روندی آرام و آهسته و پیوسته داشته است.