به گزارش ایران اکونومیست سعید آجورلو مدرس دانشگاه و فعال سیاسی در خصوص سفر رئیس‌جمهور چین به عربستان و امضای توافقات میان پکن و ریاض در یادداشتی برای ایران اکونومیست نوشت:
سفر رییس جمهور چین به عربستان برای برخی سیاسیون ایرانی که روابط ایران با روسیه و چین را همواره از منظری ایدئولوژیک تحلیل می کردند حتما باید پندآموز باشد. برخی دیپلمات های اصلاح طلب یا چهره های سیاسی چپ گرا در طول سال های گذشته همواره با طعنه و کنایه به روابط ایران با کشورهای شرقی می نگریستند و رابطه با شرق را تحقیر می کردند و در مقابل از لزوم احیای روابط با غرب سخن می گفتند. حال آنکه خود می دانستند که روابط با غرب بیشتر از هر چیز نیازمند تفاهم سیاسی و امنیتی با آمریکا و اروپا است که تجربه برجام نشان داد تا چه میزان پیچیده است.
این نوع نگاه اتفاقا کاملا ایدئولوژیک و یک جانبه است. نگاهی که واقعیت های صحنه را به سود باورهای سیاسی نادیده می گیرد و در عمل به دام آنچه که منتقدش بودند، می افتند. منتقدان سیاست خارجی ایدئولوژیک خود ایدئولوژی زده اند. آنگاه در تحلیل روابط متحدان همیشگی آمریکا با شرق و به ویژه چین و روسیه به تناقض گرفتار می شوند.
به همین دلیل و بر مبنای همین رویکردها ، روابط ایران و چین پس از سفر رییس جمهور چین به ایران در دولت آقای روحانی رو به افول می گذارد و حتی بعد از انتخاب آقای لاریجانی به عنوان نماینده ویژه این روابط در یک مسیر رو به جلو پیش نمی رود. چرا که واقعیت قدرت چین را غرب زودتر و بهتر از شرق درک کرده بود؛ آن گونه که هراس از چین را به خوبی در کلام ورفتار و سیاست مداران غربی و به ویژه ترامپ شاهد بودیم. متاسفانه پس از گذشت بیش از یک سال از روی کار مدن دولت جدید همچنان با وجود تغییر نگاه، در سطح اجرایی و عملیاتی به اندازه کافی جدی نبوده ایم.
یک سیاست خارجی واقع گرایانه و هوشمند که اهمیت اقتصاد در دیپلماسی را به خوبی درک می کند هم باید قادر به پاسخ به تحولات و تغییرات در نظم جهانی در حوزه قدرت و امنیت باشد و هم منافع ملی کشور خود را در میانه این تغییرات پیدا کند. بزرگ ترین مانع چنین دیپلماسی، نگاه یکجانبه و غیر واقعی به موضوعات است که گاهی خود را در نقد سیاست ایران در مبارزه با بنیادگرایی وهابی نشان می دهد و زمانی هم در نگاه غیرواقعی به شرق و غرب. نادرست بودن این نگاه های یکجانبه اکنون به خوبی پیداست.
جنس روابط اعراب با چین و روسیه چه از جنس تاکتیک برای گرفتن امتیاز بیشتر از آمریکا باشد چه از جنس راهبرد که ذیل عبور از نظام تک قطبی قابل توضیح است، در نهایت از این جهت پند آموز است که سیاست خارجی جای ژست ها شیک و روشنفکری نیست. سیاست خارجی جای حداکثر شدن منافع امنیتی و اقتصادی است.
