به گزارش ایران اکونومیست، سومین هفته آبان با مناسبت‌های مختلف علمی و فعالیت‌های متنوع مجموعه آموزش عالی همراه بود. هفته ترویج علم (۲۱ تا ۲۶ آبان) همزمان با روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه پایدار (۱۹ آبان، مصادف با ۱۰ نوامبر)، دیدار وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با نمایندگان شماری از تشکل‌های دانشجویی در وزارت علوم، همچنین دیدار و امضای تفاهم‌نامه با معاون علمی، فناوری رئیس‌جمهوری ونزوئلا برای گسترش فعالیت‌های فناورانه و علمی و انتصاب سرپرست برای دانشگاه شهید بهشتی از جمله این رویدادها بود.
انجمن ترویج علم در اولین روز از هفته ترویج مراسمی با حضور سعدالله نصیری‌قیداری رییس پیشین دانشگاه شهید بهشتی و دبیر ستاد سال جهانی علوم پایه، نسرین مصفا رییس انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد و یونس کرامتی رییس پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران در مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور برگزار کرد و اکرم قدیمی رئیس انجمن ترویج علم در این مراسم گفت: یکی از رسالت‌های نظام آموزشی، آموزش اندیشیدن همراه با تفکر نقادانه و شیوه درست اندیشیدن است.
رییس پیشین دانشگاه شهید بهشتی نیز در این نشست با تاکید بر اهمیت حمایت دولت و مجلس از علوم پایه گفت: هزینه‌کرد در علوم پایه برای بخش خصوصی به‌صرفه نیست و دولت و مجلس باید از این علوم حمایت و در آن سرمایه‌گذاری کنند.
نصیری قیداری که دبیر ستاد سال جهانی علوم پایه نیز هست، اظهار داشت: سازمان ملل متحد امسال را سال جهانی علوم پایه نامید. نقش دولت‌ها اینجا مهم است و دولت ها مورد خطاب یونسکو هستند و از آنها می خواهد در توسعه علم کمک کنند، تا وقتی عالم شأن مناسبی نداشته باشد، علم پیشرفت نمی‌کند و شأن وی با حمایت دولت ایجاد و حفظ می‌شود.
انتصاب سرپرست دانشگاه شهید بهشتی
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با صدور حکمی دکتر سید محمود رضا آقامیری را به عنوان سرپرست دانشگاه شهید بهشتی منصوب کرد. آقامیری دانش‌آموخته رشته فیزیک هسته‌ای، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی هسته‌ای دانشگاه شهید بهشتی با مرتبه استادی است که پیشتر رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی بود.
زلفی‌گل همچنین در نامه جداگانه‌ای از خدمات دکتر سعدالله نصیری قیداری، رئیس پیشین دانشگاه شهید بهشتی در زمان تصدی این مسئولیت قدردانی کرد.
دیدار وزیر علوم با نمایندگان تشکل‌های دانشجویی
دبیران و نمایندگان انجمن اسلامی دانشجویان (دفتر تحکیم وحدت)، بسیج دانشجویی، جامعه اسلامی دانشجویان، جنبش عدالت‌خواه دانشجویی و انجمن اسلامی دانشجویان مستقل در دیداری با زلفی‌گل به بیان دیدگاه‌های خود پرداختند.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز در این دیدار گفت: در اغتشاشات اخیر برای مدیریت بهتر دانشگاه ها جلسات زیادی با روسای دانشگاه‌ها داشتیم و تمام تلاش مسئولان دانشگاه‌ها این است که دانشجویان و اساتید که سرمایه‌های علمی و ارزشمند کشور هستند، آسیب نبینند و شأن دانشگاه حفظ شود.
موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی ایران نیز یکشنبه گذشته (۲۲ آبان) میزبان مدیر و معاون موسسه پژوهش‌های آموزش عالی (IPPTN) وابسته به دانشگاه سینس مالزی برای امضای تفاهم‌نامه همکاری بود. بر اساس مفاد این تفاهم نامه برنامه های آموزشی و پژوهشی و همکاری های دو موسسه، تبادل دانشجو، برنامه های مشترک تحقیقاتی و دانشگاهی، کارگاه های مشترک آموزشی، تبادل نشریات و دیگر ارتباطات دانشگاهی و سایر همکاری های علمی اجرا می شود و دو طرف در بازه های زمانی مختلف بر آن توافق می کنند.
همچنین دو نشست علمی حکمرانی، رهبری و مدیریت آموزش عالی و بین‌المللی شدن آموزش عالی در دوران پساکرونا در این موسسه با حضور اعضای هیات علمی آن و شماری از متخصصان آموزش عالی همچنین مدیر و معاون موسسه پژوهش‌های آموزش عالی وابسته به دانشگاه سینس مالزی برگزار شد.
معاون علمی و فناوری رییس جمهور ونزوئلا در ایران و تقویت همکاری‌های تهران-کاراکاس
معاون علمی و فناوری، آموزشی و بهداشتی رئیس جمهور ونزوئلا نیز طی هفته گذشته سفری به تهران و با وزیر علوم و قائم مقام وی در امور بین‌الملل دیدار و گفت‌وگو کرد. وحید حدادی اصل در دیدار با گابریلا خیمنس در حاشیه نهمین دور کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری بولیواری ونزوئلا بر افزایش همکاری‌های دو کشور در حوزه های مختلف از جمله حوزه علمی، تحقیقاتی و فناوری تاکید کرد.
گابریلا خیمنس همچنین با محمدعلی زلفی‌گل دیدار کرد، در این دیدار ضمن بررسی راه‌های گسترش همکاری‌های علمی و فناورانه یادداشت تفاهم همکاری مکمل بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری بولیواری ونزوئلا در زمینه‌های علمی، آموزش دانشگاهی، تحقیقاتی و فناوری به امضای طرفین رسید.
این یادداشت تفاهم مکمل با هدف گسترش و توسعه همکاری بین دو کشور در زمینه‌های علمی، آموزش دانشگاهی، تحقیقاتی و فناوری بر اساس اصول برابری، احترام متقابل به حق حاکمیت و عمل متقابل، مطابق با نظام حقوقی مربوطه دو کشور به مدت پنج سال امضا شد. افزون بر این، برای بررسی اجرای این یادداشت تفاهم مکمل، طرف‌ها کمیته مشترک علمی، آموزشی و فناوری ایران و ونزوئلا را فعال خواهند کرد و می‌توانند گزارش‌ها و پیشنهادهایی را در این زمینه ارائه کنند.
ایجاد پنجره واحد خدمات دانشگاهی و بورسیه صنعت و جامعه
همچنین قرار شد با تصویب کمیته توسعه دولت الکترونیک و هوشمندسازی وزارت علوم پنجره واحد خدمات دانشگاهی ایجاد شود. کمیته توسعه دولت الکترونیک و هوشمندسازی وزارت علوم ایجاد «پنجره واحد خدمات دانشگاهی» را تصویب کرد و براین اساس تمام دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی تابعه خدمات الکترونیکی خود را از طریق اتصال به این پنجره به متقاضیان ارائه می‌کنند.
جلسه کمیته توسعه دولت الکترونیک و هوشمندسازی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با حضور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، علی خطیبی معاون اداری و مالی و مدیریت منابع، قاسم عموعابدینی معاون آموزشی، محمدهادی زاهدی مدیرکل آمار، فناوری اطلاعات و امنیت فضای مجازی وزارت علوم و اعضای این کمیته برگزار شد.
در این نشست پس از بررسی و تبیین تکالیف ابلاغی دولت در خصوص «ایجاد پنجره خدمات هوشمند» دستگاه‌های اجرائی موضوع بند «و» تبصره ۷ قانون بودجه ۱۴۰۱ کل کشور و به منظور تسهیل ارائه خدمات الکترونیکی به جامعه آموزش عالی تصویب شد: «پنجره واحد خدمات دانشگاهی» ایجاد شود و تمام دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی تابعه خدمات الکترونیکی خود را از طریق اتصال به این پنجره به متقاضیان ارائه کنند.
افزون بر این، معاون آموزشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز از تصویب ایجاد بورسیه صنعت و جامعه در دانشگاه‌ها در جلسه اخیر شورای گسترش آموزش عالی خبر داد و گفت: یکی از مصوبات این جلسه در راستای تحقق اهداف اسناد بالادستی، بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و طرح تحول آموزش، ایجاد بورسیه «صنعت و جامعه» بود.
قاسم عموعابدینی افزود: با توجه به اجرای موفق طرح بورسیه جامعه و صنعت در دانشگاه یزد، اجرای این بورسیه در سایر دانشگاه‌ها به تصویب شورای گسترش رسید. دانشگاه ها و مراکز آموزشی و تحقیقاتی با توجه به مصوبه شورای گسترش آموزش عالی، می توانند از طریق اعلام در دفترچه آزمون سراسری برای مقاطع تحصیلی کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشجوی بورسیه ازسوی واحدهای صنعتی و تولیدی پذیرش کنند. دانشجو در این شیوه ضمن حضور در دانشگاه در محیط صنعت حضور پیدا کرده و حقوق دریافت می کند.
نهمین نشست مجمع پژوهشگاه‌های ملی کشور در سال جاری با موضوع بررسی پیش‌نویس آیین‌نامه استخدامی اعضای هیات‌علمی پژوهشی، با حضور پیمان صالحی معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، علی باقر طاهری نیا دبیر مجمع پژوهشگاه‌های ملی کشور و رییس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی مدیران حوزه پژوهشی و روسای پژوهشگاه‌های عضو مجمع، به میزبانی پژوهشگاه مواد و انرژی به صورت حضوری و مجازی نیز در هفته گذشته برگزار شد.
پیمان صالحی درخصوص تدوین پیش‌نویس آیین‌نامه موظفی اعضای هیات‌علمی پژوهشی، اظهار داشت: در این آیین‌نامه باید توجه داشت که رابطه‌ای متناسب و ملموس بین آموزش و پژوهش برقرار شود و موظفی‌ها و خروجی‌ها از یکدیگر مجزا شوند، زیرا خروجی‌ها بر اساس ماموریت و اهداف سازمان است.
معاون پژوهشی وزارت علوم در این نشست بر اهمیت هفته پژوهش در سال جاری تاکید کرد و از همه پژوهشگاه‌ها خواست هفته پژوهش و فناوری امسال را به صورت دانشجو محور برگزار و از تمام توان دانشجویان برای برگزاری نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناورانه، استفاده کنند.
دانشگاه صنعتی‌شریف و تهران جزء ۱۰۰ دانشگاه برتر آسیا
نتایج رتبه‌بندی سال ۲۰۲۳ کیو. اس برای دانشگاه‌های برتر آسیا منتشر شد و بر اساس آن ۱۲ دانشگاه ایرانی در جمع ۷۶۰ دانشگاه برتر آسیایی و دانشگاه‌های صنعتی شریف و تهران در جمع ۱۰۰ دانشگاه اول قرار دارند. نتایج رتبه‌بندی سال ۲۰۲۳ کیو. اس برای دانشگاه‌های برتر آسیا منتشر شد. در رتبه‌بندی سال ۲۰۲۳ کیو. اس ۷۶۰ دانشگاه آسیایی رده‌بندی شدند. دانشگاه پکن رتبه اول را به خود اختصاص داده و دانشگاه شماره یک سال گذشته یعنی دانشگاه ملی سنگاپور، رتبه دوم را از آن خود کرده است.
آغاز ثبت‌نام آزمون دکتری، پایان نام‌نویسی در نوبت اول آزمون سراسری ۱۴۰۲
سازمان سنجش آموزش کشور نیز مانند همیشه در هفته قبل پرخبر بود. ثبت‌نام آزمون دکتری از ۲۲ آبان آغاز شد و نام‌نویسی برای نوبت اول آزمون سراسری سال ۱۴۰۲ که چهارشنبه (۱۸ آبان) پایان یافته بود یک روز یعنی یکشنبه (۲۲ آبان) تمدید شد تا جاماندگان از این دوره بتوانند در آن نام‌نویسی کنند. در مجموع ۹۷۹ هزار نفر در این آزمون ثبت‌نام کردند. نوبت اول آزمون سراسری ۱۴۰۲، ۲۹ و ۳۰ دی ۱۴۰۱ برگزار خواهد شد. همچنین ثبت نام دوره دوم از ۱۵ تا ۲۱ فروردین سال ۱۴۰۲ انجام و آزمون نوبت دوم صبح و بعدازظهر ۱۴ و ۱۵ تیرماه سال ۱۴۰۲ برگزار خواهد شد.
ثبت نام آزمون ورودی مقطع دکتری نیمه متمرکز (Ph.D) دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی سال ۱۴۰۲ برای پذیرش در دوره‌های روزانه، نوبت دوم، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه پیام نور، دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیرانتفاعی، مشترک و پردیس خودگردان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی که از ۲۲ آبان آغاز شده تا روز یکشنبه ۲۹ آبان ادامه دارد. آزمون صبح روز پنجشنبه (۱۱ اسفند ۱۴۰۱) برگزار خواهد شد.
کوتاه از دانشگاه‌ها
سی‌وهشتمین اجلاس روسای دانشگاه‌های بزرگ کشور به میزبانی دانشگاه الزهرا (س) برگزار شد. رییس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در این اجلاس گفت: مراکز آموزش عالی در خط مقدم و سنگربانان کشور هستند، دانشگاه‌ها امروز سخت‌ترین شرایط بودجه‌ای را تحمل می‌کنند، بنابراین مجلس هم پشتوانه آنها است و تلاش می‌کند اعتبارات لازم را تامین کند. مشکل کشور از طریق معلمی حل می‌شود و هیچ راهی جز این وجود ندارد.
رئیس دانشگاه تهران هم در این اجلاس گفت: دانشگاه‌ها از قدرت عمل کافی برای اجرای مصوبات و پیشنهادات خود برخوردار نیستند، لذا درخواست داریم که این اختیارات واقعی در قانون برنامه هفتم محقق شود و اختیار دانشگاه‌ها افزایش پیدا کند.
سید محمد مقیمی با تاکید بر لحاظ کردن انتظارات و ملاحظات دانشگاه‌ها در خصوص برنامه هفتم توسعه افزود: به طور جدی خواستار اجرای استقلال اداری و مالی دانشگاه‌ها هستیم. این موضوع در قانون برنامه چهارم و پنجم توسعه مورد توجه قرار گرفت اما در قانون برنامه ششم شاهد عقب‌گردی در این خصوص بودیم درخواست مشخص در زمینه توجه به استقلال دانشگاه‌ها در قانون برنامه هفتم توسعه این است که آنچه به عنوان حداقل‌هایی در برنامه چهارم و پنجم توسعه برای دانشگاه‌ها در نظر گرفته شده بود، در برنامه هفتم نیز لحاظ شود. قانون برنامه هفتم توسعه بودجه‌های پنج سال آینده و سیاست‌های کلی در مورد نظام مالی و بودجه دانشگاه‌ها را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.
مقیمی همچنین به اعتراض‌ها در دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: هدف عاملان ناآرامی‌ها و حوادثی که در دانشگاه‌های کشور اتفاق افتاد، کند کردن رشد و پیشرفت علمی کشور بود که به لطف خداوند، ناموفق ماند. شرایط امروز دانشگاه‌ها پایدار است و امیدواریم این شرایط پایدارتر شود تا بتوانیم برنامه‌هایی را که در دولت مردمی طراحی و تدوین و توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ابلاغ شده با سرعت و قوت بیشتری محقق کنیم.
قائم مقام رییس هیات حمایت از کرسی‌های نظریه پردازی نقد و مناظره، از ایجاد خانه ملی گفت‌وگوی آزاد در دانشگاه‌های کشور خبر داد و گفت: دانشگاه ها و مراکز علمی می توانند خانه ملی گفت‌وگو را راه اندازی کنند.
حجت الاسلام عبدالکریم بهجت پور، در نشستی به مناسبت سالگرد شورای انقلاب فرهنگی با ارایه گزارش عملکرد هیات حمایت از کرسی‌های نظریه پردازی اظهار داشت: کرسی های نظریه پردازی مورد تاکید امام (ره) و شورای عالی انقلاب فرهنگی و مولود چنین نگاهی بود.
وی ادامه داد: حضرت امام (ره) با نگاه دوراندیشانه مسئله تغییر فرهنگی در کشور را مورد توجه داشتند و توصیه داشتند که متفکران در ستادی حاضر شوند تا انقلاب فرهنگی در ایران اسلامی را سامان دهند، هر چه پیش رفتیم و رشد انقلاب را شاهد بودیم این نگاه توسعه پیدا کرد و در سال ۸۱ به واسطه درخواست گروهی از فضلا از مقام معظم رهبری زمینه ایجاد هیات‌های کرسی نظریه پردازی و نقد و مناظره فراهم شد.
دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز طی هفته گذشته میزبان همایش پایانی سومین دوره جایزه ملی تعالی لجستیک و زنجیره تامین بود. رییس این دانشگاه بحث، بررسی و تامل بر سر مسائل لجستیکی کشور در دانشگاه‌ها را ضروری دانست و گفت: دستگاه‌ها باید از دانشگاه‌ها چنین موضوعاتی را مطالبه کنند تا با همکاری یکدیگر در مسیر رفع مشکلات این حوزه گام بردارند. سید حسن قدسی پور از آمادگی این دانشگاه برای ورود به زمینه‌های لجستیکی کشور و همچنین تهیه رساله‌های دکتری و پروژه‌های واقعی‌تر در این زمینه خبر داد.
دانشگاه صنعتی شریف نیز در اطلاعیه ای اعلام کرد: بر اساس اعلام معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه صنعتی شریف، با تصویب شورای مشترک آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه، امتحانات پایان‌نیم‌سال یک هفته به تعویق افتاده و بازه برگزاری کلاس‌های جبرانی در انتهای نیم‌سال از یک هفته به دو هفته افزایش یافته است.
همچنین دانشگاه صنعتی شریف در هفته گذشته در کنار فعالیت‌های آموزشی و برگزاری کلاس‌های ترم اول سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱، برنامه‌های فرهنگی و پژوهشی تدارک دیده بود که برخی انجام شده و برخی دیگر در حال پیگیری است. «اجرای طرح غربالگری تست قندخون و فشار خون و مشاوره تغذیه رایگان برای دانشگاهیان شریف»، برگزاری «نشست تبیین نقش جهاد دانشگاهی در بکارگیری علم و فناوری در دوران جنگ تحمیلی» و اعلام فراخوان برگزاری «بیست و هفتمین همایش و نمایشگاه ملی مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی؛ ژئوماتیک ۱۴۰۲» از جمله رویدادهای علمی فرهنگی به ابتکار دانشگاه شریف بود.
