جایگاه مجسمهها و المانهای شهری در رویدادی مانند جام جهانی در تلفیق با ورزشی مانند فوتبال به حدی است که کشور قطر از یک سال قبل از آغاز این مسابقات، منظره شهرهایش را به موزه هنری در فضای باز برای به نمایش درآوردن المانهای شهری بدل کرده و امیدوار است، مردم خود این کشور و به همراه گردشگرانی که برای تماشای این مسابقات راهی کشور قطر میشود، از این آثار هنری برجسته به عنوان یک تجربه موزه در فضای باز گسترده لذت ببرند.
ایران اکونومیست در ادامه این گزارش، نگاهی دارد به چند مجسمه که با موضوع فوتبالیستهای مطرح دنیا، در سطح شهرهای جهان ساخته شدهاند. با این توضیح که انتخاب تصاویر جمعآوریشده در این گزارش و توضیحات مربوط به آن به انتخاب خود خبرنگار بوده است.
مجسمه پیروزی ماندگار انگستان در جامجهانی ۱۹۶۶
جامجهانی یا به سادگی قهرمانان، مجسمهای برنزی یادآور فینال جام جهانی ۱۹۶۶ است که در نزدیکی ورزشگاه اختصاصی باشگاه وستهام یونایتد در منطقه آپتون پارک لندن در کشور انگلستان قرار دارد. این مجسمه یک صحنه پیروزی معروف را به تصویر میکشد که پس از فینال در استادیوم قدیمی ومبلی لندن، با حضور بابی مور، جف هرست، مارتین پیترز و ری ویلسون در تاریخ ثبت شد.
این تنها باری است که تیم ملی فوتبال انگلیس جام جهانی را فتح کرد و مور کاپیتان تیم ملی انگلیس در این مجسمه با همکارانش در حالی که جام ژول ریمه را بالا نگه داشته، به تصویر کشیده شده است. این یادبود که به طور مشترک توسط شورای نیوهام و وستهام یونایتد ساخته شده است، به نوعی سهم وستهم در این پیروزی است؛ چراکه مور، هرست و پیترز همگی بازیکنان وستهام در زمان جامجهانی ۱۹۶۶ بودند.
این مجسمه توسط فیلیپ جکسون ـ مجسمهساز ـ ساخته شده است و در سال ۲۰۰۳ توسط پرنس اندرو، رئیس اتحادیه فوتبال، رونمایی شد. جکسون همچنین مجسمه بابی مور را که در ومبلی جدید در سال ۲۰۰۷ افتتاح شد، ساخته است.
مجسمه بابی مور ـ کاپیتان تنها تیم انگلیس که قهرمان جام جهانی شد
مجسمه بابی مور از جنس برنز ساخته شده و در آن چهره و ظاهر فوتبالیست سابق وستهم و تیم ملی انگلیس به نمایش گذاشته شده است. این مجسمه خارج از استادیوم ملی انگلیس، استادیوم ومبلی، در پارک ومبلی، شمال غربی لندن قرار دارد.
این تندیس یادبود زندگی مور محسوب می شود؛ فردی که کاپیتان تنها تیم انگلیس بود که جام جهانی را به خانه برد. در فینال این رقابتها، انگلیس تیم فوتبال آلمان را با نتیجه ۴–۲ در استادیوم قدیمی ومبلی شکست داد. استادیومی که در سال ۲۰۰۳ تخریب شد.
در سال ۲۰۰۷، چهارده سال پس از مرگ مور بر اثر سرطان در سن ۵۱ سالگی، از این مجسمه در خارج از استادیوم جدید، رونمایی کردند. مجسمهای با قد ۲۰ فوت (۶.۱ متر) روی یک پایه سنگی که تماشاگران را در حالی که از راه ومبلی به داخل راه میروند، نگاه میکند. این مجسمه هم مانند مجسمه قبلی توسط فیلیپ جکسون ساخته شد.
مجسمههای ۳ بازیکن برنده در جام جهانی
سر جف هرست که در جام جهانی ۱۹۶۶ مقابل آلمان غربی در ومبلی هتتریک کرد، در سال ۱۹۴۱ در اشتون متولد شد. جیمی آرمفیلد OBE، ستاره سابق بلکپول که در همان بازی تعویض شد نیز در دنتون به دنیا آمد و بزرگ شد و قبل از بابی مور، کاپیتان تیم انگلیس بود.
مجسمهای برای تجلیل از زنان فوتبالیست
تیم فوتبال زنان ایالات متحده آمریکا پس از قهرمانی جهان در سال ۱۹۹۹ با ساخت مجسمهای از یکی از بازیکنان این تیم مورد تجلیل قرار گرفتند. این پروژه توسط استودیو هانلون، یادبودی برای ضربه پنالتی معروف برندی چستین و جشن بزرگی است که پس از آن برگزار شد. مجسمهای در اندازه واقعی از چستین که در چمن سر میخورد و در مقابل استادیوم رز باول در پاسادنا، کالیفرنیا قرار دارد و با پنلهای اطلاعاتی تکمیل شده است که جزئیات تأثیر برگزاری مسابقات جام جهانی، بر تکامل ورزش زنان را نشان میدهد.
سال ۱۹۹۹ سومین دورهٔ جام جهانی فوتبال زنان در کشور آمریکا برگزار شد. در این بازیها تیم ملی فوتبال زنان آمریکا، چین و برزیل به ترتیب اول، دوم و سوم شدند.
مجسمهای از ضربه سر منحوس زیدان
ضربه سر منفوری که زینالدین زیدان، اسطوره فوتبال فرانسه در جریان فینال جام جهانی بر روی یک ایتالیایی فرود آورد، به یک مجسمه غول پیکر تبدیل شده و در مقابل مرکز پمپیدو در پاریس به نمایش گذاشته شده است.
ضربه سر زینالدین زیدان به قفسه سینه مارکو ماتراتزی در فینال جام جهانی ۲۰۰۶ با خداحافظی تلخ هافبک فرانسوی از جهان فوتبال همراه شد.
جریان از این قرار بود که بازی در فینال به وقت اضافه کشیده شد و آن صحنه تاریخی رقم خورد؛ اتفاقی که هافبک فرانسوی دوست دارد از گذشتهاش پاک کند. مارکو ماتراتزی خشن ایتالیایی که گل مساوی را به ثمر رسانده بود، پیراهن زیدان را چند بار کشید. بازیکن فرانسوی به او گفت: اگر پیراهنم را میخواهی، از من درخواست کن، در پایان دیدار آن را به تو خواهم داد اما ماتراتزی با توهین به زیدان پاسخ بازیکن فرانسوی را داد.
در فرهنگ زیدان چنین حرفی غیرقابل تحمل بود و جواب او نیز عمق این موضوع را نشان داد. هافبک پیشین رئال مادرید ضربه سر محکمی را به بالای قفسه سینه مدافع ایتالیایی زد که منجر به زمین خوردن ماتراتزی شد. این اتفاق در دقیقه ۱۱۰ رخ داد و تنها ۱۰ دقیقه به پنالتیها و پایان دوران ورزشی بازیکن بزرگی مانند زیدان باقی مانده بود. اکیو ایزوندو این صحنه را ندید اما مدینا کانتالخو، داور چهارم او را متوجه این اتفاق کرد. زیدان اخراج شد. دوران بازیگری هافبک فرانسوی ۱۰ دقیقه زودتر به پایان رسید. جایزه بهترین بازیکن جام، توپ طلا و بهترین بازیکن سال فیفا از دست رفت. بازی در ضربات پنالتی دنبال شد و ایتالیا به عنوان قهرمانی دست یافت. تمام افتخارات آن بازی و آن سال به فابیو کاناوارو، کاپیتان ایتالیا رسید. این پایان غمانگیزی برای یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ فوتبال بود.
مجسمه عجیب تیری آنری
اسطوره آرسنال ـ تیری آنری ـ در زمره شکست ناپذیران فوتبال بود. آنری دو بار در آرسنال حضور داشت: ۱۹۹۹ - ۲۰۰۷ و ۲۰۱۲. با این حال، عملکرد او در اولین حضورش، باشگاه آرسنال را بر آن داشت تا مجسمهای از او بسازد. آنری در اولین حضور خود، چندین عنوان لیگ و جوایز فردی را به دست آورد. او چهار بار کفش طلای لیگ برتر را برد و دو بار به عنوان بهترین بازیکن لیگ انتخاب شد. همچنین او در شش موقعیت مختلف به تیم منتخب لیگ برتر رسید.
در سال ۲۰۱۱، آرسنال از مجسمه آنری در خارج از ورزشگاه امارات (ورزشگاه اختصاصی باشگاه آرسنال که به صورت رسمی در ۲۳ ژوئیه سال ۲۰۰۶ میلادی افتتاح شد) رونمایی کرد.
آرسن ونگر درباره آنری گفته بود: وقتی برای اولین بار او را در پست نوک حمله قرار دادم او گفت، "ببین، من نمیتوانم گلزنی کنم." برای کسی که نمی تواند گلزنی کند، او کاملا خوب کار کرده است. او یک اسطوره برای این باشگاه است، وقتی از یک طرفدار آرسنال بپرسی کدام بازیکن در آرسنال کلیدی تر است؟ او پاسخ می دهد: تیری آنری. او یک مجسمه در بیرون ورزشگاه امارات دارد. فکر می کنم فقط دو یا سه نفر هستند که مجسمه آن ها آن جاست. پس می توانید دریابید که او چه تاثیری در آرسنال داشته است."