به گزارش اکوبورس ، از اول اسفند ماه بازار فرابورس ایران به وعده یک ماه پیش خود مبنی بر انتقال 14 نماد معاملاتی در بازار پایه عادی به بازار پایه توافقی عمل کرد.مصوبه پر سر و صدای هیات مدیره فرابورس ایران مبنی بر انتقال 14 نماد معاملاتی بازار پایه به بازار توافقی هنوز برای برخی معامله گران به استخوان لای زخم گذاشتن تعبیر می شود.بازار توافقی حتی برای عده ایی به مثابه جهنمی می ماند که پیشانی سهامداران این چند شرکت را به خاطر گناه نکرده ،داغ کرده است.
اما آیا ورود و خروج به این تابلو و آن بازار ؛ دخلی به حال معاملات رایج
بازار خواهد داشت و یا اینکه مثل اقتصاد دم کرده مان دیر یا زود به آن هم
عادت می کنیم؟
در این باره مدیر ناشران فرابورس در گفتگو با خبرنگار اکو بورس، انتقال
نماد معاملاتی شرکت ها را موضوعی طبیعی دانسته و گفته است: بازار پایه
توافقی مشابه بازار پایه عادی است با این تفاوت که معاملات سهام با نظارت
دقیق تر ناظر بازار انجام می پذیرد.
رضا غلامعلی پور گفت: بازار پایه براساس تکلیفی که ماده 99 قانون برنامه 5
توسعه برای شرکت های سهامی عام گذاشت راه اندازی شد.بر اساس این قانون می
بایست شرکت های سهامی عام پس از پذیره نویسی سهام خود در بازار سوم فرآیند
معاملات عادی سهام را در بازار اول و دوم فرابورس انجام دهند.اما به دلیل
مغایرت شروط ورود این شرکت ها به تابلوهای مذکور از جمله پایین بودن مجموع
حقوق صاحبان سهام این موضوع میسر نمی شد الا با ایجاد بازار پایه.
فرق میان دو تعریف در معنی
وی افزود: درج نماد معاملاتی شرکت ها در بازار پایه به معنای پذیرش شرکت
ها در فرابورس نیست.کما اینکه در حال حاضر نماد معاملاتی بانک سامان و یا
بانک شهر با وجود برخورداری از ساختار مالی منسجم و سودآور همچنان علاقه
مند به حضور در این بازار بوده و تا کنون هیچ درخواستی برای انتقال به
بازارهای بالاتر را نداده اند.
فلسفه بازار پایه
به گفته وی علاوه بر الزام قانون برنامه 5 توسعه برای شرکت های سهامی
عام،مجموعه دیگری از شرکت ها در بورس حاضر هستند که با وجود برخورداری از
سابقه طولانی حضور در بازار ولی شرایط پذیرش را به دلایل مختلف از دست داده
اند و با تنزل جایگاه در تابلوهای معاملاتی بازار مواجه شده اند.برای این
قبیل شرکت ها متولی بازار یا مجبور بود آنها را برای همیشه از بورس اخراج
کند و یا با ایجاد امکانی همچنان این گونه نماد های معاملاتی را در بدنه
بازار سرمایه بخاطر رعایت حال سهامداران خرد حفظ کند که برای این منظور
بازار پایه ایجاد شد.
از کشیدن جور ناظر تا پر طاووس
انتقال نماد معاملاتی 40 شرکت بورسی به بازار پایه در ماههای اخیر موضوع
دیگری بود که غلامعلی پور به آنها اشاره کرد و گفت:در کنار مواردی که گفته
شد مجموعه دیگری از شرکت ها وجود دارند که با وجود پذیره نویسی سهام اما
هنوز در بازار فرابورس پذیرش نشده اند.این گونه از واحد های اقتصادی تا
زمان شکل گیری شرکت و عملیاتی شدن فعالیت های اصلی آن و در عین حال درخواست
برای پذیرش ،همچنان در بازار پایه باقی می مانند.به باور این مقام مسئول
در بازار پایه به دلیل عدم پذیرش در فرابورس،ریسک این شرکت ها نسبت به دیگر
شرکت هایی که با قبول دشواری ها، حضور در بازار اول و دوم را پذیرفته اند
به مراتب بیشتر است.
مرز برزخ میان دو بازار
وی با اشاره به حضور 120 نماد معاملاتی مختلف در بازار پایه؛به این نکته
مهم اشاره کرد که:نحوه انجام معاملات با دو ساختار بازار پایه عادی و بازار
پایه توافقی صورت می پذیرد به گونه ایی که در بازار پایه عادی مشابه بازار
اول و دوم فرآیند معاملات بر اساس حراج و کشف قیمت صورت می پذیرد.در بازار
پایه توافقی اما مبنای معاملات بر پایه توافق میان خریداران و فروشندگان و
نیز بدون دامنه نوسان قیمت در سامانه معاملات متصل می شوند.تنها تفاوت
بازار توافقی حضور ناظر بازار برای به اصطلاح "تیک زدن" تک تک معاملات
صورت گرفته است به این صورت که ناظر براساس مظنه قیمت هایی که در سفارش ها
گذاشته شده اقدام به تایید یا ابطال معامله می کند.بطور مثال اگر سفارش های
خرید و فروش سهم در یک نماد معاملاتی رقمی ما بین 400 تا 500 تومان باشد و
در عین حال یک مرتبه سفارشی 1000 تومانی در سامانه مچ شود ناظر این معامله
را تایید نخواهد کرد.
سلیقه ناظر را از خودش بپرسید؟
وی در برابر این پرسش که در انتقال نمادهای معاملاتی به بازارها و
تابلوهای مختلف تا چه حد نظر شخصی و سلیقه مدیران دخیل است؟پاسخ داد:در این
رابطه باید نهاد ناظر به عنوان متولی بازار پاسخ گوید که تا چه حد سلیقه
دخیل است.این نکته را نیز نباید فراموش کرد که شرکت های حاضر در بازار پایه
عادی و توافقی فقط برای ارایه پیش بینی درآمد و بودجه معاف از ارایه
اطلاعات هستند اما در خصوص اطلاعات دوره های عملکردی میاندوره ایی و یا
تصمیم گیری در مجامع همچنان تحت نظارت سفت و سخت متولی بازار سرمایه هستند.
توافقی تا ابد در کار نیست
غلامعلی پور این نکته را هم افزود که انتقال به بازار پایه یا توافقی به
این معنی نیست که تا ابد نماد معاملاتی شرکت باید در این بازارها باقی
بماند.در این رابطه هم اکنون 90 پرونده برای درخواست پذیرش در فرابورس
ابزار تمایل کرده اند .از جمله می توان به نماد معاملاتی بانک خاورمیانه
اشاره کرد که پس از حدود یکسال حضور در بازار پایه هم اکنون درخواست پذیرش
داده و احتمال انتقال نماد معاملاتی آن به بازار بورس نیز وجود دارد.
بزودی همه یکجا منتقل می شوند
مدیر اداره ناشران فرابورس عنوان کرد: از میان 120 نماد معاملاتی حاضر در
بازار پایه عادی و 29 نماد معاملاتی بازار پایه توافقی سیاست کلی بازار در
این زمینه یکجا نمودن این بازار است بطوریکه بازار پایه عادی را به عنوان
یک دوره گذار کوتاه مدت برای شرکت ها قرارداده ایم تا در فرصت 40 روزه
چنانچه خود را حایز شرایط برای انتقال به بازار اول و دوم فرابورس می دانند
اعلام کنند و یا اینکه به بازار پایه توافقی کوچ کنند.
نیمی از اخراجی ها در هیات پذیرش
وی از شرایط شرکت های حاضر در بازار پایه عادی فرابورس سخن گفت و افزود:
آندسته از شرکت هایی که همچنان در بازار پایه عادی حضور دارند چیزی در حدود
15 شرکت درخواست پذیرش برای حضور در تابلوهای بورس و فرابورس داده اند و
در عین حال در آینده ایی نزدیک جمع دیگری از نماد های معاملاتی فاقد شرایط
از بازار اول و دوم فاربورس به بازار پایه توافقی منتقل می شوند.
غلامعلی پور از ارسال درخواست پذیرش 6 شرکت از 14 شرکت منتقل شده به بازار
پایه توافقی خبر داد و گفت: بخشی از این درخواست ها بررسی شده و تعدادی
دیگر نیز که هنوز به شکل طرح هستند تا تکمیل و راه اندازی شرکت در فهرست
پذیرش باقی خواهند ماند.
نمایش معاملات در راستای شفاف سازی است
وی نمایش روند معاملات در تمام تابلوهای معاملاتی بازار سرمایه را تکلیف
قانونگذار برای شفاف سازی و عدم اجحاف در حق سهامداران شرکت ها عنوان کرد و
افزود:مردم عادی باید دز زمان ورود به بازار های مختلف قبل از هرچیز به
نوع بازار و ریسک های مترتب بر این بازار ها دقت لازم را داشته باشند.
سهامداران بهشت پارس بخوانند...
اشاره به شرکت بهشت پارس و انجام پذیره نویسی سهام این شرکت در دو سال قبل
موضوع دیگری بود که وی به آن پرداخت و افزود: باتوجه به آشنایی که به
عنوان کارشناس این شرکت در زمان ورود آن به فرابورس دارم خاطرم هست مدیر
عامل این شرکت درخواست پذیره نویسی سهام را از متولی بازار داشت که طبق
قوانین مانعی برای آن نمی شد قائل شد.بهشت پارس با وجود همه پتانسیل ها اما
تا زمانیکه به بهره برداری کامل دست نیابد از دید ناظر بازار همچنان یک
پروژه است همانند فردی که کنکور داده اما هنوز معلوم نیست که نتایج این
آزمون موفقیت یا شکست او را در چه زمانی مشخص می کند؟
رد سفته باز را در بازار پایه زدیم
وی درباره علت انتقال یکباره 14 نماد معاملاتی از بازار پایه عادی به
بازار پایه توافقی گفت:قبل از هر چیز باید دانست این نماد ها همین حالا هم
در بازار پایه هستند منتهی با این تفاوت که روند معاملاتشان تحت نظارت
بیشتری از سوی ناظر قرار گرفته و هر زمان که درخواستی برای پذیرش داشته
باشند بلافاصله بررسی می شود.
شانس پذیرش سه نماد معاملاتی در فرابورس
از میان این نماد ها هم اکنون نماد هایی همچون"پترول" ،بانک خاورمیانه و
یا پتروشیمی امیرکبیر با احتمال فراوانی برای پذیرش مواجه هستند.با این
حال برخی تصور می کنند چون طرح پتروشیمی ممسنی به عنوان زیر مجموعه پترول
در این بازار قرار دارد پس این شرکت هم بزودی پذیرش می شود در حالیکه خود
ناشر اعلام کرده که پتروشیمی ممسنی تا 4 سال آینده راه اندازی می
شود.درباره موضوع انتقال این نماد ها نیز پس از آنکه رد پای سفته بازی های
گسترده در کنار عده ایی از سهامداران نا آشنا با این بازار پدیدار شد طبق
قوانین اختیار توقف نماد معاملاتی به ناظر داده شد اما اگر این توقف تداوم
داشته باشد سهامدار از علت آن پرس و جو می کند در حالیکه اصل کار بر افزایش
نقد شوندگی سهام تاکید دارد.
"واحیاء" و "ممسنی" شفاف سازی کردند
شرکت هایی همچون احیاء سپاهان در تاریخ ششم مرداد ماه و نیز پنجم آذر ماه
در دو مرحله ضمن شفاف سازی و ارایه صورت های مالی شرکت های تابعه خود اعلام
کرده که برنامه ایی بر ای افزایش سرمایه ندارد.در خصوص شرکت ممسنی نیز به
فاصله 17 روز این شرکت دو اطلاعیه شفاف سازی منتشر کرده که ریز آن در
اطلاعات شرکت موجود است.
با همه این تفاسیر اگر همین شرکت ها درخواست پذیرش دهند طبق قانون این درخواست را به هیات پذیرش می بریم و آنجا مدیر عامل شرکت و دیگر مدیران آن به پرسش ها و درخواست ها پاسخ می دهند .
وی تاکید کرد: بازار توافقی پایان همه چیز نیست و مطابق با روال قبل
معاملات صورت می گیرد با این تفاوت که شکل انجام این معاملات تغییر کرده
است.
