به گزارش ایران اکونومیست به نقل از دفتر ارتباطات شرکت ملی پست؛ مهدی گمرکی کارشناس اداره کل پست استان اصفهان در یادداشتی به بررسی نقش پست در توسعه پایدار کشور پرداخته است که متن آن در ادامه آمده است.
«توسعه پایدار» مفهومی است که بعد از یکجانبه گرایی در توسعه کشورها با هدف حفظ عناصر و شاخص های مهم زندگی از جمله محیط زیست، عدالت و کیفیت زندگی در جریان انقلاب صنعتی مطرح گردید.
در شرایطی که انقلاب صنعتی به سرعت در حال از بین بردن منابع طبیعی، محیط زیست و در ابعاد اجتماعی در حال توسعه فقر و بی عدالتی در بین جوامع بود، مباحث توسعه پایدار بر لزوم حفظ یکپارچگی جوامع و محیط زندگی و توسعه عدالت در کنار توسعه اقتصادی تاکید کردند تا موتور انقلاب صنعتی با رویکردی متوازن به حرکت خود ادامه دهد.
در این نوشتار سعی می کنیم به مناسبت 17 مهرماه، روز جهانی پست به یکی از ابزارهای مهم توسعه پایدار که همزمان با انقلاب صنعتی مورد توجه کشورهای توسعه یافته قرار گرفت اشاره کنیم.
پست برای ما ایرانیان یادآور تاریخی است به طول بیش از سه هزار سال؛ مولفه ای که مردم ایران آن را با عنوان چاپار از طریق کتاب های تاریخی خوانده اند و در ذهنشان به عنوان یکی از افتخارات تاریخی ایران ثبت کرده اند. اما پست چگونه توانست در طول انقلاب صنعتی به یکی از مهمترین ابزارهای توسعه پایدار تبدیل شود ، چنانچه برخی معتقدند نقش پست ایالات متحده در توسعه پایدار و متوازن آن بی بدیل و غیر قابل انکار است . قبل از هر توضیحی به این مساله باید پرداخت که با تحلیل آمار اتحادیه جهانی پستی براین باور می رسیم که هر آنچه کشورها به توسعه یافتگی بیشتری رسیده اند همزمان سرانه مرسولات پستی آنها به ازای هر نفر جمعیت نیز با رشد خیره کننده ای مواجه شده است تا بدانجا که سرانه مرسولات پستی در آمریکا در سال های اخیر به عدد خیره کننده هزار مرسوله در سال به ازای هر نفر از جمیعت آن کشور رسیده است و این عدد با سرانه مرسوله در کشور ما که در بهترین شرایط 8 مرسوله به ازای هر نفر در سال است تفاوت معناداری دارد
بدین ترتیب می توان دریافت تعداد پرسنل مشغول به کار در شبکه پستی کشورهای توسعه یافته نیز بسیار قابل توجه است. به عنوان مثال بر اساس آمار اتحادیه جهانی پستی تعداد پرسنل در تمامی اپراتورهای پستی آلمان در سال 2020 به عدد 395هزار و 761 نفر رسیده است و این در حالی است که عدد ثبت شده برای کشور ما 14 هزار و 340 نفر بوده است.
این اعداد معنادار که می توان آن را در سایت اتحادیه جهانی پستی مورد بررسی بیشتر قرارداد، بیانگر آن است که کشورها هم راستا با توسعه خود شبکه های پستی خود را به میزان قابل ملاحظه ای توسعه داده اند. اما پست چه نقشی در توسعه پایدار دارد و عدم پرداخت به آن چه اتفاقاتی را می تواند در آینده رقم بزند؟
پست با ابزار نیروی انسانی وسیع ، توزیع گسترده دفاتر پستی، ناوگان حمل و نقل و شبکه توزیع قدرتمند مویرگی خود می تواند نقشی اساسی در توزیع عادلانه امکانات و سرویس ها در بین اقشار مختلف مردم در شهر و روستا داشته باشد.
همانگونه که در تعاریف توسعه پایدار، از دریافت عادلانه امکانات و سرویس ها به همه جمعیت کشور به عنوان یک بحث مهم پرداخته می شود، کشورهای توسعه یافته از ابزار پست برای این امر و تحقق این شاخص بهره کافی را برده اند.
جالب است بدانید یکی از شاخص های توسعه یافتگی از دیدگاه سازمان ملل شاخص مهم سرانه مرسولات پستی به ازای هر نفر از جمعیت در یک سال آماری است.
نکات زیر می تواند اشاره به ظرفیت های پست در بهبود شاخص های توسعه پایدار داشته باشد.
1. پست به واسطه ابزار نیروی انسانی در کشور ها می تواند به عنوان نماینده دولت در تمام نقاط شهری روستایی ایفای نقش کند.
2. خدمات پستی می تواند رابط مردم و دولت باشد. نقش این واسطه در به حداقل رساندن فساد اداری حائز اهمیت است..
3. شبکه قدرتمند لجستیک پستی به عنوان بازوی توانمند تولید می تواند کالای تولید را بدون طی روال های سنتی و خارج از دست واسطه گران به مصرف کننده برساند.
4. تمام نقاط روستایی و شهری به واسطه ابزار های آنلاین می توانند به صورت عادلانه از کالا و خدمات ارائه شده بهره برده و فاصله شهر و روستا و منطقه برخوردار و محروم را به کمترین حد ممکن رسانده و شاید این واژه ها را حذف نماید.
5. شبکه پست مالی که در قالب کشورها در حال ارائه سرویس است و متاسفانه در سال های گذشته این شبکه از بدنه پست ایران جدا شده است یک ابزار بسیار توانمند در ارائه خدمات مالی خرد در سطوح ملی ، منطقه ای و جهانی است. بر اساس گزارش UPUبخش پست با ۲ میلیارد حساب در سرتاسر جهان، نقش مهمی در ارائه دسترسی به خدمات مالی مقرون به صرفه برای عموم مردم، به‌ویژه برای افرادی که اغلب محروم هستند، مانند جمعیت‌های کم درآمد، زنان، جوانان و جوامع روستایی ایفا می‌کند. این خدمات مالی شامل حساب های بانکی، پرداخت ها، انتقال پول امن و اعتبار است.
6. پلت فرم شبکه جهانی پست، به واسطه اطلاعات وسیع خود می تواند یک عامل قدرتمند در اشتراک گذاری اطلاعات در سراسر جهان از طریق تمبر و یک ابزار مهم برای توسعه خدمات بازرگانی از طریق خدمات پستی گردد.
7. بیش از 5 میلیون کارمند شبکه جهانی پست یک عامل مهم و تاثبر گذار در مسیر توسعه پایدار برای تشریح مسائل مهم زیست محیطی از طریق دفاتر پستی در سراسر جهان هستند.
8. و در آخر می توان گفت پست یک عامل مهم در ایجاد انسجام ملی در کشورها است و استفاده از این ظرفیت توزیع عادلانه ثروت می تواند به افزایش رضایت عمومی در سطح ملی تبدیل شود.
با توجه به اهمیت شبکه پستی باید گفت عدم توجه به توسعه بخش خدمات پستی می تواند آینده اقتصادی ایران را با مشکلات جدی در حوزه لجستیک مواجه نماید . در عین حال راه دسترسی به خدمات عمومی را از بخش هایی از جامعه مسدود نماید. یادآوری این نکته ضروری است که توسعه پست در کشور نیاز به توجه جدی تصمیم گیران و برنامه ریزان دارد .
مهدی گمرکی
