تلاش پشت پرده آمریکا برای جلوگیری از کاهش واقعی تحریم‌های ایران

به گزارش ایران اکونومیست، مقامات آمریکایی طی هفته های اخیر با سفر به کشورهای مختلف جهان و برگزاری جلسات خصوصی با مدیران شرکت های بزرگ بین المللی، از آن ها می خواهند در روند احیای روابط خود با ایران، تعهدات بیش از اندازه قبول نکرده و ارتباطات خود با ایران را از حد مشخصی فراتر نبرند.

روزنامه «وال استریت ژورنال» ضمن انتشار گزارشی در این زمینه می نویسد این اقدام مقامات آمریکایی، هم راستا با بیانیه هایی است که طی چند هفته اخیر از سوی آن ها مطرح شده و در آن ها، بر ماهیت محدود و موقت کاهش تحریم های ایران تأکید شده است.

به هر حال، علاوه بر این بیانیه ها و موضع گیری ها، مقامات ارشد آمریکایی طی روزهای اخیر مجموعه سفرهایی را به پایتخت های اقتصادی جهان – از جمله لندن، پاریس و دوبی – آغاز کرده و ضمن دیدار با مقامات شرکت های بزرگ مستقر در این کشورها، پیام خود درباره تحریم های ایران را به آن ها انتقال می دهند.

در ملاقاتی در سفارت آمریکا در لندن که هفته پیش انجام گرفت، «پیتر هارل»، معاون وزارت خارجه آمریکا در امور مالی و تحریم ها با مدیران اجرایی برخی شرکت های انگلیسی و فرانسوی – از جمله نمایندگان شرکت رویال داچ شل، پی ال سی، توتال و بخش صنایع هواپیمایی شرکت رولزرویس – دیدار کرده و به آن ها گفته هرگونه توافق با ایران در شرایط کنونی، باید تنها محدود به دوره شش ماهه پیش بینی شده در توافق ژنو باشد.  

یکی از افراد شرکت کننده در این ملاقات، اظهار داشته: «پیامی که ما دریافت کردیم، این بود که نمی توانیم هیچ گونه تعهد بلندمدتی به ایران بدهیم». مقامات شرکت های توتال، شِل و رولزرویس از اظهارنظر درباره این ملاقات خودداری کرده اند.

در همین حال، گروهی از مدیران اجرایی شرکت های فرانسوی نیز روز جمعه برای شرکت در جلسه ای مشابه به سفارت آمریکا در پاریس دعوت شدند. این جلسه در شرایطی برگزار شد که قرار است روز دوشنبه، هیئتی مرکب از ده ها فعال اقتصادی و نمایندگان شرکت های فرانسوی به تهران سفر کنند.

وزارت خارجه آمریکا از اظهارنظر مشخص درباره این جلسات خودداری کرده، اما یک مقام آمریکایی در این زمینه گفته: «دولت جلساتی را در کشورهای مختلف جهان با بخش خصوصی برگزار می کند تا اطمینان یابد که شرکت های سراسر جهان گسترده محدود کاهش تحریم های ایران را درک می کنند». علاوه بر این، به گفته وی آمریکا درصدد اطمینان یافتن از این امر است که این شرکت ها، به پا بر جا بودن شمار زیادی از تحریم های اقتصادی علیه ایران آگاهند.

مقامات آمریکایی می گویند نگرانیشان این است که برخی شرکت های غربی، به طور کامل ماهیت محدود کاهش تحریم ها را درک نکرده اند و تلاش می شود این نکته برای آن ها روشن شود که واشنگتن همچنان برای اجرای سرسختانه تحریم های باقیمانده، آماده است. این امر به ویژه بدان سبب اهمیت یافته که مقامات ایرانی، با اظهارنظرهای مختلف، شرکت های غربی را به حضور و فعالیت در ایران دعوت می کنند.

به عنوان مثال، هفته گذشته بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران، در حاشیه اجلاس مجمع جهانی اقتصاد در داوس سوئیس با مقامات شرکت های نفتی غربی دیدار کرد. در میان این افراد، نمایندگانی از شرک های شورون و شل نیز حضور داشتند.

دیوید کوهن، معاون وزیر خزانه داری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی، چند روز پیش در مصاحبه ای در دبی اظهار داشت: «من درک می کنم که شرکت های بین المللی برای بازگشت به ایران تمایل دارند و ایرانی ها تلاش دارند از این تمایل به نفع خود استفاده کنند».

وی افزود: «بعضاً این احساس وجود داشته که توافقنامه مقدماتی هسته ای، به تخفیف اساسی تحریم ها منجر شده؛ در صورتی که چنین نیست. من تلاش دارم اطمینان پیدا کنم که هیچ گونه درک اشتباهی از این موضوع وجود نداشته باشد».

می توان گفت دبی یکی از نخستین مناطقی خواهد بود که میزان موفقیت آمریکا در تلاش برای ادامه فشارها بر ایران، در آن نمود پیدا خواهد کرد. دبی به پایگاه هزاران فعال اقتصادی ایرانی تبدیل شده که بسیاری از آن ها طی سال های اخیر راه هایی برای دور زدن تحریم ها یافته اند. بسیاری از شرکت های اروپایی و آمریکایی نیز که در گذشته به تجارت با ایران مشغول بوده اند، پایگاه ها و بعضاً شعباتی در این شهر دارند.

در این میان، مبهم ترین وضعیت مربوط به شرکت هایی است که آماده بهره برداری از گشایش فضا در ایران هستند. به عنوان مثال، شرکت های خودروسازی و هواپیمایی غربی، باید طی شش ماه آینده به گونه ای محتاطانه رفتار کنند تا هم از فرصت جدید به وجود آمده بهره ببرند و هم از افتادن به دام تحریم ها پرهیز نمایند.

مدتی پیش، شرکت فرانسوی «رنو» اعلام کرد که آماده ارسال قطعات خودرو به ایران است. با این حال، این شرکت همچنان مشغول بررسی این موضوع است که چگونه قطعات مونتاژ نشده خودرو را به ایران ارسال کرده و با وجود تحریم های موجود آمریکا علیه ایران، بهای این قطعات را از ایران دریافت کند.

در نهایت، «کارلوس گوسن»، رئیس شرکت رنو و نیسان موتور اخیراً در مصاحبه ای اظهار داشت که شرکتش عجله ای برای بازگشت به ایران ندارد. وی گفت: «هنوز برای سرخوشی درباره ایران زود است. اگر تحریم ها برداشته نشود، ما به این کشور نخواهیم رفت».

«تابناک»