ستاره‌های دهه اول جشنواره فجر

از جمله جوایز مهمی که در این جشنواره به سینماگران اهدا می شود، جایزه بهترین بازیگر مرد و زن سینمای ایران است که این جوایز در تعیین مسیر هنری این بازیگران بسیار تاثیرگذار بوده است. در این گزارش به بررسی بهترین بازیگران مرد سینمای ایران در اولین دهه از برگزاری جشنواره فیلم فجر خواهیم پرداخت.

اولین دوره این رویداد بزرگ هنری در سینمای ایران در بهمن ماه 1361 از 12 تا 22 بهمن ماه در تهران برگزار شد. حسین وخشوری اولین دبیر اولین جشنواره بین المللی فیلم فجر بود که در آن زمان در سمت مدیر کل تحقیقات و روابط سینمایی وزارت اسلامی فعالیت می کرد.

در این دوره 23 فیلم سینمایی به بخش مسابقه سینمای ایران راه یافت که از جمله فیلم های مطرح این جشنواره می توان به  "حاجی واشنگتن" علی حاتمی، "مرگ یزدگرد" بهرام بیضایی، "خط قرمز" مسعود کیمیایی و ... اشاره کرد.

نکته جالب در این دوره از جشنواره این است که در بخش مسابقه هیچ بازیگری از سوی هیئت داوران جایزه نگرفت و داوران تنها به اهدای جایزه ویژه بسنده کردند. در این دوره دولت‌آبادی برای بازی در فیلم "کفش نو" جایزه دریافت کرد.

دومین جشنواره فیلم فجر، بدون یک دبیر مشخص و به صورت گروهی مدیریت شد. در این دوره از جشنواره 24 فیلم سینمایی در بخش سینمای بلند حضور داشت که از آن جمله می توان به فیلم هایی چون "هیولای درون" خسرو سینایی، "رهایی" رسول صدر عاملی، "زخمه" خسرو ملکان، "جایزه" علیرضا داوودنژاد، "کیلومتر 5" حجت اله سیفی، "گفت به زیر سلطه من آیید" داریوش ارجمند اشاره کرد.

در این دوره از جشنواره لوح زرین بازیگر نقش اول مرد به حسین پرورش برای فیلم "نقطه ضعف" اهدا شد. همچنین پرویز پرستویی برای فیلم سینمایی "دیار عاشقان" لوح زرین بهترین بازیگر دوم را دریافت کرد.

سومین دوره جشنواره بین المللی فیلم فجر با دبیری سید محمد بهشتی رنگ و بوی جشنواره ای به خود گرفت و جوایز این دوره در بخش های مختلف به برگزیدگان اهدا شد.

در این دوره از جشنواره 20 فیلم سینمایی در بخش مسابقه سینمای ایران شرکت کرده که از آن جمله می توان به "تاتوره"  کیومرث پوراحمد، "ریشه در خون" سیروس الوند، "کمال الملک" علی حاتمی، "گل های داوودی" رسول صدر عاملی، "مادر" فتحعلی اویسی، "میلاد" ابوالفضل جلیلی، "همه فرزندان من" زاون قوکاسیان، "مردی که زیاد می دانست" یدالله صمدی اشاره کرد.

جمشید مشایخی برای دو فیلم سینمایی "گل های داوودی" و "کمال الملک" لوح زرین بهترین بازیگر مرد را دریافت کرد. اما عنایت بخشی در این دوره از جشنواره فیلم فجر با حضور در 6 فیلم سینمایی جزو پرکارترین بازیگران سومین جشنواره بین المللی فیلم فجر انتخاب شد.

در چهارمین دوره جشنواره بین المللی فیلم فجر سید محمد بهشتی برای دومین بار به عنوان دبیر جشنواره فیلم فجر انتخاب شد.

در این دوره 22 فیلم سینمایی به بخش مسابقه سینمای ایران راه یافت. "اتوبوس" یداله صمدی، "اولی ها" عباس کیارستمی، "آتش در زمستان" حسن هدایت، "بلمی به سوی ساحل" رسول ملاقلی پور، "زنگ ها" محمدرضا هنرمند، "تشریفات" مهدی فخیم زاده، "تنوره دیو" کیانوش عیاری، "مادیان" علی ژکان و ... از جمله فیلم های این دوره بود.

زنده یاد هادی اسلامی برای بازی در فیلم سینمایی "اتوبوس" لوح زرین بهترین بازیگر مرد را دریافت کرد و از ایرج طهماسب برای بازی در فیلم سینمایی "خط پایان" تقدیر شد. همچنین اسماعیل محمدی برای بازی در فیلم سینمایی "تنوره دیو" لوح زرین بازیگر نقش دوم مرد را دریافت کرد.

همچنین در این دوره عباس نوذری، جمشید مشایخی، جهانگیر الماسی، رامتین دانش و ناصر گیتی جاه به عنوان پرکارترین بازیگران مرد سینمای ایران انتخاب شدند.

پنجمین جشنواره بین المللی فیلم فجر نیز با دبیری سید محمد بهشتی در بهمن ماه 1365 آغاز شد.

در این دوره 23 فیلم سینمایی در بخش مسابقه سینمای بلند شرکت کردند. در این دوره حضور سینماگران مطرح سینمای ایران چشمگیرتر از سال های قبل است که از آن جمله می توان به "اجاره نشین ها" داریوش مهرجویی، "خانه دوست کجاست" عباس کیارستمی، "رابطه" پوران درخشنده، "شبح کژدم" کیانوش عیاری، "شیر سنگی" مسعود جعفری جوزانی، "ناخدا خورشید" ناصر تقوایی، "طلسم" داریوش فرهنگ و "هویت" ابراهیم حاتمی کیا اشاره کرد.

در این دوره داریوش ارجمند برای بازی در فیلم سینمایی "ناخداخورشید" لوح زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کرد. علی نصیریان برای فیلم "شیرسنگی" و  عزت الله انتظامی برای فیلم "اجاره نشین ها" نامزد دریافت لوح زرین این بخش شدند. سعید پورصمیمی لوح زرین بهترین بازیگر دوم مرد را برای فیلم سینمایی "ناخدا خورشید" دریافت کرد. همچنین علیرضا شجاع نوری برای فیلم "دست نوشته ها"، فتحعلی اویسی برای "ناخدا خورشید" و آتیلا پسیانی برای فیلم سینمایی "طلسم" نامزد دریافت لوح زرین شده بودند.

علی نصیریان در این دوره با بازی در چهار فیلم سینمایی "ترنج"، "دزد و نویسنده"، "شیر سنگی" و "ناخدا خورشید" پرکارترین بازیگر مرد این دوره معرفی شد.

در ششمین جشنواره بین المللی فیلم فجر، سید محمد بهشتی برای چهارمین سال متوالی به عنوان دبیر جشنواره فیلم فجر انتخاب شد.

در این جشنواره 27 فیلم سینمایی در بخش مسابقه سینمای ایران از جمله "پرنده کوچک خوشبختی" به کارگردانی پوران درخشنده، "خارج از محدوده" به کارگردانی رخشان بنی اعتماد، "جهیزیه ای برای رباب" به کارگردانی سیامک شایقی، "ردپایی بر شن" محمدرضا هنرمند، "زمزمه" خسرو ملکان، "شاید وقتی دیگر" بهرام بیضایی، "شیرک" داریوش مهرجویی، "صعود" به کارگردانی فریدون جیرانی، "کانی مانگا" سیف اله داد و "یار در خانه و ..." به کارگردانی خسرو سینمایی اشاره کرد.

فرامرز قریبیان برای فیلم سینمایی "ترن"، خسرو شجاع زاده برای فیلم سینمایی "آن سوی آتش"، مهدی فتحی برای "تحفه ها"، مهدی هاشمی برای "خارج از محدوده" نامزد دریافت لوح زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد شدند که فرامرز قریبان این لوح را از آن خود کرد.

همچنین سعید پورصمیمی برای دومین بار لوح زرین بهترین بازیگر دوم مرد را برای فیلم سینمایی"تحفه ها" از آن خود کرد.

جشنواره هفتم فیلم فجر در حالی برگزار شد که سید محمد بهشتی باز هم دبیری این رخداد بزرگ سینمایی را برعهده داشت. در این دوره 21 فیلم سینمایی در بخش مسابقه سینمای بلند حضور داشتند.

"افق" به کارگردانی رسول ملاقلی‌پور، "انسان و اسلحه" مجتبی راعی، "برهوت" محمد علی طالبی، "تفنگ های سحرگاه" به کارگردانی بهروز افخمی، "در مسیر تند باد" مسعود جعفری جوزانی، "دیده بان" ابراهیم حاتمی کیا، "زرد قناری" رخشان بنی اعتماد، "سرب" به کارگردانی مسعود کیمیایی، "عبور" کمال تبریزی، "کشتی آنجلیکا" محمدرضا بزرگ نیا اشاره کرد.

عزت الله انتظامی در این دوره از جشنواره سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد سینمای ایران را برای بازی در فیلم سینمایی "گراند سینما" به کارگردانی حسن هدایت دریافت کرد. نامزدان دریافت سیمرغ در این بخش هادی اسلامی برای بازی در فیلم "سرب"، جهانگیر الماسی برای "نای و نی"، علی نصیریان "سال های خاکستر" و مهرداد سلیمانی برای فیلم "دیده بان" بودند.

همچنین محمود جعفری برای بازی در فیلم سینمایی "زرد قناری" و "شاخه های بید" سیمرغ بلورین بهترین بازیگر دوم مرد را دریافت کرد. در این بخش اسماعیل سلطانیان برای فیلم "بای‌سیکل‌ران"، "فتحعلی اویسی" برای فیلم "سرب"، حسین پناهی و فردوس کاویانی برای "در مسیر تندباد" نامزد دریافت این سیمرغ بودند.

در این دوره از جشنواره فتحعلی اویسی، عزت الله اسفندیاری و منوچهر حامدی جزو پرکارترین بازیگران این دوره از جشنواره بودند.

هشتمین جشنواره بین المللی فیلم فجر که همچنان با دبیری سید محمد بهشتی برگزار شد، میزبان فیلم‌هایی چون "آخرین پرواز" احمدرضا درویش، "ای ایران" ناصر تقوایی، "بچه های طلاق" تهمینه میلانی، "تمام وسوسه‌های زمین" حمید سمندریان، "دندان مار" مسعود کیمیایی، "ریحانه" علیرضا رئیسیان، "پول خارجی" رخشان بنی اعتماد، "مادر" علی حاتمی، "مهاجر" ابراهیم حاتمی کیا، "هامون" داریوش مهرجویی و ... بود.

زنده یاد خسرو شکیبایی در این دوره از جشنواره، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد را برای بازی در فیلم سینمایی "هامون" به کارگردانی داریوش مهرجویی دریافت کرد. محمد علی کشاورز برای فیلم "مادر"، داریوش ارجمند برای فیلم "جستجوگر"، فرامرز صدیقی برای فیلم "دندان مار" و علیرضا حاتمی برای فیلم "مهاجر" نامزدان دریافت این سیمرغ بودند.

اکبر عبدی نیز سیمرغ بلورین بهترین بازیگر دوم مرد را برای فیلم "مادر" از آن خود کرد. عزت الله انتظامی برای فیلم "هامون"، جمشید اسماعیل خانی برای فیلم "زیر بام های شهر"، احمد آقالو برای فیلم "تمام وسوسه های زمین" و رضا بابک برای فیلم "ریحانه" نامزدان دریافت سیمرغ بلورین این بخش بودند.

همچنین محمدعلی کشاورز و منوچهر حامدی پرکارترین بازیگران مرد هشتمین جشنواره فیلم فجر بودند.

در نهمین جشنواره بین المللی فیلم فجر به دبیری سید محمد بهشتی، 12 فیلم سینمایی در بخش مسابقه سینمای ایران حضور داشتند. "آپارتمان شماره 13" یداله صمدی، "ابلیس" احمدرضا درویش، "در مسلخ عاشقی" کمال تبریزی، "عروس" بهروز افخمی، "پرده آخر" واروژ کریم مسیحی از جمله این فیلم‌ها بودند.

مهدی هاشمی برای بازی در فیلم سینمایی "دو فیلم و یک بلیت" سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد را دریافت کرد. جمشید هاشم پور برای "عشق و مرگ"، داریوش فرهنگ برای فیلم "دو فیلم و یک بلیت" و ابوالفضل پورعرب برای فیلم "عروس"  نامزد دریافت سیمرغ بلورین شدند.

در این دوره از جشنواره سعید پورصمیمی برای بازی در فیلم "پرده آخر" سیمرغ بلورین بهترین بازیگر دوم مرد را دریافت کرد. جمشید اسماعیل خانی با بازی در چهار فیلم سینمایی پرکارترین بازیگر این دوره از جشنواره بود.

اما دهمین دوره از برگزاری جشنواره بین المللی فیلم فجر در حالی برگزار شد که 23 فیلم سینمایی در بخش مسابقه سینمای ایران حضور داشتند. از جمله فیلم های حاضر در این دوره از جشنواره می توان به "آقای بخشدار" به کارگردانی خسرو معصومی، "جیب برها به بهشت نمی روند" به کارگردانی ابوالحسن داوودی، "دو نیمه سیب" کیانوش عیاری، "دیگه چه خبر" تهمینه میلانی، "دیگر هیچ" عباس کیارستمی، "مسافران" بهرام بیضایی، "نرگس" رخشان بنی اعتماد، "وصل نیکان" ابراهیم حاتمی کیا، "دلشدگان" علی حاتمی و ... اشاره کرد.

در این دوره از جشنواره با تقدیر از عزت اله انتظامی برای بازی در فیلم های "خانه خلوت" و "ناصرالدین شاه آکتور سینما"، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد به فرامرز صدیقی برای فیلم "دادستان" اهدا شد.  ابوالفضل پورعرب برای فیلم "نرگس"، پرویز پورحسینی برای فیلم "اوینار" و محمد کاسبی برای فیلم "بدوک" نامزدان این بخش از دهمین جشنواره بین المللی فیلم فجر بودند.

مجید مظفری برای بازی در فیلم "مسافران" سیمرغ بلورین بهترین بازیگر دوم مرد را دریافت کرد. در این دوره از جشنواره از زنده یاد جهانگیر فروهر برای فیلم "خانه خلوت" تقدیر شد. در این دوره زنده‌یاد جهانگیر فروهر با بازی در 5 فیلم سینمایی پرکارترین بازیگر مرد این دوره از جشنواره شد.