آیا بعد از اجرای توافق ژنو، بازار نفت و خودرو تکان مي خورد؟
روزنامه ابتکار در تبیین اجرایی شدن توافق ژنو نوشته است که: ايران حوالي اول فوريه برابر با 12 بهمن ماه سال جاري با دريافت 550 ميليون دلار از چهار ميليارد و 200 ميليون دلار وجوه مسدود شده خود، نخستين بخش از اين وجوه را دريافت ميکند.
اين وجوه با توجه به مفاد توافق نامه ژنو ميان ايران و غرب که به مدت شش ماه معتبر است، براي اين کشور قابل برداشت شده است. اين مقام ارشد آمريکا ديروز به فرانس پرس گفت: جدول زمان بندي اقساط دريافتي ايران از محل وجوه ياد شده، از اول فوريه آغاز ميشود و ميزان پرداختها در تمامي اقساط يکسان است و در عرض 180 روز به ايران پرداخت ميشود.مقام ياد شده که خواست نامش فاش نشود از طريق پست الکترونيکي به اين روزنامه گفت: اين بدان معني است که پرداخت اقساط هر 34 روز يکبار است به جز آخرين پرداخت که در روز آخر انجام ميشود که 33 روز پس از پنجمين قسط خواهد بود.به نوشته اين روزنامه از آنجا که اول فوريه، شنبه است، نخستين پرداخت ممکن است به سوم فوريه موکول شود. به گزارش ايرناعباس عراقچي معاون امور حقوقي و بينالمللي وزير امور خارجه يکشنبه شب در نشستي با خبرنگاران از موافقت گروه 1 + 5 با راه حلها و پيشنهادهاي مطرح شده خبر داد و گفت که طرفين به يک برداشت واحد از چگونگي اجراي توافق ژنو رسيدند و گام نخست از 20 ژانويه برابر با 30 دي ماه جاري اجرايي ميشود.
از ديگر پيامدهاي اين توافق ميتوان به اثرات مثبت در صنعت نفت اشاره کرد.رئيس انجمن سازندگان تجهيزات صنعت نفت گفت: تسهيل جذب سرمايه گذاري خارجي، انتقال دانش فني و رفع موانع صدور نفت از دستاوردهاي اجرايي شدن توافق ژنو است.رضا پديدار در گفت و گو با ايرنا با اشاره به دستاوردهاي اجرايي شدن توافق ژنو، اظهار داشت: اجرايي شدن اين توافق، روند صادرات نفت و فرآوردههاي نفتي و پتروشيمي ايران را تسهيل ميکند.وي افزود: اجرايي شدن اين توافق، زمينه اي را فراهم ميکند تا ايران بتواند مشتريان قديمي نفت خود در اروپا را برگرداند و روابط تجاري با آنها را تقويت کند.اين کارشناس صنعت نفت با بيان اينکه، اجرايي شدن توافق ژنو، دستاوردهاي مثبتي را نيز براي سازندگان و توليدکنندگان داخلي به ارمغان خواهد آورد، گفت: براي توسعه بخش بالادستي صنعت نفت به جذب سرمايه خارجي و انتقال دانش فني نياز داريم که اين توافق راه را براي اين هدف باز ميکند.وي اضافه کرد: با توجه به تاکيد قوانين داخلي در خصوص استفاده از 51 درصد توان ساخت داخل در قراردادها، ورود سرمايه گذاران و شرکتهاي خارجي ميتواند وضعيت شرکتهاي سازنده داخلي را بهبود ببخشد.رئيس انجمن سازندگان تجهيزات صنعت نفت خاطر نشان کرد: با افزايش سرمايه گذاري خارجي و فعاليت در بخشهاي بالادستي صنعت نفت مانند اکتشاف و توسعه ميادين مشترک، سازندگان و توليدکنندگان داخلي نيز امتيازات خوبي را کسب خواهند کرد.
صنايع خودرو سازي عضو هيات مديره انجمن قطعه سازان گفت: براساس اطلاعات به دست آمده، تحريم قطعات خودرو 20 ژانويه (30 دي ماه) برداشته ميشود، اين در حالي است که اين تحريم از سوي شخص باراک اوباما وضع شده و براي لغو آن نياز به موافقت کنگره نيست.فرهاد به نيا از لغو تحريمهاي خودرو تا 20 ژانويه ( 30 دي ماه؛ دوشنبه هفته آينده) خبرداد و گفت: تصميم تحريم خودروي ايران از جمله دستوراتي بود که اوباما شخصا اتخاذ کرده و براي لغو آن نياز به تصميم و موافقت کنگره نيست، اين در شرايطي است که با توجه به رويکرد مثبت اوباما نسبت به مذاکرات ژنو و تلاش وي براي اقدامات مناسب در راستاي مذاکره با ايران، به نظر ميرسد که اين تحريم به زودي برداشته شود.عضو هيات مديره انجمن قطعه سازان افزود: در مجموع بازار خودروي جهان اشباع شده است و تمامي خودروسازان خارجي به دنبال حضور در بازارهاي جديد هستند. در عين حال، واقعيت اين است که بازار خودروي ايران يک بازار 70 ميليون نفري است و تا مرز 16 ميليون خودرو کشش دارد و بايد 7 ميليون خودروي فرسوده از رده خارج شود.وي تصريح کرد: بازار ايران بازار بکري است و به طور قطع خودروسازان خارجي از جمله خودروسازان امريکايي تمايل شديد به ورود به بازار ايران دارند.به گفته به نيا، تجربه خودروسازان داخلي هم اکنون به اندازه اي است که اگر قرار باشد با خودروساز خارجي وارد مذاکره براي توليد مشترک شوند، حتما اصول و فنون مذاکره را به نحوي رعايت خواهند کرد که منفعت مردم و کشور در اين قرارداد باشد.ايران و گروه 1+5 توافق کردند متن توافقنامه هسته اي ژنو از 30 دي ماه جاري اجرايي شود.
گام بعدي ديپلماسي بعد از شكستن تحريمها
حشمت ا... فلاحت پيشه در بخشی از مطلبی در مورد توافق اخیر بین ایران و غرب در روزنامه قانون نوشته: به توافق اجرايي رسيدن طرفين، حداقل مابين ايران وآمريكا از آن جهت حائز اهميت است كه بعد از توافق بر سر استرداد گروگانهاي سفارت آمريكا، اولين بار است كه بر سر موضوعي بين اين دو كشور توافقي شكل ميگيرد.
بر اساس اين توافق ميتوان طرفين افراطي را به عقب برگرداند، افراطيهايي كه به دنبال زير سوال بردن كل توافق ژنو هستند. مسئله ديگري كه حائز اهميت است، ملاحظهاي است كه طرفين در اين مدت خواهند داشت؛ لابيهاي افراطي كه خواهان عدم توافق بودند دچار ناكامي شدند و به هدف خود نرسيدند ولي كاري كه اينها در آينده انجام خواهند داد بر اين اساس خواهد بود كه سعي كنند بحث بازگرداندن برنامه هستهاي ايران به عقب را به عنوان پيششرط بازگرداندن بيشتر تحريمها به عقب مطرح كنند؛ يعني به عبارتي يك عقب نشيني ديگر را به ايران تحميل كنند، در صورتي كه اساس توافقنامه ژنو اين نيست كه ايران عقب نشيني ديگري داشته باشد.اساس توافقنامه بر اين است كه بعد از اجراي آزمايشي 6ماهه، روند تعديل تحريمها بيشتر خود را نشان دهد. مخالفان توافق عليه اجراي اين بند تلاش خواهند كرد، بالاخص لابيهاي صهيونيستي و عربستان و لابيهاي خشونتطلب عليه ايران در سناي آمريكا، اما دولت اوباما هم ميداند كه اگر به اين قسمت ورود كند توافقنامه را به شكست ميرساند.
يك تضاد ماهوي نيز بين طرف افراطي ايراني و طرف افراطي غربي وجود دارد، افراطيهاي داخل ايران كساني اند كه قاطبه آنها از روي دلسوزي اين كار را ميكنند اما كساني كه در آمريكا با توافقنامه مخالفت ميكنند كساني هستند كه دستشان به خون ميليونها انسان در خاور ميانه آلوده است و در حال حاضر هم در مجلس نمايندگان و سنا حضور دارند و به دنبال جنگ هستند چون اساسا فكرشان با جنگ شكل گرفته است. پس بين افراطيهاي غربي با مخالفان ايراني توافقنامه تفاوت بسياري وجود دارد. اكنون كه به مرحله ساز و كار اجرايي رسيديم، تا 6 ماه آينده تحولاتي شكل ميگيرد كه ميتواند به جايگاه ديپلماسي ايران در منطقه و جهان كمك كند، مانند كنفرانس ژنو مربوط به سوريه يا مبارزه با تروريسم كه ميتواند نقش محوريتر به ديپلماسي ايران بدهد.
صادق زیباکلام نیز در شروع مطلبی در مورد «دستاوردهای گرانسنگ اعتمادسازی» برای روزنامه شرق نوشته: مورخان، تحلیلگران و صاحبنظران حوزه ایران بدون تردید از توافق ژنو بهعنوان نقطه عطف تاریخی در دوران جمهوریاسلامیایران یاد خواهند کرد. اگر همهچیز حسب توافق بهدستآمده میان مسوولان ایرانی و «1+5» ظرف ماههای آینده به پیش رود در آنصورت توافق «ژنو» باعث یکسری توافقات بنیادی در همه عرصهها خواهد شد. بگذارید در ابتدا با مهمترین پیامد توافق شروع کنیم. بسیاری البته سروقت تحریمها خواهند رفت و برداشتهشدن تدریجی تحریمها در شرایط فعلی را مهمترین تبعات ژنو قلمداد خواهند کرد. در همین راستا، برداشتهشدن تحریمها و به موازات آن، آزادشدن اموال و داراییهای ایران در کشورهای مختلف و تاثیر مستقیم آن بر وضعیت اقتصادی کشور را بدون تردید از جمله مهمترین تاثیرات توافق میدانند. برخی صاحبنظران سروقت حوزه سیاست خارجی میروند و در مجموع، تاثیراتی که «ژنو» بر روابط ایران با کشورهای همجوار و در سطح منطقه به وجود خواهد آورد را در زمره مهمترین تبعات توافق ژنو میدانند.