به گزارش ایران اکونومیست، نشست نخست از سلسله نشستهای بازخوانی هویت جهاد دانشگاهی با موضوع "تأملی در نسبت جهاد دانشگاهی و دانشگاه" با سخنرانی دکتر علی منتظری، رئیس اسبق جهاد دانشگاهی و رئیس پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی؛ دکتر غلامحسین رحیمی شعرباف، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس و رئیس اسبق سازمان سنجش آموزش کشور روز یکشنبه ۶ شهریورماه ۱۴۰۱ به میزبانی سازمان مردم نهاد مجمع جهادگران دانشگاهی (مجد) برگزار شد.
دکتر علی منتظری در این نشست گفت: بنده در ابتدا لازم است تاریخچه جهاد دانشگاهی را براساس اساسنامه آن مرور کنم. دوم اردیبهشت ۱۳۵۹ انقلاب فرهنگی شد و در ۲۳ خرداد ۱۳۵۹ حضرت امام خمینی(ره) برای مدیریت جریان انقلاب فرهنگی، ستاد انقلاب فرهنگی را تشکیل دادند. ستاد انقلاب فرهنگی نیز برای انجام امور اجرایی انقلاب فرهنگی، جهاد دانشگاهی را تشکیل داد. آنچه نهایتاً به دست ما رسیده مصوبه ۲۹ آذر ۱۳۶۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
رئیس اسبق جهاد دانشگاهی ادامه داد: وقتی ستاد انقلاب فرهنگی با شش عضو تشکیل شد بعد از مدتی بلافاصله از مهر ۶۱ دانشگاهها باز شد و قرار شد نخست وزیر و دو وزیر هم به این ترکیب اضافه شود لذا اسم ستاد انقلاب فرهنگی تبدیل به شورای عالی انقلاب فرهنگی شد. آن موقع نخست وزیر، رئیس آن بود و وزرا در جلسات جهاد دانشگاهی شرکت میکردند. جالب است که آن موقع این شورا، دبیری به نام احمد خرم داشت و بعداً اولین رئیس انتشارات جهاد دانشگاهی شد.
وی تأکید کرد: در این اساسنامه گفته شده که بیش از سه سال است که از آغاز حرکت انقلاب فرهنگی میگذرد که در پی دگرگونیهای اساسی در فرهنگ حاکم بر مراکز آموزشی و مخصوصاً مراکز آموزش عالی بوده است. همچنین اهداف و وظایف کلی جهاد دانشگاهی و همچنین ترکیب شورای مرکزی آن بیان شده است. از جمله وظایفی که برای جهاد دانشگاهی بیان شده همکاری در امور دانشجویی، همکاری با ستاد انقلاب فرهنگی، معرفی نماینده جهت عضویت در هیئت رئیسه دانشگاهها و ... بود.
دیدگاه رهبر معظم انقلاب درباره جهاد دانشگاهی
رئیس پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی گفت: بعد از مدتی جهاد دانشگاهی را محدود کردند و بر طبق اساسنامهای که در سال ۱۳۶۵ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید وظیفه مشارکت جهاد دانشگاهی در مدیریت دانشگاهها را حذف کردند. این اساسنامه تا سال ۱۳۷۰ اجرایی شد اما در این میان حوادث تلخی بر جهاد دانشگاهی گذشت و از جمله تصمیم گرفته شده بود که جهاد دانشگاهی را از دانشگاه بیرون کنند و حتی رئیس جمهور وقت هم با این موضوع موافق بود، اما جهاد دانشگاهی کما فی السابق مقاومت میکرد و در نهایت مقرر شد جهاد دانشگاهی بتواند با موافقت رئیس هر دانشگاه از امکانات آن دانشگاه استفاده کند و به منزله پلی بین دانشگاه و بخش صنعتی و خدماتی کشور باشد.
دکتر منتظری ادامه داد: همچنین بنا شد که جهاد دانشگاهی بتواند فعالیت فرهنگی انجام دهد مشروط بر اینکه اقدامی خلاف سیاستهای نظام جمهوری اسلامی انجام ندهد یعنی در آن سال با چنین مصوبهای فاتحه جهاد دانشگاهی را خواندند اما با اعضای شورای مرکزی جهاد دانشگاهی در تاریخ ۱۱ شهریور ۱۳۶۹ خدمت رهبر معظم انقلاب رسیدیم و ایشان در آن جلسه به ما فرمودند که من همه شما را میشناسم و مواضع شما را هم میدانم و هیچ اشکالی هم ندارد که با این مواضع متفاوت در کنار هم برای جهاد دانشگاهی کار میکنید، اما مواظب باشید که جهاد دانشگاهی را خرج مواضع خودتان نکنید.
رئیس اسبق جهاد دانشگاهی تأکید کرد: ایشان در آن جلسه میفرمایند ما باید کاری کنیم وقتی دانشجو وارد دانشگاه شد آنجا به عنوان مرحلهای باشد که همچنان که بر علم خود میافزاید بر هدایت خود هم بیفزاید و به نظرم جهاد دانشگاهی میتواند در این زمینه به نحو وافری سهیم باشد. البته انجمنهای اسلامی اگر خوب عمل کنند و دفاتر نمایندگی پخته باشند میتوانند سهم زیادی داشته باشند، اما آن سهمی که جهاد دانشگاهی میتواند بر عهده بگیرد، بسیار بیش از بقیه است، بنابراین کار فرهنگی، هنری و تحقیقاتی شما باید در این جهت باشد که جوانان دانشجو را در خط فکری و عملی صحیح تربیت کنید.
لزوم به روز بودن جهاد دانشگاهی
دکتر منتظری ادامه داد: دانشجویان ما به حال خودشان رها شدهاند و کسی نیست به داد آنها برسد، بنابراین برای ساختن کشور باید از آنها حمایت کرد و تربیت صحیح فکری و عملی پیدا کنند. اسلامی شدن دانشگاه که با پوستر و پلاکارد و بنر امکانپذیر نیست، بلکه باید دانشگاه بتواند در آدمها تحول ایجاد کند و یکی از وظایف مهم جهاد دانشگاهی در همین زمینه است.
وی تأکید کرد: با توجه به ویژگیهای که اساسنامه فعلی ما دارد باید در دانشگاه حضور پررنگی داشته باشیم و بتوانیم یکی از وظایف مهم خودمان که تربیت صحیح فکری و عملی دانشجویان است را انجام دهیم و بخشی از اینکار با فعالیتهای فرهنگی و بخشی به وسیله فعالیتهای علمی و تحقیقاتی حاصل میشود.
رئیس اسبق جهاد دانشگاهی تأکید کرد: اسم جهاد دانشگاهی نشاندهنده جایگاه آن است. مقام معظم رهبری میفرمایند مراقب باشید زمانی نرسد که اسم جهاد باشد اما رسم جهاد نباشد... بنابراین باید از کارهای فریبنده پرهیز کرده و در حد توان و بضاعت و با داشتن ویژگیهای ممتاز همانند نیروهای مسلمان و انقلابی که تربیت یافته مکتب امام و رهبری هستند وظایف خود را انجام دهیم و اگر بقای جهاد دانشگاهی را میطلبیم باید به علتهای حادث شدن جهاد دانشگاهی توجه و آنها را به روز کنیم.