فرانسه؛ تبدار خشکسالی بزرگ

به گزارش روز دوشنبه ایران اکونومیست، سومین موج گرمای امسال که از ۳۱ ژوئیه (۹ مرداد) آغاز شد، در سراسر فرانسه ادامه دارد و خشکسالی را تشدید کرده است. خشکسالی که امروز تقریباً سراسر این کشور را تحت تأثیر قرار داده به سطحی تاریخی و بی‌سابقه رسیده است.

به گزارش روزنامه فرانسوی «لو موند»، رطوبت خاک که یکی از شاخص‌های خشکسالی است، از ۱۹ ژانویه (۲۹ دی) تاکنون کمتر از حد نرمال (متوسط ​​مقدار در دوره ۱۹۹۱-۲۰۲۰) بوده و از آن به بعد وضعیت رو به وخامت گذاشته است. از ۱۷ ژوئیه (۲۶ تیرماه) این شاخص به رکورد خشکسالی در سال های گذشته رسید و از ۶ اوت (۱۵ مرداد) رکورد خشکسالی سال ۱۹۵۸ را نیز پشت سر گذاشت و تابستانی خشک تر از سال ۱۹۷۶ را در فرانسه رقم زد.

کریستین ویل (Christian Viel) اقلیم‌شناس فرانسوی وضعیت موجود را حاصل ترکیب دو عامل اصلی می‌داند: کمبود بارش در بدترین زمان ممکن.  

پیشتر فرانسه دوره‌های خشکسالی را تجربه کرده بود اما این بار همزمانی این دوره خشکسالی با کمبود بارش وضعیت وخیم‌تر از گذشته را ایجاد کرده است. گرمای هوا در بهار امسال خاک را در مقایسه با خشکسالی سال ۱۹۷۶ خشک تر کرده است. هوای فرانسه در بهار آن سال ۱.۷ درجه سانتی گراد خنک‌تر بود و در نتیجه تبخیر کمتری از سطح خاک صورت گرفته بود.

امروز سراسر فرانسه با مساله کمبود رطوبت خاک های سطحی مواجه شده و هیچ استانی از خشکسالی در امان نمانده است.

بیشتر بخش‌های کلانشهری (۷۲ از ۹۶) در وضعیت خشکسالی خاک بیش از دو برابر بیشتر از حد معمول (بیش از ۵۰٪ در نقشه) و حتی تقریباً سه برابر خشک‌تر در بخش نرماندی (Normandie) و استان آلپ کوت دازور (Provence-Alpes-Côte d’Azur) و کورس (Corse) به سر می‌برند.

محدودیت‌های بی‌سابقه در استفاده از آب

هشدارهای کم‌آبی و نیز بی‌آبی در ۹۳ بخش شهری در فرانسه دولت را به اتخاذ تدابیر بی‌سابقه و در چهار سطح واداشته است. هر استان و بخش بنابر شدت خشکسالی که «بحران» بالاترین سطح آن است، یکی از سطوح را اجرا می‌کند و البته این تدابیر با تصمیم دولت و یا مقام های محلی تغییراتی را هم خواهند داشت. به این ترتیب مصارف اولویت دار ذخیره آب (بهداشت، امنیت مدنی، آب آشامیدنی، بهداشت و تامین آب حیوانات) اعلام می‌شوند. همچنین در محدوده‌های بحرانی آبیاری فضای سبز و برداشت آب برای آبیاری کشاورزی نیز به استثنای برخی از محصولات حساس ممنوع است.

خشکسالی و ضرورت اجرای تدابیر صرفه‌جویی آب در برخی موارد بحث‌هایی را نیز ایجاد کرده است. تازه ترین مورد این اختلاف ها به موافقان و مخالفان آبیاری زمین های گلف و زمین چمن فوتبال مربوط می‌شود. مدافعان محیط زیست آبیاری این زمین ها را ضروری نمی‌دانند اما برخی دیگر با توجه به برگزاری مسابقات بر آبیاری این زمین ها اصرار دارند.

در مقابل فعالان محیط زیست که به توقف آبیاری زمین‌های گلف اصرار دارند و حتی در اقدامی نمادین تعدادی از  سوراخ های توپ زمین ها را با سیمان بستند، مسئولان زمین گلف منطقه بادن (Baden) اعلام کرده اند که این زمین از سال ۲۰۲۰ با آب تصفیه خانه فاضلاب بونو (Bono) آبیاری می‌شود.

خشکسالی تاریخی فرانسه به روایت تصویر

روزنامه فرانسوی «اوئست- فرانس» در گزارشی روایتی - تصویری از خشکسالی فرانسه ارائه داد و کشاورزی را نخستین قربانی خشکسالی خواند.

این در حالی است که استفاده از آب در وضعیت بحرانی برخی مناطق حتی برای مصارف کشاورزی نیز ممنوع شده است. به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود تولید غلات به شدت تحت تاثیر تنش آبی هفته های اخیر قرار گیرد.

از سوی دیگر کم شدن علوفه نیز به کاهش تولید شیر در کشوری منجر می‌شود که دومین صادرکننده محصولات لبنی در اروپاست. تا همین جا نیز تازه‌ترین گزارش از دامداری‌ها نشان می دهد که گرمای هوا به کاهش شیر گاوها به میزان ۲ تا ۳ لیتر در هر روز منجر شده است.

بخش دیگری از گزارش این روزنامه به وضعیت رودها اشاره دارد.

سطح رود در منطقه لا لوآر (Loire) به پایین ترین حد رسیده است و منطقه در آستانه بحران قرار دارد. در صورت اعلام وضعیت بحرانی،‌هر گونه استفاده از رودخانه، صرف نظر از کاربری، ممنوع خواهد بود.

وضعیت رود رون (Rhône ) نیز فرق چندانی ندارد. هم اکنون سطح آب این رودخانه ۴۰ تا ۵۰ درصد کمتر نسبت به زمان مشابه در سال‌های گذشته است.

نمایی هوایی از دریاچه آنتونوآر (Entonnoir)

رود لو مو (Le Meu) کاملا خشک شده است

منطقه‌ای در جنبو غرب فرانسه

بر پایه این گزارش، خشکسالی همچنین حمل‌ونقل آبی را نیز به شدت تحت تاثیر قرار داده است؛ چندین کانال به روی کشتی‌رانی بسته شده‌اند و در برخی دیگر به دلیل کاهش سطح آب کشتی‌های باری گاهی به کاهش بار خود مجبور می‌شوند.

کاهش سطح آب در کانال وردون (Verdon )

بستر خشک رود وار (Var )