به گزارش ایران اکونومیست، سید محمدولی قرنی در سال۱۲۹۲ در تهران به دنیا آمد. پدرش را که یکی از مدیران مخابرات تهران بود در سن ۱۰ سالگی از دست داد. تحصیلات ابتدایی را در دبستان گلبار اصفهان و تحصیلات متوسطه خود را در مدرسه دارالفنون و دبیرستان نظام تهران به اتمام رسانید. در سال ۱۳۰۹ وارد مدرسه صاحب منصبی(دانشکده افسری) شد و دوره دهم را در سال۱۳۱۱ به پایان برده و با درجه ستواندومی در رسته توپخانه فارغ التحصیل شد.
قرنی به علت شایستگی و کاردانی، رتبه های نظامی را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشت و در آخرین مرحله با درجه سرتیپی در رأس رکن دوم(اطلاعات) ستاد ارتش قرار گرفت و تا ۲۰ بهمن ماه ۱۳۳۶ در این سمت باقی ماند. وی در مهرماه سال ۱۳۳۶ به درجه سرلشکری رسید. بر پایه اسناد موجود، خرده‌گیری قرنی علیه رژیم محمدرضا شاه پهلوی از اواخر سال ۱۳۳۵ و در دوران نخست‌وزیری حسین عَلاء آغاز شد. قرنی به اتهام طرح کودتا بر علیه شاه در هشتم اسفندماه ۱۳۳۶ دستگیر و به دو سال و هشت ماه زندان محکوم و در ۳۱ تیرماه ۱۳۳۷ از ارتش شاهنشاهی اخراج شد.
آذر ماه ۱۳۹۹ سید محمد ولی قرنی نسان فداکاری دریافت کردقرنی در هشتم آذرماه ۱۳۳۹ از زندان آزاد شد و از سال ۱۳۴۱ فعالیت‌های سیاسی و مذهبی خود را علیه حکومت پهلوی پررنگ‌تر نمود و با چهره‌های مذهبی؛ همچون آیت‌الله سید محمود طالقانی و آیت‌الله سید محمدهادی میلانی ارتباط نزدیک برقرار نمود و تا پیروزی انقلاب اسلامی در۲۲ بهمن ماه ۱۳۵۷ این ارتباط ادامه داشت. ساواک در پنجم دیماه ۱۳۴۲ او را به همراه شماری دیگر دستگیر کرد و به مدت ۹ ماه در زندان انفرادی به سر برد. در دادگاه نظامی نیز به سه سال زندان محکوم شد و تا ۲۰ آذرماه ۱۳۴۵در زندان بود. از این زمان تا واپسین روزهای دستگاه حاکم پهلوی، پیوسته قرنی تحت نظر شدید ساواک قرار داشت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و طی حکمی از سوی حضرت امام خمینی(ره) با درجه سرلشکری به سمت اولین رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران برگزیده شد، وی همچنین عضو شورای انقلاب بود. با فرمان امام خمینی(ره) و موضع قاطع خود به مبارزه با ضدانقلابیون و عوامل غائله کردستان شتافت. شهید قرنی در سازماندهی و انسجام ارتش پس از پیروزی انقلاب اسلامی تلاش وافری نمود و بازوی دفاعی و امنیتی انقلاب اسلامی محسوب می شد.
سرانجام به خاطر اختلافی که در نوع برخورد با اشرار و ضدانقلاب فعال در منطقه کردستان با دولت موقت داشت، استعفای خود را تقدیم امام(ره) کرد و طولی نکشید که در سوم اردیبهشت ماه ۱۳۵۹ توسط گروهک تروریستی فرقان به شهادت رسید. شهید قرنی اولین شهید ترور بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران محسوب می‌شود.
وی پیرامون نام خانوادگی خود گفته است:« شانزده ساله بودم که نسبت به نام خانوادگی ام حسّاس شدم. به فکر افتادم بررسی کنم تا ریشه و وجه تسمیه ی آن را بدانم. حاصل بررسی ام این شد که نام فامیل من منتسب است به یکی از دوستداران و اصحاب گرانقدر پیامبر اکرم(ص) به نام «اویس قرنی». مشیّت الهی را این گونه رقم خورده دیدم که هویت من با واسطه‌هایی به انسانی خداجو مرتبط باشد. در قبال این ارتباط مقدّس احساس مسئولیّت کردم و با خود گفتم من موظّفم در پاسخ به این لطف خداوندی به گونه‌ای عمل کنم که زندگی من شباهت و رنگ و رایحه‌ای شبیه به زندگی آن بنده ی خاص خداوند داشته باشد.»
